Για τους ανθρώπους εκείνης της εποχής ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ένα τρομακτικό σφαγείο. Στο διάστημα όμως 1918-1919, ο κόσμος βίωσε την εμπειρία μιας τρομερής ασθένειας που μέσα σε λίγους μήνες εξόντωσε περισσότερα θύματα απ’ ότι ο πόλεμος: την «ισπανική» γρίπη.
Οι μοναδικές πανδημίες που μπορούν να συγκριθούν με αυτή του 1918, είναι οι λοιμοί του Ιουστινιανού που τον 6ο αιώνα κόστισαν τη ζωή, απ’ ότι φαίνεται, εκατό εκατομμυρίων ανθρώπων και ο Μαύρος Θάνατος (πανώλη) του 1347 – 1350 που θέρισε τον ευρωπαϊκό πληθυσμό
Τα θύματα της πανδημίας της γρίπης του 1918 είναι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, είκοσι εκατομμύρια. Ίσως και παραπάνω, δεδομένου ότι τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας καταγράφονται σε πολλές περιοχές της Ασίας και της Αφρικής, για τις οποίες δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία των θανάτων. Οι θάνατοι αυτοί προκλήθηκαν από έναν ιό που παρέμεινε μυστηριώδης, καθώς οι επιστήμονες δεν κατάφεραν να τον απομονώσουν με βεβαιότητα, ενώ σε τέσσερις μόνο μήνες, μόλυνε το μισό πληθυσμό του πλανήτη.
Ενδεχομένως να πρόκειται για έναν ιό που προήλθε από τα ώα και συνδυάστηκε με κάποιον ανθρώπινο: αυτός ο θανάσιμος συνδυασμός μπορεί να γεννήσει ένα νέο ιό που προσβάλλει τους πνεύμονες των ανθρώπων. Ένα από τα τόσα μυστήρια που τυλίγουν την «ισπανική» γρίπη είναι και αυτό της καταγωγής της.
Παρά το όνομά της, η νόσος δεν προήλθε από την Ισπανία. Και μάλιστα, πιθανότατα ο ιός να εκδηλώθηκε για πρώτη φορά στο Κάνσας, μέσα σε ένα στρατόπεδο. Εδώ, το Μάρτιο του 1918, νοσηλεύτηκαν 107 ασθενείς με συμπτώματα μιας σοβαρής γρίπης. Σύντομα, ο ιός εξαπλώθηκε στο στρατόπεδο. Οι επιζήσαντες στάλθηκαν στην Ευρώπη, όπου και διέδωσαν την ασθένεια.
Κατά μυστήριο τρόπο, ο ίός εξαφανίστηκε όπως εμφανίστηκε, χωρίς να αφήσει ίχνη. Πάντως, σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες, δεν αποκλείεται ο ιός να επιβιώνει σιωπηλά σε κάποια περιοχή της γης, διατηρώντας την ικανότητα να ενεργοποιηθεί και να προκαλέσει πάλι επιδημία την κατάλληλη στιγμή. Εδώ και μερικά χρόνια, οι επιστήμονες άρχισαν να μελετούν και πάλι την «ισπανική» γρίπη, όταν ανακάλυψαν στη Νορβηγία τα πτώματα έξι θυμάτων της γρίπης που ήταν θαμμένα σε κάποιο σημείο πάνω από τον Πολικό Κύκλο: το κρύο διατήρησε τον ιό και ίσως τελικά να έφτασε η στιγμή να κατανοήσουμε την μοριακή δομή του.