Πόσα οφέλη για το περιβάλλον, μπορούν να κρύβουν τα φυτικά απόβλητα, όπως είναι τα φύκια, τα υπολείμματα ελιών, οινοπαραγωγών , αλλά και κλαδιών; Πως μπορεί η Κως να μετατραπεί σε ένα πράσινο νησί ενεργειακά με την καθαρότητα και τις τάσεις της πράσινης ενέργειας;
Τώρα όλα αυτά επιστρέφουν με έναν οικολογικό τρόπο στο φυσικό περιβάλλον και στις τοπικές κοινωνίες μέσω της κομποστοποίησης. Μία νέα και δραστήρια γυναίκα του νησιού μας η κ. Αποστολία Τσαμπουνιάρη, αποφάσισε να εισάγει τις καινοτόμες μορφές ανακύκλωσης των φυτικών αποβλήτων για το καλό του τόπου και του περιβάλλοντος.
Να αναδείξει την οικολογική πλευρά του τόπου μας με τεχνογνωσία και νέες μεθόδους που θα μπορούσαν να ωφελήσουν στα μέγιστα τον ευρύτερο ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
Να δώσει ένα τέλος στην αλόγιστη χρήση και καύση σε παράνομες χωματερές που απειλούν το περιβάλλον του νησιού. Να βοηθήσει ακόμη στις πυρόπληκτες περιοχές, με έναν τρόπο απόλυτο φυσικό και φυτικό.
Συνομιλήσαμε με την υπεύθυνη της Assea Bioenergy & Biosoils Αποστολία Τσαμπουνιάρη η οποία αναλυτικά και απλά, ανοίγει στους αναγνώστες του «ΒτΚ» τον κόσμο της βιοενέργειας. Η ίδια έχει βάλει σκοπό να επιστρέψει από τη φύση ξανά στη φύση, με απόλυτα εγκεκριμένους τρόπους και μεθόδους που μπορούν να κάνουν την Κω, να ξεχωρίσουν για τις καινοτόμες οικολογικές πρακτικές.
- Τι είναι η κομποστοποίηση των φυτικών υπολειμμάτων;
«Η κομποστοποίηση είναι μια φυσική-βιολογική διεργασία η οποία μετατρέπει τα οργανικά υλικά, βιομάζα, φυτικά απόβλητα κλπ. σε μια πλούσια σκούρα ουσία. Αυτή η ουσία λέγεται κομπόστ ή χούμος ή εδαφοβελτιωτικό.
Η κομποστοποίηση είναι ένας πολύ άμεσος και σημαντικός τρόπος πρόληψης και ανακύκλωσης, με άλλα λόγια είναι η διαδικασία της αποσύνθεσης και της φυσικής ανακύκλωσης των οργανικών υλικών που καταλήγει στη δημιουργία μιας μάζας που μοιάζει με χώμα και είναι πολύ θρεπτική για τα φυτά.
Οι πρώτες ύλες τις οποίες παραλαμβάνει και ανακυκλώνει η εταιρεία ASSEA BIOENERGY στην Κω είναι τα εκβρασμένα φύκια-υπολείμματα του φυτού της Ποσειδωνίας (Posidonia Oceanica), στέμφυλα οινοποιίας, φύλλα ελιάς, ελαιοπυρήνας, κλαδοκάθαρα από κλαδέματα κοπές δένδρων κλπ. και χώμα καθαρό και φυσικό».
- Ποια η πρακτική χρησιμότητα για το περιβάλλον και την οικονομία;
«Η φιλοσοφία της εταιρίας βασίζεται στην παραγωγή και ανάπτυξη φυσικών λιπασμάτων (ώριμος χούμος) κομπόστ και εδαφοβελτιωτικών (εμπλουτισμένων φυτοχωμάτων), από την ανάκτηση «καθαρών» οργανικών αποβλήτων, με στόχο την εκτροπή χιλιάδων τόνων από την απόρριψη, συνεπώς λιγότερη ταφή στο ΧΥΤΑ, μικρότερο κόστος και μειωμένο περιβαλλοντικό αποτύπωμα, ενίσχυση της οικονομίας με την διάθεση του παραγόμενου compost στην τοπική αγορά, και ανάδειξη του τουριστικού προϊόντος των νησιών του Αιγαίου ως «καθαρά» και «πράσινα» νησιά σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα για την προστασία του περιβάλλοντος.
Οι αρχές της εταιρίας ταυτίζονται με τους όρους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας σχετικά με την προστασία της βιοποικιλότητας και την φροντίδα του οικοσυστήματος με σκοπό τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η παραγωγή των προϊόντων συμβάλει στην:
•Αποκατάσταση των υποβαθμισμένων οικοσυστημάτων και δημιουργία φυσικής αξίας.
•Καταπολέμηση της Κλιματικής Αλλαγής.
•Δημιουργία κοινωνικής αξίας, έρευνας και τεχνολογίας».
- Είναι εύκολη διαδικασία;
«Τα προϊόντα ASSEA παράγονται με τη διαδικασία της αερόβιας θερμόφιλης ζύμωσης ανοιχτού τύπου και μέθοδος που χρησιμοποιείται είναι η κομποστοποίηση σε ανοικτά σειράδια (windrows).
Στα συστήματα ανοιχτού τύπου τα ψιλοτεμαχισμένα υλικά στοιβάζονται είτε σε σωρούς είτε σε γραμμές πρισματικής διατομής. Οι σωροί αυτοί αναδεύονται περιοδικά και μετά από λίγους μήνες όταν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία, το κομποστ αφού πρώτα κοσκινιστεί (για να αφαιρεθούν τυχόν χονδρόκοκκα ή αδρανή υλικά), σακιάζεται και οδηγείται στην κατανάλωση. Η διαδικασία χαρακτηρίζεται ως βιομηχανική και απαιτεί μηχανήματα ειδικού τύπου.
- Πως επωφελείται ο ιδιωτικός τομέας αλλά και ο ευρύτερος δημόσιος τομέας;
« Το παραγόμενο κομπόστ από φύκια έχει τις εξής ιδιότητες:
• Βοηθάει στη δυνατή επέκταση της ρίζας των φυτών. • Βελτιώνει το ποσοστό αλλά και την ταχύτητα βλάστησης των σπόρων.
• Ενισχύει τη διαθεσιμότητα των στοιχείων στα φυτά.
• Αναπληρώνει την οργανική ουσία του εδάφους.
• Τροποποιεί το pH του έδαφος.
• Αυξάνει σημαντικά την κατακράτηση νερού στο έδαφος έως 6 φορές το βάρος του.
• Αυξάνει το πορώδες του εδάφους επιτρέποντας τη διαπερατότητα του αέρα εντός του χώματος.
Επίσης ωφελεί τους καταναλωτές (ιδιώτες, ΟΤΑ κλπ.) με τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
• Διατηρεί την θερμότητα του χώματος τους χειμερινούς μήνες.
• Είναι απαλλαγμένο από παράσιτα και μικρόβια.
• Επιπλέον έλεγχος των ασθενειών και μεγαλύτερη προστασία με την αποφυγή μολύνσεων από τις κοπριές και έλεγχος των παρασίτων.
• Προϊόν κατά της διάβρωσης και της ξήρανσης του εδάφους.
• Κατάλληλο για αναδάσωση.
• Αποφυγή ρύπανσης των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων από τα νιτρικά των χημικών λιπασμάτων. • Εξυγίανση του εδάφους.
Όλα τα παραπάνω σε συνδυασμό με την εξοικονόμηση πόρων και την προστασία του περιβάλλοντος συνδράμουν στην προτεραιότητα που πρέπει να δοθεί στην χρήση του κομποστ που παράγει η Αssea από την τοπική κοινωνία του νησιού της Κω αλλά και από την ευρύτερη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ενισχύοντας έτσι την τοπική οικονομία».
- Υπάρχει ενδιαφέρον στην Κω από τον Δήμο για συνεργασία δεδομένου του γεγονότος ότι η πρακτική που εφαρμόζεται είναι οικολογική;
«Δυστυχώς είναι γεγονός ότι οι φορείς του δημοσίου τομέα στην πλειοψηφία τους δεν είναι κατάλληλα ενημερωμένοι ούτε και αρκετά ευαισθητοποιημένοι περιβαλλοντικά.
Παρότι η μονάδα κομποστοποίησης της Assea έχει εγκατασταθεί και λειτουργεί νομίμως από το 2021 στο νησί της Κω, ο όγκος των φυτικών υπολειμμάτων τον οποίο παραλαμβάνει και ανακυκλώνει περιορίζεται μόνο στα υπολείμματα φυκιών από την περιοχή του λιμένα Μαστιχαρίου, διαδικασία αποκομιδής, η οποία έχει επιτευχθεί προ ολίγων μηνών σε συνεργασία με το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Κω .
Αυτό σίγουρα είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα για την πράσινη μετάβαση του νησιού καθώς αποτελεί την αφετηρία στην διαδικασία της χωριστής συλλογής και ανακύκλωσης αυτού του ρεύματος αποβλήτων.
Παρόλα αυτά, ο μεγαλύτερος όγκος φυτικών πχ. από κλαδέματα κλπ. τα οποία παράγονται και διαχειρίζεται η Υπηρεσία Πρασίνου και Καθαριότητας του Δήμου Κω καταλήγει σε παράνομες χωματερές και σκουπιδότοπους, οι οποίοι εξακολουθούν να λειτουργούν παράτυπα και να υποβαθμίζουν το νησί θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία των πολιτών. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το φαινόμενο των πρόσφατων πυρκαγιών στην περιοχή του Πυλιού, όπου γίνεται συστηματικά απόθεση των εν λόγω αποβλήτων από τα οποία προκλήθηκαν οι πυρκαγιές.
Η Αssea εξακολουθεί να ενημερώνει τακτικά την υπηρεσία πρασίνου για τις υποχρεώσεις της οι οποίες απορρέουν την Ευρωπαϊκή οδηγία 2006/12/ΕΚ (αρθ.5, αρθ.7), τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1013/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του συμβουλίου της 14ης Ιουνίου 2006 (EE L 190 της 12.7.2006, σ. 1) για τις μεταφορές αποβλήτων (αρθ.11) και την εθνική νομοθεσία Ν.4819/2021 (Άρθρο 37 παρ.2 και παρ.3, και Άρθρο 50 παρ.1), και αναμένει παρά τις πολύμηνες καθυστερήσεις από πλευράς της υπηρεσίας να επιτευχθεί η υποχρεωτική βάση νομοθεσίας συνεργασία, ώστε να περιοριστεί το φαινόμενο της ρύπανσης και της έκθεσης της υγείας των πολιτών σε κίνδυνο».
- Πως η εφαρμογή κομποστ βοηθά στις πυρόπληκτες περιοχές;
"Η χρήση του κομποστ ειδικά σε περιπτώσεις αποκατάστασης καμένων εδαφών είναι απαραίτητη και εφαρμόζεται παγκοσμίως εδώ και δεκαετίες λόγω της ικανότητας του υλικού να ενισχύει την ταχύτερη αναζωογόνηση του φυτικού πλούτου, την βελτίωση της συνοχής του εδάφους αλλά και την συγκράτηση του εδάφους με σκοπό την αντιπλημμυρική προστασία μετά από καταστροφικές πυρκαγιές.
Δεν πρέπει άλλωστε να ξεχνάμε πως η πρόληψη είναι το συστατικό που λείπει από κάθε επιτυχημένη συνταγή.
Συνεπώς αν ο κρατικός μηχανισμός επιθυμεί να εφαρμόσει τα σωστά μέτρα για την προστασία από φυσικές καταστροφές (φωτιές, πλημμύρες κλπ) οφείλει εκτός από την υλοποίηση τεχνικών έργων όπως κατασκευή αντιπυρικών ζωνών, αντιπλημμυρικών έργων κλπ., να θωρακίσει τις κατεστραμμένες εκτάσεις προμηθεύοντας τες με κομπόστ ώστε να βελτιώσει την δομή του εδάφους πριν την έναρξη των βροχών για να ενισχυθεί η ικανότητα συγκράτησης του παράλληλα με τις απαραίτητες δενδροφυτεύσεις οι οποίες οφείλουν να γίνουν για την αποκατάσταση του φυσικού τοπίου αλλά και την προστασία από τις πλημμύρες οι οποίες θα έρθουν αμέσως μετά τις πρώτες βροχές εάν δεν ληφθούν τα παραπάνω μέτρα».
Η AsseaBioenergy & Biosoils έχει έδρα και δραστηριοποιείται στην Κω και άλλα νησιά. Για πληροφορίες μπορείτε να καλέσετε στο 6981764991.
Ευχαριστούμε θερμά την Αποστολία Τσαμπουνιάρη για τον χρόνο της και ευχόμαστε στην στροφή προς πράσινες εναλλακτικές πρακτικές από όλους στο νησί μας. Η Κως μπορεί να γίνει ένας οικολογικός προορισμός.
Σάντυ Λαδικού
