Ανάμεσα στα πανέμορφα δείγματα αρχιτεκτονικής που στολίζουν το λιμάνι της Κω, ξεχώριζε και το επιβλητικό κτήριο, όπου στεγάζονταν η ιδιωτική κλινική του γιατρού Περού.
Κοντά στο παραδοσιακό σπίτι του πατέρα της ιατρικής Ιπποκράτη, χωμένη στο πράσινο, είχε γίνει το καταφύγιο κάθε πονεμένου και η ελπίδα κάθε ασθενή. Αυτός ο γιατρός που έμοιαζε όπως το φάρμακο για όλα τα προβλήματα υγείας, την ‘Πανάκεια’, ήταν ο θαυμαστός και θαυματοποιός γιατρός, ο αείμνηστος Θεόφιλος Πίερος
Άριστα επιστημονικά καταρτισμένος και πολύγλωσσος, ο Καλύμνιος γιατρός της χειρουργικής, απεδείχθη και ο επάξιος συνεχιστής του Ιπποκράτη του Κώου. Ο γιατρός Θεόφιλος Πέρος, αφού νυμφεύθηκε μια πανέμορφη κόρη από την Κω, την Γιασεμί, από την αρχοντική οικογένεια Μπακάλογλου, που του χάρισε δύο υιούς και δυο θυγατέρες, αποφάσισε να εγκατασταθεί μόνιμα στο νησί μας.
Ο μοναδικός στο είδος του γιατρός Πέρος, ανήγειρε και οργάνωσε με μεράκι, μια καλά εξοπλισμένη και προχωρημένη για εκείνα τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια ιδιωτική κλινική. Μαζί με το σύζυγο της αδελφής του Καλοτίνας, τον αξέχαστο ιατρό γενικής ιατρικής, τον παθολόγο Κώστα Χατζηθεμιστοκλή, ξεκίνησαν να ασκούν στην Κω, το ύψιστο λειτούργημα της Ιπποκρατικής επιστήμης.
Η κλινική του Πέρου, με προστάτη τον Άγιο Παντελεήμονα, αποτελούσε ανεκτίμητο θησαυρό και η παρουσία της, έκανε τους κατοίκους του ακριτικού νησιού μας καθώς και των γύρω νησιών, να αισθάνονται απόλυτα ασφαλείς. Μέχρι την ημέρα που έφυγε από τη ζωή ο ιδρυτής της, η κλινική ‘Άγιος Παντελεήμων’ ήταν πάντα γεμάτη.
Εκτός από την Κω, όπου η κλινική του ήταν πρότυπο κέντρου ίασης και προσέφερε τις πολύτιμες υπηρεσίες της στη υγεία, ο ξακουστός γιατρός ο Πέρος, τις προσέφερε και στους κατοίκους των γύρω νησιών.
Έρχονταν ασθενείς από όλα τα Δωδεκάνησα και κυρίως από την γειτονική Κάλυμνο, για να βρουν την γιατρειά τους.
Θα φέρω την θρυλική κλινική στη μνήμη μου όπως την θυμάμαι, όταν δεκάχρονη μαθήτρια μετά από Γυμναστική στο Σχολείο, ο αξέχαστος γιατρός Πέρος, με επιτυχία μου αποκατέστησε στο γύψο το σπασμένο δεξί μου χέρι. Θα ξαναζωντανέψω την στιγμή που μετά από μια γερή τούμπα, επιστρέφοντας από το Ιπποκράτειο Γυμνάσιο με το ποδήλατο μου, ο αείμνηστος Πέρος, μου έραψε με ιδιαίτερη φροντίδα το τραύμα στο γόνατο. Το ίδιο επανέλαβε στον δείχτη του χεριού μου, όταν όντας νοικοκυρά πια όταν γλίστρησε το μαχαίρι από το ψιλοκομμένο κρεμμυδάκι και κόπηκα από απροσεξία στην κουζίνα μου. Τότε ήταν στα τελευταία χρόνια της τεράστιας προσφοράς του στην ιατρική επιστήμη.
Στιγμές ανεξίτηλες που έτυχε να ζήσω εκεί στον γεμάτο προθάλαμο αναμονής, όπως όλοι οι ασθενείς, όπου περιμέναμε στη σειρά να μας εξετάσει ο ξακουστός και έμπειρος γιατρός. Περιμέναμε να εξετάσει αγαπημένα μας άτομα, με την αγωνία ζωγραφισμένη στα πρόσωπα μας.
Οι αεικίνητες νοσοκόμες, ανεβοκατέβαιναν συνεχώς τις μαρμάρινες σκάλες και μπαινόβγαιναν από τα κάτασπρα δωμάτια, με τα λευκά πεντακάθαρα σεντόνια.
Τις ενέσεις και τους ορούς, μαζί με τους καθετήρες, τους επιδέσμους, τα βαμβάκια, τα θερμόμετρα, τα πιεσόμετρα, τα διάφορα φάρμακα, τα αντισηπτικά, το οινόπνευμα, τον οξυζενέ και τα αποστειρωμένα στον κλίβανο εργαλεία, κρατούσαν καθημερινά η πανύψηλη Ρηνιώ η Φράγκου, από την Κάλυμνο, το Ρηνιώ η Πέρενα όπως την έλεγαν.
Ήταν και η Μελπομένη η Χατζηβασίλη, από το Λαγούδι, η Χρυσάνθη η Κουσπακίδη, από το Ασφενδιού και η Κασσιανή η Ρούσου από την Κω. Φυσικά υπήρχαν και άλλες νοσηλεύτριες, που πρόσφεραν ακούραστα την φροντίδα τους στους ασθενείς της κλινικής, των οποίων τα ονόματα δυστυχώς δεν τα θυμάμαι. Θυμάμαι όμως την ακούραστη Γιαννούλα που μέσα στην δύνη του πολέμου βοηθούσε τον γιατρό και τον στήριζε στα πρώτα του βήματα και ιδίως όταν ίδρυσε την Κλινική του. Αργότερα μέχρι τα γεράματά της η αξέχαστη Καλύμνια Γιαννούλα Διακαναστάση, υπηρέτησε ως νεωκόρησσα, στον Ιερό Ναό της Αγίας Παρασκευής.
Καθημερινά από το πρωί ως αργά το βράδυ, ο ικανότατος γιατρός Θεόφιλος Πέρος και οι νοσοκόμες, βρισκόταν στο προσκέφαλο των πονεμένων ασθενών.
Ο ακούραστος εργάτης της Πανάκειας και υπηρέτης της Υγείας, φρόντιζε να νοσηλεύει και να χειρουργεί, σύμφωνα με την ειδικότητα του από σκωληκοειδίτιδα και αμυγδαλές, μέχρι νεφρά, σπλήνα και ανίατους όγκους. Είχε μικρό ακτινολογικό εργαστήριο καθώς και μικροβιολογικό που τα χειριζόταν ο ίδιος. Δεν σταματούσε εκεί η μεγάλη προσφορά του, αφού παρείχε την πολύτιμη υπηρεσία του και ως ορθοπεδικός, συγκολλώντας τα ανθρώπινα σπασμένα μέλη. Όλες οι ιατρικές ειδικότητες ήταν συγκεντρωμένες στο μαγικά του χέρια.
Πολλές φορές οι θάλαμοι νοσηλείας γέμιζαν με δάκρυα, όταν μετά από άνιση μάχη με την ανίατη, επάρατο νόσο, εγκατέλειπε κάποιος ασθενής τα εγκόσμια. Παράλληλα ο γιατρός ο Πέρος, πάντα συμπονούσε και συνέπασχε με την θλίψη και τον πόνο των συγγενών.
Άλλοτε πάλι δεν ήταν λίγες οι φορές που ακούγονταν από τον θάλαμο, τα πρώτα παιδικά κλάματα νεογνών, που ο μάγος της ιατρικής βοηθούσε τις μητέρες τους να τα φέρουν στον κόσμο. Την εποχή που η φημισμένη πολύ- Κλινική του Πέρου βρισκόταν στις δόξες της, δεν υπήρχαν πολλές ειδικότητες ιατρών το νησί μας. Υπήρχε το Γενικό Νοσοκομείο, απομεινάρι της Ιταλικής κατοχής, με την αξέχαστη Σοφία την νοσοκόμα.
Σε αυτό το Ιταλικό κτήριο προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στους ασθενείς κατά την Ιταλοκρατία οι Καθολικές Μοναχές, οι Αδελφές ή Σουόρες. Αργότερα με την Ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων, αντικαταστάθηκαν από Ελληνίδες αδελφές νοσοκόμες.
Δίπλα στο Δημόσιο Γενικό Νοσοκομείο Κω, επίσης υπήρχε το πρώτο Φαρμακείο της Σταυρίδου. Αργότερα άνοιξε το Φαρμακείο του Νίκου Πετρά, επί της 25ης Μαρτίου και πιο ύστερα του ζεύγους Θάλειας Ολυμπίτου- Μάρκου Νικολή, στην οδό Ιπποκράτους στην Χαντάκα.
Εκείνα τα χρόνια, δεν υπήρχε διαθέσιμος ορθοπεδικός γιατρός ή μαιευτήρας, εκτός από τον οφθαλμίατρο που ήταν ο μετέπειτα βουλευτής της ΕΡΕ, ο αείμνηστος Σταμάτης ο Μανούσης. Επίσης υπήρχαν και οι πρώτοι οδοντίατροι Δημήτρης Πλατανίστας, Χρήστος Χριστάκης και Γιάννης Φωτόπουλος με τον αδελφό του τον πρώτο οδοντοτεχνίτη Χρήστο Φωτόπουλο.
Αργότερα ήλθε στην Κω, ως μαιευτήρας ο επιτυχημένος γιατρός Μύρων Παπαχρήστου, μαζί με τον αδελφό του ιατρό χειρούργο, τον αξέχαστο Χρήστο Παπαχρήστο. Επίσης ο πρώτος ακτινολόγος της Κω ήταν ο Χαράλαμπος Νικολής.
Έτσι όλο το βάρος έπεφτε πάνω στον αεικίνητο Θεόφιλο Πέρο, του οποίου η φήμη για τις μαγικές ιατρικές ικανότητες του, είχε περάσει τα σύνορα όχι μόνο των Δωδεκανήσων, αλλά και της χώρας μας.
Πόσοι άνθρωποι δεν ευεργετήθηκαν από αυτόν; Πόσα παιδιά; μικρά, μεγάλα, ελείψει παιδιάτρου, όταν ο κοκίτης, η ιλαρά, η διφθερίτιδα, και η ευλογιά, θέριζαν τα μικρά παιδιά. Πόσοι τον ευγνωμονούν και οφείλουν την σωτήρια της ζωής τους, στον φημισμένο γιατρό τον Θεόφιλο Πέρο;
Πόσα παιδιά ήλθαν στον κόσμο και πόσες επίτοκες δεν ανακουφίσθηκαν στις δύσκολες ωδίνες του τοκετού τους, στην ιδιωτική κλινική του Πέρου;
Πόσοι φυσιολογικοί τοκετοί και πόσες καισαρικές τομές, έχουν καταγραφεί στα αρχεία της μοναδικής πολυκλινικής; Πόσους δεν γιάτρεψε από απλή γρίπη, μέχρι πνευμονία και πόσους δεν διέγνωσε με βαριές ασθένειες, για να προλάβουν την έγκαιρη θεραπεία τους; ‘Προλαμβάνειν αντί του θεραπεύειν’ έλεγε ο δικός μας πατέρας της ιατρικής ο Ιπποκράτης.
Ο ανελέητος χρόνος περνούσε και ο γιατρός που έκανε θαύματα, έπρεπε να αποσυρθεί. Μαζί του πήρε και την μακρόχρονη πορεία της προσφοράς του στον ανθρώπινο πόνο.
Κλείνοντας περί τα τέλη του 1981, την πόρτα της πολυκλινικής του, έκλεισε και ένα κεφάλαιο πολύ ξεχωριστό και λαμπρό για την παρουσία της ιατρικής στο νησί μας, την τότε μεταπολεμική και δύσκολη οικονομικά εποχή.
Πολλές φορές ο γιατρός ο Πέρος φιλοξενούσε στους θαλάμους του και γιάτρευε άπορους ασθενείς, χωρίς να απαιτεί τίποτα για την πολύτιμη και ανεκτίμητη προσφορά του.
Γιατί πάνω από όλα ήταν μεγάλος ανθρωπιστής.
Τότε που όλα ήταν έντιμα και αληθινά, τότε που το αμαρτωλό φακελάκι δεν υπήρχε, τότε που ο γιατρός έσκυβε με αγωνία και περισσή ανθρωπιά, πάνω από τον ασθενή του, τηρώντας απαρέγκλιτα τον όρκο του Ιπποκράτη. Τότε υπηρέτησε με ζήλο, το ύψιστο λειτούργημα της ιατρικής και ο αξέχαστος χειρούργος Πέρος, μέχρι που έφυγε από τη ζωή το 1989.
Τυχεροί όσοι ασθενείς ευεργετήθηκαν και γιατρεύτηκαν, αφού πέρασαν από το στηθοσκόπιο και το μαγικό χειρουργικό νυστέρι του. Τυχερές όσες γυναίκες με την βοήθεια του έγιναν μητέρες αποκτώντας το παιδί τους, σε ένα πολύ δύσκολο ή εύκολο τοκετό.
Μπορεί η πολυκλινική μετά από επιτυχημένη πολύχρονη πορεία να έκλεισε, αλλά έμεινε πάντα προτεραιότητα στις καρδιές όλων μας, που με ευγνωμοσύνη θα την θυμόμαστε.
Όποτε περνούμε από το λιμάνι, βλέπουμε την σύγχρονη αλλαγή χρήσης του ανακαινισμένου κτηρίου, αλλά νοιώθουμε περήφανοι, γιατί είχαμε το προνόμιο να έχουμε τον καλλίτερο και πιο δραστήριο γιατρό στο νησί μας, για πάρα πολλά χρόνια.
Μέχρι το τέλος της ζωής του, στα 85 του χρόνια ο γιατρός ο Πέρος, δεν εγκατέλειψε την ιατρική ‘την μητέρα πασών των επιστήμων’.
Άφησε παρακαταθήκη τα παιδιά του, δυο υιούς εξαιρετικούς επιστήμονες ιατρούς, τον επιτυχημένο χειρουργό Γιώργο και τον γνωστό δερματολόγο Γιάννη. Μια εξαιρετική θυγατέρα γιατρό μικροβιολόγο, την Αναστασία, ενώ η μικρότερη η αξιαγάπητη Μαρία, έγινε συμβολαιογράφος ξεφεύγοντας από την κληρονομική γραμμή, που της χάραξε το πατρικό DNA. πέρα από όλα άφησε εγγόνια και δισέγγονα, που τιμούν το ύψιστο λειτούργημα του.
Ο γιατρός Θεόφιλος Πέρος δεν πέθανε, γιατί έμεινε αθάνατος στις καρδιές, στην μνήμη και στην ευγνωμοσύνη όλων μας.
Ελάχιστο ευχαριστώ για την τεράστια προσφορά του κατά την ταπεινή μου γνώμη, θα ήταν μια προτομή του, εκεί στο πάρκο πλησίον της παλιάς κλινικής, δίπλα στη γλυπτή σύνθεση του Ιπποκράτη. Ακόμη καλύτερα, θα ήταν και μια ονοματοδοσία του πλησιέστερου δρόμου, εκεί που έδωσε όλη την ζωή του, για την ανακούφιση και την ίαση του ανθρώπινου πόνου.
Υ.Γ. Το άρθρο αυτό αποτελεί ελάχιστη ευγνωμοσύνη για ένα ξεχωριστό άνθρωπο και υπηρέτη της ιατρικής επιστήμης, χωρίς να παραγνωρίζει ούτε να παραγκωνίζει τους υπόλοιπους φαρμακοποιούς και γιατρούς, απογόνους του Ιπποκράτη, που υπηρέτησαν και συνεχίζουν να προσφέρουν και να υπηρετούν την Ιατρική στο νησί μας.
Ευχαριστώ την γιατρό Αναστασία Πέρου, Ιωάννου Κουτούζη, για το πολύτιμο φωτογραφικά υλικό.
Ξανθίππη Αγρέλλη
