Εκρηκτικές διαστάσεις απειλεί να λάβει από αυτό τον μήνα στο λιανεμπόριο το θέμα των μεταχρονολογημένων επιταγών, καθώς έχει αρθεί το μέτρο της αναστολής στις προθεσμίες λήξης, σε μια περίοδο που οι επιχειρήσεις μιλούν για έλλειψη ρευστότητας και αναιμική κίνηση στα καταστήματα παρά το γεγονός ότι συμπληρώνονται δύο εβδομάδες εκπτώσεων.
Μόνο οι επιχειρήσεις που διαθέτουν e-shop διατηρούν κάποιες ροές εσόδων ενώ η αγορά μεσοσταθμικά κινείται στο 50% του τζίρου του 2019, σύμφωνα με εκτιμήσεις.
Αναιμική χαρακτηρίζει την εμπορική κίνηση ο Γιώργος Καρανίκας, πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ). Όπως σημειώνει στο Εuro2day.gr, υπήρχε στον επιχειρηματικό κόσμο η εντύπωση ότι οι εκπτώσεις θα τόνωναν τη ζήτηση, αλλά η κίνηση στα καταστήματα είναι ανεπαίσθητη, γεγονός που αποδίδει στην ανασφάλεια των καταναλωτών λόγω της έξαρσης της πανδημίας.
Κατά την άποψη του κ. Καρανίκα, όσο μαίνεται η υγειονομική κρίση, η αγορά θα κινείται με χαμηλές ταχύτητες. Διαπιστώνει ότι οι επιχειρήσεις με παρουσία στο ψηφιακό κανάλι εμφανίζουν καλύτερες επιδόσεις σε αυτές τις συνθήκες και τονίζει το πρόβλημα της έλλειψης ρευστότητας, που επιτείνει τον κίνδυνο από τη λήξη των μεταχρονολογημένων επιταγών από αυτό τον μήνα.
«Οι επιταγές έρχονται και διπλώνουν», σημειώνει χαρακτηριστικά, περιγράφοντας τις συσσωρευμένες υποχρεώσεις από τις τρέχουσες αλλά και όσες επιταγές είχαν λάβει αναστολή της ημερομηνίας λήξης τους προηγούμενους μήνες.
Δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για το ύψος των επιταγών που κυκλοφορούν, αν και παράγοντες της αγοράς μεταφέρουν ανεπίσημα ότι κάθε μήνα εκδίδονται επιταγές περίπου 6 δισ. ευρώ, οι οποίες αλλάζουν χέρια 3-4 φορές από τον επιχειρηματία στον προμηθευτή κι από κει στη βιοτεχνία, σε άλλο προμηθευτή κ.ο.κ.
Ο κλάδος «αδικήθηκε»
Οι ελπίδες για επίλυση του προβλήματος με τον τζίρο αυτής της περιόδου, λόγω των εκπτώσεων και της επανεκκίνησης του τουρισμού, δεν ευοδώθηκαν. Επίσης δεν μπήκαν χρήματα στα ταμεία των επιχειρήσεων του κλάδου από τους πόρους του ΕΣΠΑ. Όπως σημειώνει ο κ. Καρανίκας, ο κλάδος του λιανεμπορίου αδικήθηκε μένοντας χωρίς επιδότηση κεφαλαίου κίνησης μέσω ΕΣΠΑ, όπως συνέβη με τα προγράμματα επανεκκίνησης άλλων κλάδων, από την εστίαση και τους παιδότοπους μέχρι τα γυμναστήρια.
Τονίζει ότι το λιανεμπόριο εξαιρέθηκε, αν και είναι ο κλάδος που είχε μεγαλύτερη ανάγκη από κάθε άλλον κατά την επανεκκίνηση, λόγω της εποχικότητας και του κόστους που συνεπάγεται το στοκ εμπορευμάτων. Η πρόταση για επιδότηση περί των 20.000 επιχειρήσεων σε όλη τη χώρα, με μείωση τζίρου πάνω από 40% στην πανδημία, έπεσε στο κενό.
Σημειώνεται ότι η ΕΣΕΕ είχε υποβάλει αίτημα στην κυβέρνηση για στήριξη του εμπορίου από τον Ιανουάριο (11.1.2021), έχοντας κοστολογήσει το πρόγραμμα στα 300 εκατ. ευρώ, με στόχο την ενίσχυση των επιχειρήσεων (ΚΑΔ 47) με προσωπικό μέχρι 10 εργαζόμενους. Όμως δεν ευοδώθηκε και η πρόταση για τη διευθέτηση του θέματος των επιταγών μέσω ΑΑΔΕ.
Για τα θέματα αυτά έχει ζητήσει συνάντηση με τον πρωθυπουργό και στελέχη της κυβέρνησης τις προσεχείς ημέρες.
Οι επιχειρηματικοί φορείς σημειώνουν ότι είναι κρίσιμο μαζί με τη διευθέτηση των χρεών της πανδημίας σε χαμηλότοκες δόσεις να υπάρξει μέριμνα για τις επιταγές και τα ενοίκια του Ιουλίου.
Από την πλευρά του, ο Σταύρος Καφούνης, πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της Αθήνας (ΕΣΑ), σημειώνει στο Εuro2day.gr ότι η αγορά δεν έχει τονωθεί με τις εκπτώσεις και κινείται με τους ίδιους υποτονικούς ρυθμούς που ακολουθούσε και πριν. Μάλιστα η περασμένη Κυριακή, που τα καταστήματα ήταν ανοιχτά, ήταν από τις χειρότερες ιστορικά, όπως σημειώνει, γεγονός που εν πολλοίς συνδέεται και με τον καλό καιρό που προέτρεψε πολλούς καταναλωτές στις παραλίες.
Τονίζει ότι η αγορά κινείται πολύ κάτω από τα επίπεδα πωλήσεων του 2019 κι αυτό είναι απόρροια της αβεβαιότητας που συντηρεί η υγειονομική κρίση. Τα χαμηλά εισοδήματα μεγάλης μερίδας του πληθυσμού που εδώ και μήνες ζει με το επίδομα της αναστολής σύμβασης εργασίας ύψους 534 ευρώ δεν δικαιολογούν δαπάνες πέραν της κάλυψης βασικών αναγκών. Αλλά και τα νοικοκυριά που έχουν αυξήσει τις αποταμιεύσεις τους στις τράπεζες την περίοδο της πανδημίας δεν είναι πρόθυμα να ξοδέψουν, περιμένοντας να σταθεροποιηθεί το κλίμα.
Ο κ. Καφούνης τονίζει ότι το lockdown στην περίπτωση επιδείνωσης της υγειονομικής κρίσης είναι εκτός συζήτησης, αλλά εκτιμά ότι είναι ώρα να στηριχθεί ο κλάδος του λιανεμπορίου. Στο πλαίσιο αυτό διεκδικεί πόρους από το πρόγραμμα ΕΣΠΑ και επιδότηση ενοικίου τον Ιούλιο, σε συνδυασμό με το μέτρο της διευθέτησης των χρεών της πανδημίας σε δόσεις με μακρά διάρκεια αποπληρωμής.
Και ο κ. Καφούνης επιμένει στο θέμα των επιταγών, καθώς η αγορά έχει μπει στην επικίνδυνη περίοδο, μετά τα μέσα Ιουλίου και τον Αύγουστο, χωρίς να διαφαίνεται κάποιο πλαίσιο για τη διαχείριση της κατάστασης.
Οι προτάσεις για τις επιταγές
Υπενθυμίζεται ότι για το θέμα των επιταγών, η ΓΣΕΒΕΕ είχε προτείνει χαμηλότοκο «ειδικό» δανεισμό των εκδοτών των επιταγών, με στόχο τα χρήματα να παραμείνουν «κλειδωμένα» σε λογαριασμό όψεως προς κάλυψη των επιταγών ή να ληφθούν μέτρα στήριξης και των κομιστών των επιταγών.
Σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, με την ΥΑ Α.1099/30-4-2020, προβλέφθηκαν ευεργετήματα για τους κομιστές των επιταγών, χωρίς όμως να καλύπτεται αντίστοιχα ο εκδότης, για τον οποίο η επιταγή εξακολουθεί να υπάρχει και να υφίστανται οι δυνητικές συνέπειες της ποινικής καταδίωξης και της εγγραφής στη μαύρη λίστα του Τειρεσία.
Από την άλλη, δεν δίνεται λύση και για τον εκδότη της επιταγής που δεν θα καταφέρει άμεσα να έχει τα αυξημένα έσοδα που θα απαιτηθούν για την κάλυψη του αξιογράφου μετά την περίοδο χάριτος. Καθώς έχουμε μπει στο πρώτο κύμα λήξης, εμφάνισης και πληρωμής των πρώτων επιταγών και στους περισσότερους εκδότες δεν υπάρχουν τα κεφάλαια για την κάλυψή τους, επανέρχονται από τους επαγγελματίες αιτήματα για επέκταση της περιόδου προστασίας για άλλες 75 ημέρες και οριζόντια μετατροπή των επιταγών σε δάνεια προς τους εκδότες, με την εγγύηση του Δημοσίου και με αποκλειστικό όρο την ισόποση εξόφληση των κομιστών.
Σύμφωνα με σχετική πρόταση της ΕΣΕΕ, τα δάνεια που θα αντιστοιχίζονται με τις επιταγές αυτές, θα είναι άτοκα για 75 ημέρες και σε περίπτωση που δεν εξοφληθούν εντός των 75 ημερών, θα μετατρέπονται με την πάροδό τους σε έντοκα. Ζητείται επίσης επέκταση των μέτρων και για τις τουριστικές επιχειρήσεις και τις επιχειρήσεις εστίασης.
