Τις σοβαρές νομοθετικές ελλείψεις σε επίπεδο εξειδίκευσης στους νόμους της Ν.Δ. για την επιβολή προστίμων για αθέμιτη κερδοφορία, που άφησαν «ανοιχτό παράθυρο» για την ακύρωση τους από τη δικαιοσύνη, επαναφέρει στη Βουλή ο Βουλευτής Δωδεκανήσου και υπεύθυνος του ΚΤΕ Ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Νικητιάδης, με νέα του Ερώτηση προς τον Υπουργό Ανάπτυξης κ. Τάκη Θεοδωρικάκο. Η νέα Ερώτηση κρίθηκε σκόπιμο να κατατεθεί καθώς το Υπουργείο Ανάπτυξης αδιαφορώντας για την ακρίβεια που μαστίζει τα Ελληνικά νοικοκυριά δεν απάντησε ποτέ ούτε εντός του χρονικού ορίου που προβλέπει ο Κανονισμός της Βουλής, ούτε εκ των υστέρων, στην αντίστοιχη ερώτηση του κ. Νικητιάδη που κατατέθηκε το Νοέμβριο του 2024.
Συμφώνως με το κείμενο της νέας Ερώτησης του κ. Νικητιάδη ο Νόμος 4818/2021, που θεσπίστηκε για την αντιμετώπιση της αθέμιτης κερδοφορίας σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες πρώτης ανάγκης -διατροφή, διαβίωση, μετακίνηση, ασφάλεια- παρουσίαζε σοβαρές ελλείψεις σε επίπεδο εξειδίκευσης και παρέμεινε επί μακρόν ασαφής ως προς τα είδη στα οποία εφαρμοζόταν ο περιορισμός περιθωρίου κέρδους.
Η ασάφεια αυτή είχε ως αποτέλεσμα το Διοικητικό Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης να κρίνει την επίμαχη διάταξη αόριστη, ακυρώνοντας πρόστιμα που επιβλήθηκαν βάσει αυτής, ακριβώς λόγω της έλλειψης σαφούς προσδιορισμού των προστατευόμενων προϊόντων. Η προβλεπόμενη Υπουργική Απόφαση 27585/2022 που υποτίθεται θα εξειδίκευε τον Νόμο και θα διόρθωνε τη στρέβλωση, δεν περιλάμβανε τα βασικά αγαθά που εντάσσονταν στο ρυθμιστικό πεδίο, όπως αναφέρεται στην ερώτηση.
Η διόρθωση αυτής της αοριστίας επιχειρήθηκε μόλις δύο χρόνια μετά, τον Μάρτιο του 2023, με νέα Υπουργική Απόφαση. Ωστόσο, και αυτή δεν αποσαφήνισε πλήρως τα προστατευόμενα προϊόντα που σχετίζονται με την υγεία και την ασφάλεια του καταναλωτή, αφήνοντας «ευρύ πεδίο για την εμφάνιση φαινομένων αισχροκέρδειας».
Ο κ. Νικητιάδης υπογραμμίζει στην ερώτηση του πως ακόμη και με τη θέσπιση του Ν. 5045/2023 – που υποτίθεται διεύρυνε την προστασία σε είδη όπως σχολικά, προϊόντα θέρμανσης και ζεστού νερού – η εξειδίκευση ήταν περιοριστική και το ρυθμιστικό πλαίσιο παραμένει ελλιπές. «Η Κυβέρνηση εμφανίζεται ως πολέμιος της αισχροκέρδειας, την ώρα που η ίδια η νομοθετική της προσέγγιση γεννά εύλογα ερωτήματα για τη σκοπιμότητα και την αποτελεσματικότητα των μέτρων που εφαρμόζει», τονίζει χαρακτηριστικά ο Βουλευτής Δωδεκανήσου.
Ο κ. Νικητιάδης ερωτά τον Υπ. Ανάπτυξης κ. Τάκη Θεοδωρικάκο :
· Έχει φέρει αποτελέσματα και ποια, η ρύθμιση αυτή; Ποιο είναι το ποσοστό μείωσης των τιμών εκεί όπου επιβλήθηκαν πρόστιμα;
· Γιατί υπήρξε καθυστέρηση ως προς την εξειδίκευση των βασικών ειδών ανάγκης, με συνέπεια ο Νόμος να είναι ανοικτός σε παραβιάσεις και τα φαινόμενα αισχροκέρδειας να παραμείνουν ατιμώρητα;
· Μήπως η αδυναμία σας να συγκεκριμενοποιήσετε τον πίνακα με τα βασικά είδη οφείλεται στο γεγονός ότι η νομική βάση της ρύθμισης βρίσκεται σε αντίθεση με το δίκαιο του ανταγωνισμού; Ποια είναι η άποψη της Επιτροπής Ανταγωνισμού για την αποτελεσματικότητα της συγκεκριμένης ρύθμισης;
· Σε τι ποσό ανέρχονται οι απαιτήσεις από πρόστιμα που επιβλήθηκαν στο πλαίσιο των παραπάνω ρυθμίσεων για το διάστημα από τη δημοσίευση του Ν. 4818/2021 μέχρι την Υπουργική Απόφαση του 2023 που αποσαφηνίζει τα βασικά είδη που εμπίπτουν στους περιορισμούς;
· Τι γίνεται με τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στις δύο υπουργικές αποφάσεις; Πόσα έχουν εισπραχθεί, πόσα είναι τα ληξιπρόθεσμα και τι μέτρα έχετε λάβει για την είσπραξη τους;
· Γιατί δεν έχουν αποσαφηνιστεί ακόμη και σήμερα τα βασικά ή απαραίτητα είδη για την υγεία και την ασφάλεια του καταναλωτή;
· Ποια είναι τα μέτρα που θα λάβει για να διασφαλίσει τη νομιμότητα και το κύρος των προστίμων που θα επιβάλλονται, τουλάχιστον από άποψη νομικής βάσης, ώστε να αποφευχθεί η τυχόν δικαστική ακύρωση των πράξεων επιβολής προστίμων;
· Τι θα κάνει με τις δικαστικές αποφάσεις και τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν στο πλαίσιο της παραπάνω νομοθεσίας; Υπάρχει σχέδιο για την άσκηση των κατάλληλων δικονομικών και δικαστικών ενεργειών από πλευράς του Ελληνικού Δημοσίου, κατά των συγκεκριμένων και μελλοντικών ανάλογων δικαστικών αποφάσεων;