Στην Ελλάδα, στα τέλη του 20ου και στις αρχές του 21ου αιώνα
ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΠΡΟΕΔΡΟΙ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ
(Επ’ ευκαιρία της παγκόσμιας ημέρας για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών)
Στην Ελλάδα, οι γυναίκες ψήφισαν για πρώτη φορά σε βουλευτικές εκλογές στις 19 Φλεβάρη 1956.
Μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, οι πρώτες που ψήφισαν σε βουλευτικές εκλογές ήταν οι φινλανδές, το 1907 (και τότε εκλέχθηκαν 19 γυναίκες βουλευτές).
Ακολούθησαν οι νορβηγίδες το 1913, οι δανέζες το 2015, οι γερμανίδες, οι αυστριακές και οι πολωνές το 1918. Οι γυναίκες στις ΗΠΑ πρωτοψήφισαν το 1920
Δυστυχώς στην Ελλάδα το δικαίωμα αυτό κατακτήθηκε με καθυστέρηση αρκετών δεκαετιών...
Με εξ ίσου μεγάλη καθυστέρηση δεκαετιών... εκλέχθησαν και οι πρώτες γυναίκες πρόεδροι ελληνικών πολιτικών κομμάτων.
Φθάσαμε στο 1991, για να δούμε, στην Ελλάδα, να εκλέγονται οι πρώτες ηγέτιδες πολιτικών κομμάτων. Ήταν η Αλέκα Παπαρήγα (γ.γ της Κ.Ε του ΚΚΕ στις 27/2/91) και η Μαρία Δαμανάκη (πρόεδρος του Συνασπισμού στις 18/3/91).
Για το πόσο ήταν τότε (σε μεγάλο βαθμό πόσο είναι και σήμερα ακόμη) έτοιμη η ελληνική κοινωνία, να αποδεχθεί γυναίκα πρόεδρο κόμματος, αξίζει να σημειωθούν τα ακόλουθα ενδεικτικά στοιχεία :
- Με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην χώρα μας (το 1974) και τη νομιμοποίηση του Κ.Κ.Ε, μέχρι το 1991, γ.γ του Κόμματος ήταν ο Χαρίλαος Φλωράκης.
Στις μεταδικτατορικές βουλευτικές εκλογές, το Κ.Κ.Ε - με ηγέτη τον Φλωράκη - πήρε : το 1977 9,36%, το 1981 10,93% και το 1985 9,89%.
Το 1974 το Κ.Κ.Ε, Το Κ.Κ.Ε εσωτ. & η Ε.Δ.Α είχαν συγκροτήσει την «Ενωμένη Αριστερά» και από το 1989 μέχρι το 1991 τον «Συνασπισμό της Αριστεράς & της Προόδου».
- Κατά τις πρώτες εκλογές, που ηγήθηκε του Κ.Κ.Ε η Αλέκα Παπαρήγα - το 1993 - το Κόμμα έχασε περισσότερο από τη μισή εκλογική του δύναμη. Πήρε μόνο 4,54 % !
Ας δούμε όμως και κάποια ενδεικτικά στοιχεία, που αφορούν στον «Συνασπισμό» :
- Μετά την αποχώρηση του Κ.Κ.Ε (το 1991), η λεγόμενη Ανανεωτική Αριστερά έμεινε στην πολιτική ζωή της Ελλάδας, ως «Συνασπισμός», με πρόεδρο τη Μαρία Δαμανάκη.
Στις πρώτες (και μόνες) εκλογές, που ηγήθηκε η Μαρία Δαμανάκη (το 1993) ο Συνασπισμός πήρε 2.94 % και έμεινε εκτός Βουλής.
- Στις αμέσως επόμενες εκλογές (το 1996), που ηγήθηκε του κόμματος ο επόμενος πρόεδρος, ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, ο Συνασπισμός σχεδόν διπλασίασε την δύναμη του. Πήρε 5,12 %.
Εγχείρημα να εκλεγεί γυναίκα πρόεδρος του κόμματος της Ν.Δ έγινε το
2009, με την υποψηφιότητα της Ντόρας Μπακογιάννη.
Όμως, τα μέλη και οι φίλοι του κόμματος προτίμησαν να εκλέξουν πρόεδρο τον Αντώνη Σαμαρά - τον πολιτικό που ανέτρεψε (το 1993) την κυβέρνηση της Ν.Δ ( ! ) - παρά να εκλέξουν γυναίκα πρόεδρο του κόμματος, την Ντόρα Μπακογιάννη.
Τέλος, ας δούμε και την εκλογή που έκαναν τα μέλη και οι φίλοι του ΠΑ.ΣΟ.Κ, σε δύο πανελλαδικές ψηφοφορίες, για την ανάδειξη προέδρου :
- Στις 14 Ιουνίου 2015, ψηφίζουν μέλη και φίλοι του Κινήματος, σε όλη την Ελλάδα, μεταξύ τριών υποψηφίων : Φ. Γενηματά, Λ. Κωνσταντινόπουλου και Α. Λοβέρδου. Εκλέγουν, με την πρώτη ψηφοφορία, με ποσοστό περίπου 52% την Φώφη Γενηματά.
Η Γενηματά - τρεις μήνες μετά την εκλογή της - στις εκλογές του Σεπτέμβρη 2015 - οδηγεί το ΠΑ.ΣΟ.Κ (ως Δημοκρατική Συμπαράταξη με την ΔΗΜοκρατική Αριστερά), στην 4η θέση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, με ποσοστό 6,28 %, από την 7η θέση (με 4,68%) που είχε φθάσει πριν 8 μήνες
- Το Νοέμβρη του 2017, με ψηφοφορία, σε όλη την Ελλάδα, ψηφίζουν όσοι πολίτες θέλουν να είναι συνιδρυτές του Κινήματος Αλλαγής (κυρίως μέλη και φίλοι του ΠΑ.ΣΟ.Κ, του Ποταμιού, του ΚΙ.ΔΗ.ΣΟ, της ΔΗΜ.ΑΡ).
«Βγαίνουν» από τις κάλπες 212.000 έγκυρα ψηφοδέλτια, τα οποία αναδεικνύουν (μεταξύ ενέα υποψηφίων) πρώτη την Φώφη Γενηματά (με 42%), δεύτερο το Νίκο Ανδρουλάκη (με 24%), τρίτο τον Γιώργο Καμίνη (με 14%), τέταρτο τον Σταύρο Θεοδωράκη (με 10%) κ.λ.π.
Στις βουλευτικές εκλογές του 2019, η Γενηματά ηγείται του Κινήματος Αλλαγής, το οποίο αναδεικνύεται τρίτο κόμμα στην Βουλή, με 8,1%.
Αυτά, με συνοπτική διατύπωση, σε ότι αφορά στην εκλογή των ελάχιστων γυναικών - που εκλέχθηκαν στις ηγεσίες των ελληνικών κομμάτων - και στην εμπιστοσύνη που τους δείχνει η κοινωνική βάση της χώρας μας.
Όμως, σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες - και στο παρελθόν και σήμερα - οι πολίτες ανέδειξαν επιτυχημένες γυναίκες προέδρους και πρωθυπουργούς.
Σήμερα μάλιστα αρκετές γυναίκες ηγούνται των χωρών τους, όπως :
- Η ελληνίδα Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελαροπούλου.
- Η γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ, εκλέγεται από το 2005.
- Η πρωθυπουργός του Βελγίου Σόφι Βίλμες, 44 ετών.
- Η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φεντέρικσεν, 41 ετών.
- Η πρωθυπουργός της Φινλανδίας Σάνα Μάριν, 34 ετών ( ! ).
- Η πρόεδρος της Κροατίας Κολίντα Γκράμπαρ Κιτάροβιτς, 51 ετών.
- Η πρόεδρος της Εσθονίας Κέρστι Καλιουλάϊντ, 51 ετών.
- Η πρωθυπουργός της Σλοβακίας Ζουζάνα Τσαπούτοβα,47 ετών και βέβαια
- Η πρόεδρος της Commission Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν, 62 ετών.
Ρόδος 24 / 11 / 2020
Κοσμάς Σφυρίου.
