Αγαπητοί συνδημότες, πρόσφατα μία σπουδαία δικηγόρος στην Τουρκία, έχασε την ζωή της, ύστερα 238 ημέρες απεργίας πείνας.
Με την θυσία της θέλησε να περάσει ένα μήνυμα σε όλο τον δημοκρατικό κόσμο. Ότι η Τουρκία σήμερα είναι ένα ανελεύθερο κράτος, στο οποίο τα ατομικά δικαιώματα και οι ατομικές ελευθερίες είναι ανύπαρκτες έννοιες.
Ο λόγος για την Εμπρού Τιμτίκ. Μια μαχητική δικηγόρο 42 ετών. Βρισκόταν στην φυλακή από τον Σεπτέμβριο του 2018. Καταδικασμένη σε κάθειρξη 13 ετών, επειδή υπερασπίστηκε κατηγορούμενους, οι οποίοι κρίθηκαν τρομοκράτες. Εξαιτίας της υπερασπιστικής της προσπάθειας, κρίθηκε και η ίδια μέλος της τρομοκρατικής οργάνωσης. Μια κατηγορία που συνηθίζει να αποδίδει στους αντιπάλους της η κυβέρνηση του Ερντογάν.
Φυλακίστηκε άδικα επειδή υπερασπίστηκε υπόδικους κούρδους στους οποίους το καθεστώς έβαλε την ταμπέλα του τρομοκράτη.
Ξεκίνησε απεργία πείνας ζητώντας μια δίκαιη δίκη. Ύστερα από 238 ημέρες απεργίας, κατέληξε.
Δίκαιη δίκη. Αυτό μόνο ζητούσε. Δίκαιη Δίκη. Δύο μικρές λέξεις που είναι πλέον το μεγάλο ζητούμενο στην τουρκική δικαιοσύνη.
Αγαπητοί συμπατριώτες, η συνάδελφος από την Τουρκία, θυσίασε την ζωή της αξιώνοντας μια Δίκαιη Δίκη. Αν και φαίνονται δύο απλές λέξεις, εντούτοις είναι τεράστιο το αξιακό φορτίο που μεταφέρουν. Η αξίωση για δίκαιη δίκη είναι μια αξίωση που υποστηρίζεται συνταγματικά από όλα τα σύγχρονα δίκαια. Απαιτεί ένα σύστημα δικαίου με σταθερές, όλες τις ανθρώπινες αξίες. Δεν υπάρχει καμιά έκφανση ανθρώπινης ελευθερίας που να μην εμπεριέχεται στην έννοια της Δίκαιης Δίκης.
Μια δίκαιη δίκη στηρίζεται στη λειτουργική και προσωπική ανεξαρτησία των δικαστών και στις θεσμοθετημένες ελεγκτικές εγγυήσεις διαφάνειας στην απονομή του δικαίου. Τα ένδικα μέσα για τον έλεγχο των δικαστικών αποφάσεων, η εξαίρεση των δικαστών εξαιτίας απλής υπόνοιας προσωποληψίας, η ποινική, αστική και πειθαρχική ευθύνη των δικαστών, η δημοσιότητα των συνεδριάσεων των δικαστηρίων, είναι κατακτήσεις που μέχρι να παγιωθούν στα συντάγματα των σύγχρονων κοινωνιών, διένυσαν δύσκολους δρόμους.
Μια ιστορική απεικόνιση της πορείας τους θα ήταν ενδιαφέρουσα, αλλά ίσως κουραστική για τον σκοπό του δημοσιεύματος.
Αγαπητοί φίλοι, αυτό που δίνει στην θυσία της συναδέλφου χαρακτήρα έπους, είναι οι αρχές που ενσαρκώνουν αυτές οι δύο λέξεις. Είναι δύο λέξεις που εσωκλείουν μόνες τους μια ολόκληρη δικαιϊκή τάξη. Ένα τεράστιο πλέγμα κανόνων και αρχών. Το περιβόητο τεκμήριο αθωότητας. Η αρχή της αμεροληψίας των δικαστών, της δημοσιότητας των συνεδριάσεων των δικαστηρίων. Η δημοσιότητα των συνεδριάσεων είναι απόρροια της αρχής της λαϊκής κυριαρχίας, σύμφωνα με την οποία η κοινή γνώμη δικαιούται να ενημερώνεται για όσα διαδραματίζονται κατά τη διάρκεια της δίκης. Με τον τρόπο αυτό, ελέγχεται η τήρηση του νόμου ως προς τις διαδικαστικές εγγυήσεις των κατηγορουμένων και τη συμπεριφορά των δικαστικών λειτουργών έναντι των τελευταίων. Η αρχή της αιτιολόγησης των αποφάσεων των δικαστηρίων, είναι στοιχειώδες περιεχόμενο του κράτους δικαίου και της απόδοσης δικαίου. Κάθε δικαστική απόφαση πρέπει να είναι ειδικά και εμπεριστατωμένα αιτιολογημένη και να απαγγέλλεται σε δημόσια συνεδρίαση, με στόχο την παροχή ευχέρειας προς την κοινή γνώμη, να αξιολογεί την εφαρμογή των κανόνων δικαίου από τους δικαστές και ταυτόχρονα ν’ αποκλείει αυθαίρετες κρίσεις από μέρους τους. Επιβάλλεται η δημόσια ενημέρωση της κοινής γνώμης και βέβαια των διαδίκων για το προϊόν του δικανικού συλλογισμού. Και μάλιστα, όπου υπάρχει διαφωνία, είναι υποχρεωτική η δημοσίευση της γνώμης της μειοψηφίας, ώστε αφενός να αναδειχθεί το λειτουργικά ανεξάρτητο της δικανικής κρίσης, αφετέρου να υπομνήσει προς κάθε κατεύθυνση ότι, αν στη δημοκρατία η εφαρμογή του νόμου υπακούει στον κανόνα της πλειοψηφίας, η ορθότητα της εφαρμογής του ελέγχεται καλύτερα, όταν γίνεται γνωστή και η γνώμη που εκφράζει την διαφωνία. Στην έννοια της δίκαιης δίκης περιλαμβάνεται αναγκαία και ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων. Μια δικαστική υποχρέωση, η οποία εγγυάται στον κάθε πολίτη τη δυνατότητα ανεμπόδιστης και ισότιμης προσφυγής στην δικαιοσύνη. Μια δικαστική λειτουργία διασφάλισης της ισότητας των όπλων για όλους τους διαδίκους και της ανεμπόδιστης πρόσβασης στη δικαιοσύνη. Της δυνατότητας προσφυγής στο νόμιμο δικαστή, με σκοπό τη δίκαιη εξέταση της ποινικής κατηγορίας και την έκδοση αιτιολογημένης απόφασης. Της απόφασης, από δικαστή που είναι εξοπλισμένος με τα εχέγγυα της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας.
Η συνάδελφος λοιπόν με όση δύναμη της απέμενε ψέλλιζε μέχρι το τέλος της, τις δύο αυτές λέξεις. Δίκαιη Δίκη. Για την ίδια και όλους τους υπόδικους του καθεστώτος Ερντογάν. Ψέλλιζε δύο μικρές λέξεις που εσωκλείουν μια ολόκληρη δικαιϊκή τάξη. Που περιγράφουν με τον πλέον απλό τρόπο ένα σύνολο κανόνων, οι οποίοι ενέπνευσαν όλες τις σύγχρονες εξεγέρσεις όλων των λαών της υφηλίου. Που αποτέλεσαν το εξεγερτικό υπόβαθρο όλων των επαναστάσεων. Που έγιναν σημαία όλων των καταπιεσμένων λαών, του κάθε αδικημένου ανθρώπου.
Με αυτές τις δύο λέξεις η συνάδελφος περνάει ένα μήνυμα πρώτα στον Ερντογάν. Ότι πάσχει συθέμελα το σύστημά του. Και ταυτόχρονα ένα επιτακτικό μήνυμα στον υπόλοιπο κόσμο. Μην μας ξεχνάτε. Να θυμάστε ότι στην Τουρκία σήμερα δεν υπάρχει κράτος δικαίου. Έχουν καταπατηθεί όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα στον βωμό κάποιων επικίνδυνων ιδεοληψιών και άρρωστων φιλοδοξιών. Γέμισαν οι φυλακές με αθώους πολίτες και αυτό πρέπει να μαθευτεί. Πρέπει ο υπόλοιπος κόσμος και οι ηγέτες του να καταλάβουν ότι δεν φτάνει να θωρακίζουμε τις εθνικές έννομες τάξεις με τις παραπάνω αρχές. Χρειάζονται περισσότερα. Ίσως ήρθε η ώρα να σκεφτούμε μια υπερεθνική έννομη τάξη.
Αποτίοντας λοιπόν φόρο τιμής στην συνάδελφο, διαμηνύουμε σε όλους ότι η θυσία της δεν θα ξεχαστεί. Ότι η αξίωσή της για δίκαιη δίκη απέναντι στο τυραννικό καθεστώς του Ερντογάν είναι και δικό μας καθήκον. Μέσω των τοπικών και ευρωπαϊκών δικηγορικών σχηματισμών στους οποίους μετέχουμε, θα φροντίσουμε η αξίωσή της να γίνει αξίωση όλων των πολιτών, σε όλα τα τυραννικά καθεστώτα ανά την γη. Η φυλάκιση της Εμπρού Τιμτίκ, με την κατηγορία της συμμετοχής σε τρομοκρατική οργάνωση μετά από δίκη παρωδία, κατά παράβαση κάθε εγγύησης του κράτους δικαίου, όπου το κατηγορητήριο αφορούσε σε ενέργειες, που έλαβαν χώρα στο πλαίσιο των υπερασπιστικών καθηκόντων της, έχει κινητοποιήσει τους δικηγορικούς συλλόγους πανευρωπαϊκά. Ο Σύλλογος των Δικηγορικών Συλλόγων της Ευρώπης (CCBE), έχει επανειλημμένα αναφερθεί στις τουρκικές αρχές, στηρίζοντας το δίκαιο και νόμιμο αίτημα όχι μόνο της Εμπρού Τιμτίκ αλλά και άλλων φυλακισμένων συναδέλφων και τούρκων πολιτών, για δίκαιη δίκη.
Εγώ, ως πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου εκφράζω την αμέριστη αλληλεγγύη του Συλλόγου μας σε κάθε διωκόμενο δημοκρατικό πολίτη στη γειτονική χώρα και χαιρετίζω την παλικαρίσια συμπεριφορά της Εμπρού Τιμτίκ, λέγοντας στην μνήμη της μόνο τούτο:
Υποκλινόμαστε στο μεγαλείο της ψυχής σου.
Μανώλης Χατζηάμαλλος
