Στον αέρα και χωρίς κανένα εισόδημα κινδυνεύουν να βρεθούν χιλιάδες εποχικοί εργαζόμενοι, καθώς η φετινή προβληματική τουριστική σεζόν ετοιμάζεται να λήξει πριν από την ώρα της. Δεν είναι τυχαίο που το οικονομικό επιτελείο επιμήκυνε το πακέτο προστασίας έως το τέλος Σεπτεμβρίου προεξοφλώντας ότι ο αριθμός των εργαζομένων θα συρρικνωθεί ακόμα περισσότερο μετά τα μέτρα περιορισμού του ωραρίου λειτουργίας των μπαρ και των εστιατορίων, καθώς και τη ματαίωση των πολιτιστικών εκδηλώσεων.
Η πιο ευάλωτη ομάδα είναι οι εργαζόμενοι στον επισιτισμό. Η ένταξη του μεγάλου κλάδου στην παράταση των αναστολών δίνει στους εργαζομένους τη δυνατότητα να πάρουν την αποζημίωση των 534 ευρώ. Ωστόσο αρκετές χιλιάδες δεν στάθηκαν τυχεροί να βρουν δουλειά μόλις άνοιξαν τα καταστήματα επισιτισμού. Αυτή η κατηγορία δεν κατάφερε να πάρει ούτε το επίδομα ανεργίας των 400 ευρώ εξαιτίας των αυστηρών προϋποθέσεων που έθετε η διάταξη, με αποτέλεσμα να προσπαθεί να επιβιώσει με μηδενικό εισόδημα. Το φθινόπωρο οι δυσκολίες εντείνονται. Υπολογίζεται ότι μόνο 2 στους 10 θα συμπληρώσουν τα απαραίτητα ένσημα προκειμένου να πάρουν το επίδομα ανεργίας του εποχικού υπαλλήλου.
Η μεγάλη εικόνα της αγοράς εργασίας μοιάζει θλιβερή. Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος «Εργάνη», 302.000 εποχικοί υπάλληλοι, δηλαδή οι μισοί, δεν επαναπροσλήφθηκαν φέτος τον Απρίλιο, οπότε ξεκίνησε η τουριστική σεζόν. Επιπλέον, το φετινό επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου προσλήφθηκαν μισό εκατομμύριο λιγότεροι εποχικοί εργαζόμενοι σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019 λόγω του κορωνοϊού και της καθυστέρησης της λειτουργίας των ξενοδοχείων και των τουριστικών επιχειρήσεων.
Οι ειδικοί φοβούνται εκτίναξη της ανεργίας τον Οκτώβριο αν δεν επεκταθούν οι αναστολές συμβάσεων και τα άλλα μέτρα προστασίας και τους φθινοπωρινούς μήνες. Σύμφωνα με εκπροσώπους των εργαζομένων, σε απολύσεις ετοιμάζονται να προχωρήσουν και επιχειρήσεις άλλων κλάδων πλην του τουρισμού, όπως βιομηχανίες και βιοτεχνίες καθώς συρρικνώθηκαν οι παραγγελίες και ο τζίρος τους.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στον Επισιτισμό – Τουρισμό (ΠΟΕΕΤ) καταγγέλλει τους εργοδότες για αυθαιρεσίες, απολύσεις, εξαναγκασμούς σε οικειοθελή αποχώρηση, μαύρη και ανασφάλιστη εργασία. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι 400 οδηγοί τουριστικών λεωφορείων βρίσκονται σε απεργία στο Ηράκλειο, καθώς οι εργοδότες δεν υπογράφουν την κλαδική σύμβαση, με αποτέλεσμα να δουλεύουν 18 ώρες την ημέρα αμειβόμενοι με τον κατώτατο μισθό.
Την ίδια ώρα, μεγάλη μερίδα εργοδοτών μεθοδεύει τη μη καταβολή επιδόματος αδείας και δώρου Χριστουγέννων με το επιχείρημα ότι οι εργαζόμενοι ήταν σε αναστολή σύμβασης. Μάλιστα καλούν το κράτος να πληρώσει το ποσοστό που του αναλογεί, όπως συνέβη με το δώρο του Πάσχα.
Πολλοί ξενοδόχοι, σημειώνουν οι συνδικαλιστές, δεν επαναπροσέλαβαν το περσινό προσωπικό προκειμένου να γλιτώσουν επιδόματα αδείας και δώρο Χριστουγέννων. Οπως τονίζουν, πολλοί εργοδότες παροτρύνουν τους εργαζομένους τους να υποβάλουν μονομερή υπεύθυνη δήλωση ώστε να λάβουν τα 534 ευρώ, χωρίς όμως να δημιουργήσουν υποχρέωση στον εργοδότη να καταβάλει τμήμα του επιδόματος αδείας και του δώρου Χριστουγέννων.
Το υπουργείο Εργασίας δεν έχει ακόμη διαλευκάνει αυτή την γκρίζα ζώνη, με αποτέλεσμα οι εργοδότες να κινούνται αυθαιρέτως.
«Το επιχείρημα των εργοδοτών ότι δεν έχουν υποχρέωση να καταβάλουν το επίδομα αδείας δεν ευσταθεί», επισημαίνει ο γραμματέας Τύπου της ΓΣΕΕ Δημήτρης Καραγεωργόπουλος και συνεχίζει: «Σύμφωνα με τον νόμο, ο εργαζόμενος δικαιούται ολόκληρο το επίδομα αν έχει συμπληρώσει ένα έτος στον ίδιο εργοδότη. Δηλαδή αν τον Ιανουάριο του 2020 είχε κλείσει έναν χρόνο δουλειάς δικαιούται ολόκληρο το επίδομα, ανεξάρτητα από τον αριθμό των μηνών που τέθηκε σε αναστολή. Το θέμα αποτελεί γκρίζα ζώνη που πρέπει να αποσαφηνιστεί».
Υπενθυμίζεται ότι το δώρο Χριστουγέννων υπολογίζεται με βάση τη χρονική περίοδο εργασίας από την 1η Μαΐου έως την 31 Δεκεμβρίου.
«Κανονικά ο εργοδότης έχει την υποχρέωση να καταβάλει το επίδομα αδείας και το δώρο Χριστουγέννων, όπως προβλέπεται από όλες τις κλαδικές συμβάσεις. Ωστόσο θα πρέπει να επισημάνουμε ότι υπάρχει νομοθετικό κενό», τονίζει ο εργατολόγος Γιάννης Καρούζος συμπληρώνοντας ότι τρεις κατηγορίες εργαζομένων βρίσκονται σε γκρίζα ζώνη:
1 Οι εποχικοί που δεν επαναπροσλήφθηκαν.
2 Οι εργαζόμενοι που ήταν σε αναστολή από τον Μάιο, αλλά τους επόμενους μήνες αποχώρησαν ή απολύθηκαν (όταν παρήλθε η περίοδος της απαγόρευσης απόλυσης).
3 Οι εργαζόμενοι που είναι σε αναστολή για Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο, καθώς δεν έχει καθοριστεί πώς θα υπολογίζονται το επίδομα αδείας και το δώρο Χριστουγέννων κατά την περίοδο των αναστολών.
Επέκταση αναστολών και «Συν-Εργασία»
Κάτω από την ομπρέλα προστασίας των αναστολών μπαίνει και πάλι ο κλάδος του επισιτισμού, που τον Ιούλιο είχε τεθεί εκτός του μέτρου, ενώ προστίθενται οι επιχειρήσεις πολιτισμού και αθλητισμού καθώς και κάθε άλλου πληττόμενου κλάδου βάσει ΚΑΔ.
Οι εργοδότες των συγκεκριμένων κλάδων μπορούν να θέτουν σε αναστολή μέρος ή ακόμη και το σύνολο των εργαζομένων τους, είτε είχαν τεθεί σε αναστολή τους προηγούμενους μήνες είτε όχι. Δίνεται, μάλιστα, η δυνατότητα στους εργοδότες -λόγω και της εκ νέου έξαρσης της πανδημίας- να θέτουν σε αναστολή εργαζομένους τους οποίους είχαν ανακαλέσει οριστικά από προηγούμενη περίοδο αναστολής. Η δυνατότητα των αναστολών για ένα ακόμη δίμηνο καλύπτει κυρίως τους εποχικούς, ειδικά χωρίς δικαίωμα επαναπρόσληψης, οι οποίοι, κυρίως στον κλάδο της εστίασης, κινδυνεύουν να βρεθούν στον αέρα και με μηδενικό εισόδημα.
Ο πρόεδρος της ΠΟΕΕΤ Γιώργος Χότζογλου καταγγέλλει την έμμεση κατάργηση του 13ου και του 14ου μισθού και καλεί το υπουργείο Εργασίας:
Να καταβάλλει τα 534 ευρώ σε όσους δεν τα έχουν πάρει ακόμη, εξαιτίας λαθών που προέκυψαν στο σύστημα «Εργάνη» τον Ιούνιο.
Να πληρωθούν τα επιδόματα του εκκρεμούν από τον ΟΑΕΔ.
Να νομοθετηθεί η μείωση των ενσήμων από 100 σε 50, ως προϋπόθεση για τη λήψη επιδόματος ανεργίας από τον ΟΑΕΔ για τους εποχικούς υπαλλήλους.
Στο μεταξύ, η ελπίδα για μεγαλύτερη συμμετοχή των εργοδοτών στο πρόγραμμα «Συν-Εργασία» μεταφέρεται τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο, μετά και το τέταρτο «ρετούς» στο οποίο προχώρησε η κυβέρνηση. Μέχρι τώρα στο πρόγραμμα έχουν ενταχθεί 5.501 επιχειρήσεις και 48.507 εργαζόμενοι. Υπενθυμίζεται ότι αρχικά το πρόγραμμα προέβλεπε ότι μπορούσαν να ενταχθούν οι εργαζόμενοι που είχαν εξαρτημένη σχέση εργασίας πλήρους απασχόλησης στις 30 Μαΐου του 2020. Με την προϋπόθεση αυτή, αποκλείονταν από την ένταξη στον μηχανισμό οι εποχικοί εργαζόμενοι που προσλήφθηκαν τον Ιούνιο, τον Ιούλιο ή και τον Αύγουστο. Με νέα Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, όμως, διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής του προγράμματος προκειμένου να ενταχθούν όλοι οι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης που έχουν προσληφθεί μέχρι την ημερομηνία δημοσίευσης της ΠΝΠ σε ΦΕΚ (10 Αυγούστου).
Πηγή: newmoney.gr
