Ακρως επιφυλακτικοί ήταν οι Ελληνες τραπεζίτες μπροστά στο ενδεχόμενο πλήρους άρσης των capital controls, προκρίνοντας να διατηρηθούν προς το παρόν ως έχουν. Την άποψη αυτή διατύπωσαν οι επικεφαλής των ελληνικών τραπεζών κατά τη συνάντηση που είχαν με τον διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα, στην οποία συζητήθηκε ο οδικός χάρτης για την κατάργηση των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.

Οι διευθύνοντες σύμβουλοι των ελληνικών τραπεζών συμφώνησαν πως πρέπει να συνεχιστεί η σταδιακή άρση των περιορισμών, αλλά εξέφρασαν την ανησυχία τους μπροστά στην προοπτική μιας άμεσης πλήρους απόσυρσης των μέτρων και δη του τρίτου πυλώνα, που έχει να κάνει με τη μεταφορά κεφαλαίων από την Ελλάδα προς το εξωτερικό. Αιτία είναι κυρίως η αβεβαιότητα που μπορεί να δημιουργηθεί λόγω των εκλογών, κρίνοντας ότι οι συνθήκες δεν είναι οι κατάλληλες για μια τέτοια κίνηση. Παρά την αύξηση των καταθέσεων που καταγράφηκε το 2018, οι επικεφαλής των τραπεζών υπογράμμισαν ότι η τυχόν άρση των περιορισμών και η ανακοπή αυτής της τάσης λόγω πολιτικής αβεβαιότητας, θα ήταν δύσκολο να αναστραφεί και τάχθηκαν υπέρ της συνέχισης του διαλόγου για το θέμα. Να σημειωθεί ότι οι καταθέσεις ανήλθαν στα τέλη του 2018 στα 134,5 δισ. ευρώ καταγράφοντας ετήσια αύξηση 6,4% ή 8,1 δισ. ευρώ. Το αντίστοιχο μέγεθος τον Δεκέμβριο του 2017 ήταν στα 126,3 δισ. ευρώ, ενισχυμένο κατά 4,1% ή 5 δισ. ευρώ σε σύγκριση με τον Δεκέμβριο του 2016.

Αναφορά στο θέμα της πλήρους άρσης των capital controls, προτείνοντας να μη γίνει άμεσα, είχε κάνει λίγο πριν ο υποδιοικητής της ΤτΕ, καθηγητής Ιωάννης Μουρμούρας. Μιλώντας στο πλαίσιο του ετήσιου συνεδρίου της IMN για τις επενδύσεις σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε Ελλάδα και Κύπρο, ο κ. Μουρμούρας τάχθηκε ωστόσο υπέρ της έγκαιρης γνωστοποίησης συγκεκριμένης ημερομηνίας για την άρση τους εντός του 2019.

Να σημειωθεί ότι η απαγόρευση εξαγωγής κεφαλαίων στο εξωτερικό αποτελεί το βασικότερο οχυρό των capital controls και οποιαδήποτε σχετική κίνηση είτε από φυσικό είτε από νομικό πρόσωπο, πέραν των προβλεπόμενων, όπως π.χ. για ταξίδια, πληρωμή διδάκτρων ή νοσηλίων ή λόγω εμπορικής δραστηριότητας, προϋποθέτει την έγκριση της αρμόδιας επιτροπής που λειτουργεί στο υπουργείο Οικονομικών και η οποία συνεδριάζει δύο φορές την εβδομάδα.

Αντιθέτως, χωρίς εμπόδια πραγματοποιείται η δυνατότητα επανεξαγωγής χρημάτων από λογαριασμό τράπεζας του εσωτερικού, όταν τα χρήματα αυτά έχουν διακινηθεί μέσω λογαριασμού τράπεζας του εξωτερικού. Πρόκειται για χρήματα που έχουν αποκτηθεί εκτός Ελλάδας και εισήχθησαν στη χώρα για οποιοδήποτε σκοπό και τα οποία μπορούν να βγουν στο εξωτερικό χωρίς περιορισμό, αρκεί η διακίνηση να γίνει μέσω τράπεζας.

Σε ό,τι αφορά την επιχειρηματική δραστηριότητα, παρά το γεγονός ότι ένα σημαντικό μέρος των αιτημάτων για εξαγωγή χρημάτων για την εισαγωγή προϊόντων ή πρώτων υλών διεκπεραιώνεται μέσα από τα τραπεζικά καταστήματα ή τις επιτροπές που λειτουργούν εντός των τραπεζών, το σύστημα εξακολουθεί να «γεννά» γραφειοκρατία, επιβαρύνοντας τις επιχειρήσεις αλλά και τις τράπεζες. Σήμερα, τα αιτήματα των επιχειρήσεων που συναλλάσσονται με το εξωτερικό διεκπεραιώνονται από τα τραπεζικά καταστήματα εφόσον αυτά δεν ξεπερνούν τις 100.000 ευρώ, ενώ αυτά που είναι έως και 1 εκατ. ευρώ διεκπεραιώνονται από τις επιτροπές που λειτουργούν σε κάθε τράπεζα. Από την Ειδική Επιτροπή του υπουργείου Οικονομικών εξακολουθούν και περνάνε τα αιτήματα άνω του 1 εκατ. ευρώ είτε αυτά αφορούν φυσικά πρόσωπα (π.χ. η αγορά ακινήτου στο εξωτερικό) είτε αφορούν νομικά πρόσωπα (π.χ. συναλλαγές με το εξωτερικό μεγάλης αξίας).

Υπενθυμίζεται ότι ένα ουσιαστικό βήμα για την περαιτέρω άρση των capital controls έγινε το καλοκαίρι του 2018 με την αύξηση του ορίου ανάληψης μετρητών από τα τραπεζικά καταστήματα ή τα ATMs στις 5.000 ευρώ τον μήνα, ενώ στις 10.000 ευρώ έχει αυξηθεί το όριο για ταξίδια στο εξωτερικό. Ουσιαστικό βήμα αποτέλεσε επίσης η δυνατότητα στα φυσικά πρόσωπα να ανοίγουν τραπεζικούς λογαριασμούς σε τράπεζα του εσωτερικού, δυνατότητα που επέτρεψε στην αποσυμφόρηση και μεγάλου όγκου εργασιών που εξετάζονται από την Ειδική Επιτροπή που λειτουργεί στο υπουργείο Οικονομικών. Χωρίς ουσιαστικούς περιορισμούς, αλλά εφόσον προσκομιστούν τα αναγκαία δικαιολογητικά, γίνεται επίσης η μεταφορά χρημάτων για την πληρωμή διδάκτρων στο εξωτερικό, αλλά και η μεταφορά χρημάτων για την κάλυψη δαπανών νοσηλείας.