Πολλά ελέχθησαν τελευταία για τις άσχημες συνθήκες που βιώνουν τα ζώα, ιδίως οι γαλακτοφόρες αγελάδες και τα αιγοπρόβατα στο φιλόξενο νησί μας. Η θέση των ζώων ανά τους αιώνες, στα ήθη στα έθιμα και στον τρόπο ζωής των ανθρώπων, διαφέρουν από χώρα σε χώρα.
Τα ήθη και τα έθιμα των προγόνων μας, που συνεχίζονται μέχρι και σήμερα ευγενή ή βάρβαρα, εξακολουθούν να υπάρχουν και να αποτελούν αντικείμενο πολλών συζητήσεων.
Με τον όρο έθιμο, εννοούμε την κοινωνική συνήθεια, δηλ μια δραστηριότητα, που συνήθως είθισται να επαναλαμβάνεται, σε σταθερό χρόνο και τόπο. Τα ήθη είναι οι άγραφοι νόμοι μιας κοινωνίας, που ορίζουν συναισθηματικά την λειτουργία της, ανάλογα την σωστή ή λανθασμένη συμπεριφορά και τις δράσεις της. Είναι γεγονός, ότι οι παλιοί παραδοσιακοί γεωργό-κτηνοτρόφοι της Κω, σέβονταν και πρόσεχαν όλα τα ζώα, μαζί με τα οικόσιτα, όπως γάτες και σκύλους. Τα άλογα και τις αγελάδες, καθώς και τα λοιπά υποζύγια, τα είχαν προστατευμένα με πόρτα στα ‘ντάμια’ ή στους σκεπασμένους στάβλους. Πολλές φορές τους άναβαν και ξύλα σε μια γωνιά, για να μην κρυώνουν, το ίδιο έκαναν και στα γουρούνια. Επίσης φρόντιζαν τα αιγοπρόβατα να βρίσκονται ασφαλή, στις περιφραγμένες και προστατευμένες μάντρες, στις στάνες. Ποτέ δεν άφηναν εκτεθειμένα τα ζώα, στην χειμωνιάτικη παγωνιά ή στον θερινό καύσωνα.
Τα πουλερικά τα φύλαγαν στο κοτέτσι, που ήταν πάντα περιφραγμένο, σκεπασμένο και στρωμένο με άχυρα, για να μην παγώνουν τα κοτόπουλα. Την παραμονή το βράδυ, των Φώτων οι παλαιοί, ράντιζαν τα ζωντανά τους, με τον πρώτο Αγιασμό, ενώ τους έβαζαν μια ειδική πίττα για να φάνε.
Όλοι όσοι αγαπάμε τα ζώα, ως φιλόζωοι τα συμπονάμε πολύ, γιατί είναι θύματα των ανθρώπων και κυρίως δυο βασικών εθίμων της κοινωνίας μας.
Του τοπικού ‘βάρβαρου’ εθίμου των χοίρο- σφαγείων και του Πανελλήνιου εθίμου του Πάσχα, με την σφαγή των αμνοεριφίων.
Επίσης κατά τις Χριστουγεννιάτικες Γιορτές, έχουμε κυρίως την σφαγή των πουλερικών. Πουλερικά έσφαζαν ιδίως κοκόρια, και σε ονομαστικές γιορτές, καθώς και στη θεμελίωση των νέων σπιτιών.
Αυτά τα ‘βάρβαρα’ έθιμα, είναι βαθιά ριζωμένα στον πατροπαράδοτο και παμπάλαιο, παραδοσιακό τρόπο ζωής των κατοίκων της υπαίθρου, των χωριών, αλλά και των πόλεων. Παράλληλα υπάρχουν και σε άλλες χώρες, όπως στην Αμερική, όπου την Ημέρα των Ευχαριστιών μερικές μέρες πριν τα Χριστούγεννα, θυσιάζονται αρκετά πουλερικά.
Φυσικά η πατροπαράδοτη γαλοπούλα, δεν λείπει από κανένα γιορτινό, Χριστουγεννιάτικο τραπέζι.
Τα ζώα ανέκαθεν αποτελούν μέσο συντροφιάς και ψυχαγωγίας των ανθρώπων, ως κατοικίδια, που πολλές φορές γίνονται θύματα άκαρδης εγκατάλειψης ή σκληρού βασανισμού, από τους ιδιοκτήτες τους.
Σε πολλές χώρες, τα ζώα προστατεύονται ως ιερά από τις Θρησκείες που επικρατούν, όπως στην Ινδία οι αγελάδες, κατά τον Ινδουισμό και στην Κίνα οι πίθηκοι, κατά τον Βουδισμό.
Γνωρίζουμε ότι μερικά ζώα, τα χρησιμοποιούν για διασκέδαση, όπως στις Ταυρομαχίες στην Ιβηρική, δηλ στην Ισπανία, στην Πορτογαλία, αλλά και στο μακρινό Μέξικο. Συνηθισμένες επίσης σε πολλές χώρες, δίχως να έχουν καταργηθεί, είναι οι αλεκτορομαχίες, δηλ οι κοκορομαχίες και οι κυνομαχίες, δηλ οι σκυλομαχίες. Ακόμη η παράνομη αγοροπωλησία ζώων, η εξόντωση των ελεφάντων για τα ελεφαντόδοντα τους, η σφαγή των νηπίων της φώκιας, για τη γούνα τους και η απεχθής αιχμαλωσία πουλιών, ψαριών κλπ ζώων, στο Τσίρκο, σε πάρκα και σε ιδιωτικούς χώρους, βλέπουμε ότι συνεχίζεται ανενόχλητη. Στην Γερμανία και σε μερικές ‘πολιτισμένες χώρες’, επιτρέπεται η κτηνοβασία και φυσικά η συγκεκριμένη κακοποίηση των ζώων, από τα ανθρωποειδή κτήνη.
Αν θα επισκεφθούμε ορισμένες Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, θα δούμε ότι υπάρχουν τα Μουσεία του τρόμου. Έχω επισκεφθεί στο Παρίσι στη Γαλλία και στην Πράγα στη Τσεχία, δυο μεγάλα Μουσεία τρομερών βασανιστηρίων, που τα ξαναζωντανεύουν με μηχανική υποστήριξη. Εκεί θα διαπιστώσετε, το μέγεθος της αγριότητας του ανθρωπίνου γένους. Θα δείτε πως οι άνθρωποι, βασάνιζαν με χιλίους δυο σκληρούς τρόπους, τους τιμωρημένους και τους παραβάτες συνανθρώπους τους, μαζί δε και τα ζώα. Αυτά όταν τα χρησιμοποιούσαν για τα ανθρώπινα βασανιστήρια, τα τελείωναν με τον ίδιο τρόπο, όπως και στις Ρωμαϊκές αρένες, στο Κολοσσαίο. Βλέπουμε λοιπόν το απύθμενο μέγεθος της σκληρότητας του ανθρώπου, που αφού υπέβαλλε σε φρικτά βασανιστήρια μέχρι θανάτου, τον συνάνθρωπο του δεν δίσταζε να τα επαναλάβει και στα αθώα ζώα. Περιμένουμε λοιπόν, το ανθρωποειδές αυτό, να λυπηθεί τα κάθε είδους ανυπεράσπιστα πλάσματα; Άλλωστε είναι γνωστή η ρύση, που επικρατεί. ‘Γνώρισα τους ανθρώπους και τελικά, αγάπησα τα ζώα’.
Από καταβολής κόσμου ο άνθρωπος είναι άπληστος, αχόρταγος και παμφάγο ζώο, κυρίως δε κρεοφάγο, σε όλο σχεδόν τον πλανήτη. Υπήρχαν και περιπτώσεις ανθρωποφαγίας, από τους πρωτόγονους, απολίτιστους, κανίβαλους, που κυνηγούσαν εκτός από τα ζώα και τους συνανθρώπους τους.
Παρότι ο Δημιουργός, μέσα από τους Λόγους και τη Θρησκεία, έδωσε αυστηρή Εντολή να αγαπάμε, να φροντίζουμε και να προστατεύουμε τα ανυπεράσπιστα ζώα, εμείς αντίθετα δεν σταματάμε να τα κυνηγάμε, να τα σκοτώνουμε και να τα χρησιμοποιούμε με κάθε τρόπο, για την επιβίωση την δική μας και μόνον αυτή. Όπως προανέφερα για παράδειγμα το κυνήγι των ελεφάντων για το ελεφαντοδόντο, της μικρής φώκιας για τη γούνα της, η εξόντωση της φάλαινας για τα παράγωγα της, καθώς των φιδιών και του κροκόδειλου για το δέρμα τους. Αποτέλεσμα, την σταδιακή εξαφάνισή τους. Αναφορικά με το πρωτόγονο απομεινάρι, το κυνήγι, που πολλοί ζητούν να απαγορευθεί, αυτό έχει τους δικούς του κανόνες υπό την νομοθεσία της Πολιτείας. Βεβαία είναι σκληρό ο άνθρωπος να σημαδεύει στον φτερό, τα ανυποψίαστα πουλιά, που πετούν στον αέρα και μετά το κυνηγόσκυλο να τα αποτελειώνει και να του τα φέρνει. Το ίδιο συμβαίνει, όταν ο τρομαγμένος λαγός, κοιτάζει τον θύτη του στα μάτια και εκείνος του τινάζει την τουφεκιά, ενώ το κυνηγόσκυλο σπεύδει να του φέρει το τρόπαιο.
Όμως το κυνήγι υπάρχει νόμιμα, σε ορισμένες κυνηγητικές περιόδους και περιοχές, χωρίς να έχει απαγορευθεί. Το ίδιο και χειρότερο σκηνικό συμβαίνει στην Αγγλία, όπου οργανώνεται ολόκληρη κυνηγετική εξόρμηση, με εκπαιδευμένα σκυλιά και αλεπούδες, για το χόμπι των Άγγλων ‘ευγενών’.
Από την θυσία του Αβραάμ με το κριάρι, μέχρι τον αμνό του Πάσχα των απανταχού Χριστιανών, τα ζώα θα συνεχίζουν να θυσιάζονται και να αποτελούν τροφή των ανθρώπων. Δεν έχει σημασία αν η θανάτωση τους γίνεται βίαια, βασανιστικά με αργό θάνατο και επώδυνα, με τα μαχαίρια ή ανώδυνα με τα σύγχρονα μέσα σφαγής. Εμείς οι άνθρωποι είμαστε υπεύθυνοι, διότι αντί να τα φροντίζουμε, τους αφαιρούμε το δικαίωμα της ζωής στον πλανήτη, με τον κίνδυνο πολλά από αυτά τα είδη, να έχουν εξαφανιστεί. Επειδή λοιπόν, κατά το μεγαλύτερο μέρος στον κόσμο, οι άνθρωποι τρέφονται με κρέας, είναι πολύ δύσκολο να απαγορευθεί η κρεοφαγία. Θα κλείσουν οι ψησταριές, τα σουβλατζίδικα, τα κρεοπωλεία, θα απαγορευθεί το κυνήγι, θα σταματήσει η εκτροφή ζώων και πουλερικών με βιομηχανικό τρόπο, θα παγώσουμε την κτηνοτροφία; Τι από όλα αυτά; Τότε θα χαθούν και εκατομμύρια θέσεις εργασίας και φυσικά οι άνθρωποι θα επαναστατήσουν, αν τους στερήσουν το κρέας διεκδικώντας το.
Ας μην μιλάμε λοιπόν εκ του ασφαλούς, για ρομαντικούς στόχους, απραγματοποίητους, να γίνουμε όλοι χορτοφάγοι και για απαγορεύσεις και ενέργειες, μη ρεαλιστικές στον καιρό μας. Πάντα οι άνθρωποι μέχρι και σήμερα, τα ζώα τα χρησιμοποιούσαν και τα χρησιμοποιούν για τις δουλειές, τις μεταφορές και τις μετακινήσεις τους. Φυσικά και για την τροφή τους. Τα ‘βάρβαρα’ και απάνθρωπα όπως χαρακτηρίζονται τα παραδοσιακά χοίρο-σφάγια, εξασφάλιζαν την κουμπάνια, δηλ τα αποθέματα σε κρέας, για όλη την οικογένεια, κατά τους νεκρούς και ψυχρούς μήνες του Χειμώνα. Αυτά τα έθιμα των προγόνων μας είναι δύσκολο να τα καταργήσουμε, ενώ με την πάροδο του χρόνου σταδιακά χάνονται. Εξάλλου μερικοί ντόπιοι Πολιτιστικοί Σύλλογοι, θέλουν να τα κρατούν ζωντανά αναβιώνοντας τα.
Φρικτά βασανιστήρια, υπέστησαν πολλά ζώα μαζί με τα αφεντικά τους, κατά την Ιερά Εξέταση, από Καθολικούς Χριστιανούς, μιμούμενους τις ανθρωποθυσίες που έβαζαν στην πυρά τους ανθρώπους, όπως και στον καιρό του Ιπποκράτη. Έτσι οι ‘πιστοί’ φανατικοί ιερωμένοι, έκαιγαν ζωντανούς στην πυρά τους ‘άπιστους’. Επίσης στην Αγγλία οι Προτεστάντες Χριστιανοί, έκαιγαν και τις ονομαζόμενες μάγισσες, μαζί με τις γάτες τους, ιδίως αν ήταν μαύρες. Τις θεωρούσαν και αυτές μαγικές. Δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις σημερινές ανθρωποθυσίες, στο βωμό διαφόρων σκοτεινών αιρέσεων. Σε φρικτά βασανιστήρια, όχι μόνο ζώων, αλλά και αθώων ανθρώπων, είχαν επιδοθεί και οι Χριστιανοί Προτεστάντες και Καθολικοί, οι Γερμανοί, στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Δυστυχώς 6,5 εκατομμύρια, άμαχοι αθώοι Εβραίοι, βασανιστήκαν φρικτά, στο Ολοκαύτωμα, γιατί είχαν την τύχη να γεννηθούν Ιουδαίοι. Άλλο 1,5 εκατομμύριο άμαχοι, ακολούθησαν την τύχη τους, στα φρικιαστικά εγκλήματα της Ναζιστικής Γερμανίας, επειδή ήταν ανάπηροι, Ρομά, Αθίγγανοι και ομοφυλόφιλοι και δεν τους ενέκριναν.
Μαζί τους, βασάνιζαν και σκότωναν και τα κατοικίδια τους.
Επίσης μέχρι και σήμερα τα ζώα τα χρησιμοποιούν για επιστημονικά, ιατρικά και φαρμακευτικά πειράματα, για να δοκιμάσουν φάρμακα και διάφορα καλλυντικά ή για να κάνουν δοκιμαστικές επεμβάσεις.
(Όπως η τελευταία μεταμόσχευση, καρδιάς χοίρου σε άνθρωπο στις ΗΠΑ. )
Ευτυχώς σήμερα η κτηνιατρική επιστήμη, έχει προχωρήσει και ανακουφίζει από τον πόνο και τις ασθένειες, πολλά ανυπεράσπιστα πλάσματα. Επίσης διάφορες ζωοφιλικές οργανώσεις, κατάφεραν με πολλές δράσεις και έντονες διαμαρτυρίες, να προστατέψουν και να σώσουν πολλά ζώα στον πλανήτη μας. Γιατί χωρίς αυτά, η αλυσίδα της ζωής είναι εύθραυστη και ευάλωτη.
Καιρός να δείξουμε λοιπόν την ευαισθησίας μας, στα άμοιρα ζώα, εκτός από τους νόμους που σήμερα τα προστατεύουν. Παράλληλα, ας αναρωτηθούμε μέχρι σήμερα, πόσοι άνθρωποι και πόσα ζώα, βασανιστήκαν και εξοντώθηκαν, εκτός από τις φυσικές καταστροφές, στους τελευταίους σύγχρονους πολέμους;
Όπως στο Βιετνάμ, στη Μέση Ανατολή στην Κύπρο, στη Σερβία, όπου εξολοθρεύονταν και βομβαρδίζονταν όχι μόνο ο άμαχος πληθυσμός, άλλα μαζί μικρά παιδιά και αθώα ζώα;
Την ιδία σκληρότητα βιώνουμε καθημερινά, με φρικτά εγκλήματα, μαχαιρώματα και απάνθρωπη συμπεριφορά, σε συνανθρώπους μας και σε ζώα. Τι περιμένουμε λοιπόν, αγαπητοί αναγνώστες; Μετά από τέτοια απογοητευτική, σκληρή συμπεριφορά, όταν οι άνθρωποι δεν λυπούνται τους συνανθρώπους τους; Να συμπονέσουν και τα ζώα; Έτσι λοιπόν, δυστυχώς πολύ δύσκολα οι άνθρωποι θα δείξουν ευαισθησία στα ζώα, αλλά θα βάλουν πάνω από όλα το συμφέρον, την τροφή και την διαβίωση τους.
Θα κλείσω με μια σοφή φράση του Αρχαίου, Πλατωνικού Φιλόσοφου, Αριστοτέλη (385-322 π. Χ. )
‘Το μεγαλύτερο θηρίο στη Γη, είναι ο άνθρωπος. Αυτός είναι ικανός για τα βέλτιστα, και για τα χείριστα, δηλ για τα καλύτερα και για τα χειρότερα.’
Ξανθίππη Αγρέλλη
