Στις 27 Ιανουαρίου είναι η επέτειος του Ολοκαυτώματος. Μια επέτειος που θυμίζει το έγκλημα της ναζιστικής θηριωδίας και της εκτέλεσης των εκατομμυρίων Εβραίων στα Γερμανικά στρατόπεδα του αφανισμού.
Με την ευκαιρία αυτή θα θέλαμε να θυμίσουμε στους συμπατριώτες μας ότι έχουν πραγματοποιηθεί διαχρονικά μια σειρά από ενέργειες για να τιμήσουμε τη μνήμη των συμπατριωτών μας Εβραίων που υπήρξαν θύματα αυτής της θηριωδίας.
Στο μνημειώδες έργο του συμπατριώτη μας δικηγόρου και ιστορικού κ. Βασίλη Χατζηβασιλείου περιγράφονται τα γεγονότα της μεταφοράς και εκτέλεσης των Κώων Εβραίων στο στρατόπεδο του Άουσβιτς. Ο ίδιος συγγραφέας δημοσίευσε στο επίσημο έντυπο του Κεντρικού Ισραηλινού Συμβουλίου της Ελλάδας τα «Χρονικά», φύλλο 128, Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 1993, μια μονογραφία του για «Τα διασωθέντα ληξιαρχικά βιβλία της Ισραηλιτικής Κοινότητας Κω» με τα οικογενειακά ονόματα των εκτοπισθέντων και εκτελεσθέντων Κώων Εβραίων, όπως αυτά φυλάσσονταν στο Δήμο της Κω.
Ο γιατρός και ιστορικός κ. Κώστας Κογιόπουλος στο βιβλίο του «ΚΩΣ 1912-1948, Από την Κατοχή στην Ενσωμάτωση» αφιερώνει ένα ολόκληρο κεφάλαιο στο οποίο περιγράφει με νέα στοιχεία τη σύλληψη και μεταφορά των Εβραίων της Κω στο Στρατόπεδο του Άουσβιτς.
Παράλληλα στον Ζ΄ τόμο των «Κωακών» σελ. 78, δημοσιεύτηκε μια εργασία του κ. Θεοδόση Διακογιάννη, με τίτλο «Οι Εβραίοι της Κω» η οποία αναδημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Χρονικά» του ΚΙΣ.
Επί δημαρχίας Φάκου, πραγματοποιήθηκε ομιλία, στην κατάμεστη αίθουσα της Εβραϊκής Συναγωγής, με ομιλητή τον Θ.Διακογιάννη με θέμα «Πως εξοντώθηκε η Εβραϊκή Κοινότητα της Κω, Ιστορικά Στοιχεία από τον 2ο π. Χ. αιώνα μέχρι σήμερα».
Τον επόμενο χρόνο μια ομάδα Εβραίων καθηγητών από το Λονδίνο,
επισκέφτηκε το νησί μας και στον χώρο της Εβραϊκής Συναγωγής
πραγματοποιήθηκε με συνεργασία του Δήμου μας (πάλι επί δημαρχίας
Φάκου) εκδήλωση προς τιμήν των Κώων Εβραίων και αναρτήθηκε στην είσοδο του κτιρίου, μαρμάρινη πλακέτα με τα ονόματα των Εβραίων που βρήκαν φρικτό θάνατο στα κρεματόρια του Άουσβιτς.
Η επιτροπή ονοματοδοσίας του Δήμου Κω εισηγήθηκε στο Δημοτικό
Συμβούλιο της πόλης μας να ονομαστεί μια οδός «οδός Εβραίων Μαρτύρων».
Σε επικοινωνία που είχαμε με τον Δήμαρχο κ.Θεοδόσιο Νικηταρά
πληροφορηθήκαμε ότι σκοπεύει να φέρει στο Δημοτικό Συμβούλιο μια
πρόταση για την κατασκευή Μνημείου για τους άτυχους συμπατριώτες μας στον χώρο του μικρού κήπου της Εβραϊκής Συναγωγής. Σημειώνουμε ότι ο καλλιτέχνης κ. Δαυίδ Χατζηδαυίδ προσφέρεται να κατασκευάσει το μνημείο σε ψηφιδωτό, δωρεάν.
Ακόμα πρέπει να αναφέρομε ότι η Ομοσπονδία Δωδεκανησιακών Σωματείων Αττικής, επί προεδρίας του συμπατριώτη μας κ.Φίλιππα Καλλούδη, συμμετείχε στις εκδηλώσεις του Κεντρικού Ισραηλινού Συμβουλίου με παρεμβάσεις του κ. Καλλούλη για τις εβραϊκές κοινότητες της Ρόδου και της Κω.
«Γι’ αυτούς δεν είχε η ζωή
γλυκάδες και λουλούδια.
Δεν είχε η άνοιξη χαρές
και τα πουλιά τραγούδια.
Οι χρόνοι ήλθαν σκοτεινοί».
Κώστας Κογιόπουλος, Βασίλης Χατζηβασιλείου, Θεοδόσης Διακογιάννης, Φίλιππος Καλλούδης
