Πληθαίνουν τα ερωτηματικά σχετικά με την πρωτοφανή επίθεση με τους βομβητές – βόμβες κατά στελεχών της Χεζμπολάχ χθες στον Λίβανο, με αποτέλεσμα τουλάχιστον εννέα νεκρούς και χιλιάδες τραυματίες.
Αξιωματούχοι των ΗΠΑ και άλλων χωρών δήλωσαν στην εφημερίδα New York Times ότι οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ κατάφεραν να παγιδεύσουν με μικρές ποσότητες εκρηκτικής ύλης τις συσκευές πριν αυτές φτάσουν στον Λίβανο.
To CNN μεταδίδει, επικαλούμενο δικές του πηγές, ότι η επιχείρηση σχεδιάστηκε και εκτελέστηκε από κοινού από τη Μοσάντ και τον ισραηλινό στρατό.
Τουλάχιστον εννέα άνθρωποι σκοτώθηκαν από τις εκρήξεις των βομβητών, ενώ 2.750 είναι οι τραυματίες, μεταξύ των οποίων ο Ιρανός πρεσβευτής στον Λίβανο, ο οποίος έχασε το ένα του μάτι. Ο υπουργός Υγείας του Λιβάνου, Φιράς Αμπιάντ, ανέφερε ακόμη ότι νεαρό κορίτσι είναι μεταξύ των νεκρών, καθώς και πως περισσότεροι από 200 άνθρωποι έχουν βαριά τραύματα.
Οι πηγές των ΝΥΤ, που εκφράστηκαν υπό τον όρο να μην κατονομαστούν, έδωσαν λεπτομέρειες για την άνευ προηγουμένου επιχείρηση, την ευθύνη για την οποία το η Χεζμπολάχ επέρριψε ήδη στο Ισραήλ.
Οι μικρές συσκευές που έφεραν την επωνυμία της ταϊβανέζικης Gold Apollo παγιδεύτηκαν από τις ισραηλινές υπηρεσίες προτού φθάσουν στον Λίβανο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
«Κατασκευάστηκαν στην Ουγγαρία»
Η Gold Apollo πάντως ανακοίνωσε σήμερα, Τετάρτη, σύμφωνα με τον Guardian και το BBC, ότι οι συσκευές δεν κατασκευάστηκαν στην Ταϊβάν αλλά από εταιρεία στην Ευρώπη και συγκεκριμένα από την BAC με έδρα τη Βουδαπέστη, στην Ουγγαρία.
Οπως ισχυρίστηκε ο CEO της Gold Apollo, Χσου Τσινγκ Κουάνγκ, «το προϊόν δεν ήταν δικό μας». «Είχε μόνο την επωνυμία μας. Eίμαι σοκαρισμένος από αυτό που συνέβη και η εταιρεία μας είναι και η ίδια θύμα των όσων έγιναν», πρόσθεσε.
Είπε ακόμη η Gold Apollo είχε υπογράψει συμφωνία με την BAC πριν από τρία χρόνια, ώστε να κατασκευάσει τους βομβητές χρησιμοποιώντας την επωνυμία της εταρείας του.
«Δεν έχουμε καμία εμπλοκή στον σχεδιασμό και την κατασκευή τους», συμπλήρωσε. Σύμφωνα με το BBC, σε εξέλιξη βρίσκονται έρευνες της ταϊβανέζικης αστυνομίας στα γραφεία της εταιρείας, όπου ανακρίνονται υπάλληλοι και εξετάζονται έγγραφα.
Ως προς τις εκρήξεις, οι ΝΥΤ αναφέρουν, επικαλούμενοι ειδικούς, ότι μερικά γραμμάρια εκρηκτικής ύλης –μέχρι και 57 γραμμάρια– τοποθετήθηκαν δίπλα στην μπαταρία των βομβητών, μαζί με πυροκροτητές.
Μήνυμα από την ηγεσία
Στις 15.30 στον Λίβανο μήνυμα που έμοιαζε να εστάλη από την ηγεσία της Χεζμπολάχ έφθασε στις συσκευές, κάνοντάς τες να ηχήσουν για αρκετά δευτερόλεπτα και κατόπιν πυροδοτήθηκαν τα εκρηκτικά, σύμφωνα με τις πηγές.
Πάνω από 3.000 δείγματα, κυρίως του μοντέλου AP924, είχαν παραγγελθεί από το λιβανικό κίνημα στην εταιρεία Gold Apollo, πάντα σύμφωνα με τους Τάιμς.
Οι πληροφορίες της αμερικανικής εφημερίδας συνάδουν με τη θεωρία, που διατύπωσαν αρκετοί ειδικοί χθες, κατά την οποία οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες μπόρεσαν να παρεισφρήσουν στην αλυσίδα εφοδιασμού της Χεζμπολάx και να σχεδιάσουν την ενέργεια.
Πηγή του Γαλλικού Πρακτορείου στο λιβανικό κίνημα τόνισε νωρίτερα χθες ότι «οι βομβητές που εξερράγησαν ήταν μέρος παρτίδας η οποία αγοράστηκε πρόσφατα από τη Χεζμπολάχ, αποτελούμενης από 1.000 κομμάτια», και κατ’ αυτήν υπέστησαν «πειρατεία στην πηγή».
Times of Israel: «Μεγάλη επιτυχία» της Μοσάντ
Οι Times of Israel, επικαλούμενοι αναλυτές, κάνουν λόγο για «μεγάλη επιτυχία των μυστικών υπηρεσιών» του Ισραήλ που διείσδυσαν, όπως αναφέρεται στην ηλεκτρονική έκδοση του ισραηλινού Μέσου, σε αλυσίδα εφοδιασμού «για να προκαλέσουν την ταυτόχρονη έκρηξη των εκατοντάδων βομβητών της Χεζμπολάχ».
Οπως εξηγεί το ισραηλινό Μέσο, η Χεζμπολάχ προτιμά τη χρήση βομβητών για εσωτερικές επικοινωνίες για λόγους ασφαλείας.
Το Sky News Arabia, όπως και οι ΝΥΤ, επικαλέστηκε πηγές που ανέφεραν ότι η υπηρεσία κατασκοπείας της Μοσάντ τοποθέτησε την εκρηκτική ύλη στις συσκευές της Χεζμπολάχ προτού παραδοθούν στην οργάνωση.
Αξιωματούχοι της οργάνωσης αρχικά υπέθεσαν ότι οι εκρήξεις οφείλονταν σε υπερθέρμανση των μπαταριών ιόντων λιθίου, ωστόσο, στη συνέχεια διέκριναν σημάδια έκρηξης στις κατεστραμμένες συσκευές, τόνισε ο Αλεξ Πλίτσας του Atlantic Council.
Η SMEX, λιβανέζικος οργανισμός για την ψηφιακή τεχνολογία, ανέφερε στο Reuters ότι το Ισραήλ θα μπορούσε να είχε εκμεταλλευτεί αδυναμία της συσκευής για να προκαλέσει έκρηξή της. Σημείωσε επίσης ότι οι βομβητές θα μπορούσαν να είχαν υποκλαπεί πριν φτάσουν στη Χεζμπολάχ, να είχαν παραβιαστεί ηλεκτρονικά, είτε να τους είχαν εμφυτεύσει τον εκρηκτικό μηχανισμό.
Ο Γεχόσουα Καλίσκι, ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Μελετών Εθνικής Ασφάλειας, δεξαμενή σκέψης στο Τελ Αβίβ, έκανε λόγο για ενέργεια που «δεν ήταν τυχαία, αλλά σχεδιασμένη».
«Η μεγάλη επιστροφή»
Η Χεζμπολάχ κατηγόρησε το Ισραήλ για τις εκρήξεις. Το Ισραήλ, από την πλευρά του, το οποίο παραδοσιακά δεν σχολιάζει επιχειρήσεις εκτός χώρας, δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει ούτε διαψεύσει τη συμμετοχή του.
Παραμένει ασαφές εάν η δράση θα μπορούσε να οδηγήσει την περιοχή σε περιφερειακό πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, τον οποίο η Δύση προσπαθεί εδώ και σχεδόν έναν χρόνο να αποφύγει.
Ωστόσο, «οι εικόνες που καταγράφηκαν στην κάμερα των βομβητών που εκρήγνυνται αποτελούν σημαντικό πλήγμα για τη Χεζμπολάχ και δείχνουν την εμβέλεια του Ισραήλ που έφτασε στις τσέπες των μελών της οργάνωσης», όπως σχολιάζουν χαρακτηριστικά οι Times of Israel.
Ο Γάλλος εμπειρογνώμονας στον τομέα της άμυνας, Πιερ Σερβάν, σημείωσε ότι με αυτή την τελευταία δράση τους κατά της Χεζμπολάχ «οι ισραηλινές υπηρεσίες πληροφοριών θα αποκαταστήσουν το κύρος τους», το οποίο είχε υποστεί πλήγμα μετά την 7η Οκτωβρίου και την επίθεση της Χαμάς στo νότιo Ισραήλ.
«Η σειρά των επιχειρήσεων που διεξήχθησαν τους τελευταίους μήνες σηματοδοτεί τη μεγάλη τους επιστροφή», δήλωσε ο Σερβάν στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Κλασικό σαμποτάζ»
Ο πρώην αναλυτής της CIA, Μάικ Ντίμινο, της δεξαμενής σκέψης Defense Priorities με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες, έκανε λόγο στο Χ για «κλασική επιχείρηση δολιοφθοράς», προσθέτοντας ότι ένα σαμποτάζ τέτοιας εμβέλειας προετοιμάζεται επί «μήνες, αν όχι χρόνια».
Η επιχείρηση σημειώθηκε λιγότερο από δύο μήνες μετά τον θάνατο του ανώτερου διοικητή της Χεζμπολάχ Φουάντ Σουκρ, σε στοχευμένη ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στις 30 Ιουλίου.
Μόλις μία ημέρα αργότερα, ο πολιτικός ηγέτης της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια, είχε σκοτωθεί σε κατοικία στην Τεχεράνη, έπειτα από έκρηξη μηχανισμού που φέρεται να είχε τοποθετηθεί από Ισραηλινούς πράκτορες εβδομάδες πριν. Το Ισραήλ δεν έχει επιβεβαιώσει ούτε έχει διαψεύσει τη συμμετοχή του στη δολοφονία.
«Τεχνολογικό χάσμα» και ψυχολογικός πόλεμος
Η ενέργεια της Τρίτης υπογραμμίζει το τεχνολογικό χάσμα μεταξύ της υποστηριζόμενης από το Ιράν Χεζμπολάχ και του Ισραήλ, σύμφωνα με τον Μάρκραμ Ραμπάχ, καθηγητή στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού.
Σε συνέντευξή του στο Al Arabiya News, ο Ραμπάχ υποστήριξε ότι, ενώ η Χεζμπολάχ βασίζεται σε ξεπερασμένη τεχνολογία, το Ισραήλ έχει χρησιμοποιήσει εξελιγμένα μέσα για να ξεκινήσει ψυχολογικό πόλεμο εναντίον της Χεζμπολάχ και των υποστηρικτών της.
Ο Ραμπάχ έκανε λόγο για επιθέσεις που θύμισαν «ταινία κατασκοπείας του Χόλιγουντ», ενώ, όπως ανέφερε, το Ισραήλ κατάφερε να μετατρέψει συσκευές χαμηλής τεχνολογίας σε φονικά όπλα.
Οι εκρήξεις σηματοδοτούν σημαντικό κενό ασφαλείας στους κόλπους της Χεζμπολάχ, η οποία έχει υποσχεθεί ότι θα προβεί σε αντίποινα, κάνοντας λόγο για «ισραηλινή επιθετικότητα».
Ο Ραμπάχ επισήμανε ότι η Χεζμπολάχ προσπαθεί να επιδείξει ισχύ, ωστόσο οι τεχνολογικοί περιορισμοί της την καθιστούν ευάλωτη. Ο ίδιος χαρακτήρισε την ενέργεια της Τρίτης ως «έντονη υπενθύμιση στους υποστηρικτές της Χεζμπολάχ ότι οι συνέπειες της ευθυγράμμισής τους με την οργάνωση γίνονται όλο και πιο τρομακτικές».
kathimerini.gr - Με πληροφορίες από Reuters, AFP, NYT, Times of Israel, Al Arabiya
