Νέοι όροι και προϋποθέσεις για την χορήγηση του επιδόματος στέγασης (ενοικίου) προβλέπονται στην αντικατάσταση της κοινής υπουργικής απόφασης «Καθορισμός όρων και προϋποθέσεων για την εφαρμογή προγράμματος Επιδόματος Στέγασης» που δημοσιεύτηκε χθες.
Το επίδομα που ξεκινά από 70 ευρώ το μήνα και φτάνει έως και 210 ευρώ ανάλογα με την σύνθεση του νοικοκυριού, θα χορηγείται πλέον για χρονικό διάστημα 6 μηνών και στη συνέχεια ο δικαιούχος θα πρέπει να υποβάλει νέα αίτηση, συνοδευόμενη από τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Σήμερα η διαδικασία χορήγησής τους προέβλεπε 12μηνο διάστημα καταβολής του, με αυτόματη ανανέωση μετά την παρέλευση των πρώτων 6 μηνών, για ένα ακόμη εξάμηνο.
Επιπλέον η εγγραφή σε σχολείο υποχρεωτικής εκπαίδευσης του ανήλικου μέλους του νοικοκυριού απαιτείται για πρώτη φορά για το σχολικό έτος 2021-2022. Ταυτόχρονα ζητείται πιστοποίηση επαρκούς φοίτησης, μετά την ολοκλήρωση του διδακτικού έτους 2021-2022.
Αναλυτικότερα η απόφαση έχει ως εξής:
Άρθρο 1
Επίδομα Στέγασης
Το Επίδομα Στέγασης (εφεξής πρόγραμμα) είναι προνοιακό πρόγραμμα επιδότησης ενοικίου για τα νοικοκυριά που μισθώνουν την κύρια κατοικία τους.
Άρθρο 2
Ορισμοί για την εφαρμογή του Επιδόματος Στέγασης
1. Ως Ωφελούμενες μονάδες ορίζονται οι κάτωθι κατηγορίες:
α. Μονοπρόσωπο νοικοκυριό: κάθε ενήλικο άτομο που διαμένει μόνο του σε κατοικία και δεν εμπίπτει στην κατηγορία ενηλίκων έως 25 ετών που φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης της ημεδαπής ή αλλοδαπής.
β. Πολυπρόσωπο νοικοκυριό: όλα τα άτομα που διαμένουν κάτω από την ίδια στέγη. Στο πολυπρόσωπο νοικοκυριό εντάσσονται: α) φιλοξενούμενα άτομα ή φιλοξενούμενη οικογένεια, με την προϋπόθεση ότι η φιλοξενία είχε δηλωθεί στην τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, β) τα ενήλικα τέκνα έως 25 ετών που φοιτούν σε πανεπιστημιακές σχολές ή σχολεία ή ινστιτούτα επαγγελματικής εκπαίδευσης ή κατάρτισης, ανεξαρτήτως του τόπου διαμονής τους, γ) τα άτομα που τους έχει παραχωρηθεί μέρος ή νοικιάζουν μέρος της κύριας κατοικίας του νοικοκυριού.
2. Δικαιούχος: το ενήλικο άτομο που έχει δικαίωμα να υποβάλλει αίτηση για λογαριασμό του νοικοκυριού σύμφωνα με την περ. 1.1 της παρ. 1 του άρθρου 8, η οποία έχει εγκριθεί από το αρμόδιο όργανο του Ο.Π.Ε.Κ.Α.
3. Ανήλικα μέλη: τα μέλη του νοικοκυριού έως 18 ετών.
4. Μονογονεϊκή οικογένεια: ένας μόνος γονέας (άγαμος, σε χηρεία, διαζευγμένος ή σε διάσταση ή λόγω κράτησης του έτερου γονέα σε σωφρονιστικό κατάστημα), ο οποίος ασκεί κατ’ αποκλειστικότητα εν τοις πράγμασι ή μετά από σχετική ανάθεση με δικαστική απόφαση ή συμβολαιογραφική πράξη, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, την προσωρινή ή μόνιμη επιμέλεια ενός ή περισσότερων ανήλικων τέκνων. Για τις ανάγκες του προγράμματος, το νοικοκυριό θα πρέπει να απαρτίζεται αποκλειστικά από τα μέλη της μονογονεϊκής οικογένειας, δηλαδή τον γονέα και ένα ή περισσότερα τέκνα.
5. Απροστάτευτα τέκνα: τα ανήλικα μέλη του νοικοκυριού που είναι ορφανά και από τους δύο γονείς ή που κανείς γονέας δεν μπορεί να ασκήσει τη γονική τους μέριμνα, λόγω ασθενείας, αναπηρίας, κράτησης ή στρατιωτικής θητείας και που η επιμέλειά τους έχει ανατεθεί με δικαστική απόφαση σε μέλος του νοικοκυριού.
6. Συνολικό εισόδημα: το πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα από κάθε πηγή προέλευσης -προ φόρων, μετά την αφαίρεση των εισφορών για κοινωνική ασφάλιση – που εισπράχθηκε από όλα τα μέλη του νοικοκυριού, όπως αυτό προκύπτει από τις τελευταίες εκκαθαρισμένες δηλώσεις φόρου εισοδήματος. Στο συνολικό εισόδημα συμπεριλαμβάνεται και το σύνολο των επιδομάτων και άλλων ενισχύσεων, καθώς και το εισόδημα που απαλλάσσεται από το φόρο ή φορολογείται με ειδικό τρόπο, με την εξαίρεση του Επιδόματος Παιδιού του άρθρου 214 του ν. 4512/2018 (Α’ 5), των μη ανταποδοτικών αναπηρικών επιδομάτων που χορηγούνται από το κράτος και της οικονομικής ενίσχυσης του άρθρου 12 του ν. 4538/2018 (Α’ 85).
Άρθρο 3
Ποσό Επιδόματος Στέγασης
Το ποσό του Επιδόματος Στέγασης, για τα νοικοκυριά που πληρούν τα κριτήρια του άρθρου 4, ορίζεται ως ακολούθως:
– Για τον δικαιούχο του επιδόματος: 70 ευρώ το μήνα.
– Για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού προσαύξηση κατά 35 ευρώ το μήνα.
– Στη μονογονεϊκή οικογένεια χορηγείται επιπλέον προσαύξηση 35 ευρώ το μήνα.
– Στα νοικοκυριά με απροστάτευτο/α τέκνο/α, χορηγείται επιπλέον προσαύξηση 35 ευρώ το μήνα για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
Ως ανώτατο όριο του Επιδόματος Στέγασης ορίζονται τα 210 ευρώ μηνιαίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Παρατίθενται, ενδεικτικά, οι ακόλουθες περιπτώσεις:
Σύνθεση Νοικοκυριού Ύψος Επιδόματος
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό - 70€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη - 105€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος - 140€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη - 175€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω - 210€
Για τα μισθωτήρια, στα οποία το ποσό του ενοικίου είναι μικρότερο των ανωτέρω ορίων, το ύψος του επιδόματος ανέρχεται έως του αντίστοιχου ποσού. Για τις ανάγκες του προγράμματος δεν γίνονται δεκτά μισθωτήρια με ποσό μικρότερο των 10 ευρώ.
Άρθρο 4
Κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα
Τα νοικοκυριά εντάσσονται στο πρόγραμμα εφόσον διαμένουν σε κύρια μισθωμένη κατοικία, δεν εντάσσονται στις εξαιρέσεις υπαγωγής του άρθρου 7 και πληρούν σωρευτικά τα ακόλουθα εισοδηματικά, περιουσιακά και λοιπά κριτήρια:
1. Εισοδηματικά κριτήρια
Το συνολικό εισόδημα του νοικοκυριού, όπως υπολογίζεται για τους σκοπούς της ένταξης στο πρόγραμμα, δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 7.000 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενο κατά 3.500 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού.
Στη μονογονεϊκή οικογένεια ορίζεται επιπλέον προ-σαύξηση 3.500 ευρώ για το πρώτο ανήλικο μέλος του νοικοκυριού.
Στο νοικοκυριό με απροστάτευτο/α τέκνο/α ορίζεται επιπλέον προσαύξηση 3.500 ευρώ για κάθε απροστάτευτο τέκνο.
Το συνολικό εισόδημα δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 21.000 ευρώ ετησίως, ανεξαρτήτως της σύνθεσης του νοικοκυριού.
Παρατίθενται, ενδεικτικά, οι ακόλουθες περιπτώσεις:
Σύνθεση Νοικοκυριού - Συνολικό Εισόδημα
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό - 7.000€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη - 10.500€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη ή μονογονεϊκή οικογένεια με ένα ανήλικο μέλος - 14.000€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα ή μονογονεϊκή οικογένεια με δύο ανήλικα μέλη - 17.500€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από πέντε μέλη και πάνω ή μονογονεϊκή οικογένεια με τρία ανήλικα μέλη και πάνω - 21.000€
2. Περιουσιακά κριτήρια
α. Ακίνητη περιουσία:
Η συνολική φορολογητέα αξία της ακίνητης περιουσίας του νοικοκυριού, όπως αυτή προσδιορίζεται για τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝ.Φ.Ι.Α. με τις διατάξεις του ν. 4223/2013 (Α’ 287) και προκύπτει από την τελευταία εκδοθείσα πράξη προσδιορισμού φόρου, δεν μπορεί να υπερβαίνει στο σύνολο της το ποσό των 120.000 ευρώ για το μονοπρόσωπο νοικοκυριό, προσαυξανόμενη κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος και έως του ποσού των 180.000 ευρώ.
β. Περιουσιακό τεκμήριο:
Το συνολικό ποσό από τόκους καταθέσεων των μελών του νοικοκυριού σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας ή του εξωτερικού, όπως έχουν δηλωθεί στην τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος (Ε1), δεν μπορεί να υπερβαίνει ετησίως το ποσό που προκύπτει από τον κατωτέρω μαθηματικό τύπο:
Ετήσιος τόκος = όριο καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού * μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο /100
Ως έτος υπολογισμού του μέσου καταθετικού επιτοκίου ορίζεται εκείνο στο οποίο αντιστοιχεί η τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
Ως όρια καταθέσεων για κάθε τύπο νοικοκυριού ορίζονται τα ακόλουθα:
Σύνθεση Νοικοκυριού - Όρια καταθέσεων/ μετοχών, ομολόγων κ.τ.λ.
Μονοπρόσωπο νοικοκυριό - 7.000€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από δύο μέλη - 10.500€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τρία μέλη - 14.000€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από τέσσερα μέλη - 17.500€
Νοικοκυριό αποτελούμενο από 5 μέλη και πάνω - 21.000€
Δεν γίνονται δεκτές αιτήσεις νοικοκυριών, τα μέλη των οποίων, βάσει της τελευταίας εκκαθαρισμένης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος:
– εμπίπτουν στις διατάξεις του φόρου πολυτελούς διαβίωσης,
– δηλώνουν δαπάνες για αμοιβές πληρωμάτων σκαφών αναψυχής,
– δηλώνουν δαπάνες άνω των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία,
– δηλώνουν δαπάνες για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό,
όπως αυτές προσδιορίζονται στους αντίστοιχους κωδικούς του εντύπου Ε1.
3. Κριτήρια διαμονής
Ο δικαιούχος του επιδόματος πρέπει να διαμένει νόμιμα και μόνιμα στην Ελληνική Επικράτεια κατά τα τελευταία πέντε (5) έτη πριν από την υποβολή της αίτησης, όπως τούτο αποδεικνύεται από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για τα έτη αυτά ή από κάθε άλλο πρόσφορο δικαιολογητικό. Ως υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νοείται αυτή που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του έτους, εντός του οποίου τασσόταν η προθεσμία για την υποβολή της και όχι η τυχόν, μετά τη λήξη του έτους, εντός του οποίου έχει ταχθεί η ανωτέρω προθεσμία, υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος παρελθόντος φορολογικού έτους.
Τα υπόλοιπα μέλη του νοικοκυριού πρέπει επίσης να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην Ελληνική Επικράτεια.
Ειδικά οι πολίτες τρίτων χωρών, οι οποίοι δεν έχουν την ιδιότητα: i) ομογενούς αλλοδαπού που διαθέτει Ειδικό Δελτίο Ταυτότητας Ομογενούς, ii) πολίτη κράτους – μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, iii) πολίτη κράτους που ανήκει στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο ή πολίτη της Ελβετικής Συνομοσπονδίας, iv) υπηκόου τρίτης χώρας ή απάτριδος, στον οποίο έχει χορηγηθεί το καθεστώς πρόσφυγα ή το καθεστώς επικουρικής προστασίας, κατά την έννοια των περ. στ’ και η’ του άρθρου 2 του ν. 4636/2019 (Α’ 169), v) ανιθαγενούς, του οποίου το καθεστώς παραμονής στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις του ν. 139/1975 (Α’ 176), vi) πολίτη τρίτης χώρας, στον οποίο έχει χορηγηθεί καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28 του π.δ. 114/2010 (Α’ 195) σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 19Α του ν. 4251/2014 (Α’ 80), όπως ισχύουν, πρέπει, προκειμένου να καταστούν δικαιούχοι του επιδόματος, να διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην Ελληνική Επικράτεια κατά τα τελευταία δώδεκα (12) έτη πριν από την υποβολή της αίτησης, αποδεικνύοντας το νόμιμο και το μόνιμο της διαμονής τους σύμφωνα με τις προβλέψεις της παρούσας παραγράφου.
Οι πολίτες τρίτων χωρών της προηγούμενης παραγράφου, στους οποίους έχει χορηγηθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 4659/2020 το επίδομα στέγασης, εξακολουθούν να λαμβάνουν το επίδομα υπό τις αυτές προϋποθέσεις διαμονής, βάσει των οποίων το επίδομα τους χορηγήθηκε και δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης της προηγούμενης παραγράφου.
Άρθρο 5
Προϋποθέσεις ένταξης στο πρόγραμμα
1. Για τη χορήγηση του Επιδόματος Στέγασης απαιτείται η προβλεπόμενη από τις οικείες διατάξεις του νόμου δήλωση και αποδοχή του ηλεκτρονικού μισθωτηρίου συμβολαίου, με την εξαίρεση των μισθωτηρίων που εμπίπτουν στις διατάξεις της υπό στοιχεία ΠΟΛ.1028/23.1.2015 (Β’ 294) απόφασης της Γενικής Γραμμα-τέως Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών. Το μισθωτήριο θα πρέπει να είναι σε ισχύ για το σύνολο της περιόδου χορήγησης του επιδόματος.
2. Η σύμβαση προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για την μισθωμένη κατοικία θα πρέπει να είναι στο όνομα του αιτούντα ή μέλους του νοικοκυριού.
3. α) Στις περιπτώσεις που το νοικοκυριό περιλαμβάνει ανήλικα μέλη, για τα οποία συντρέχουν οι προϋποθέσεις φοίτησης στην υποχρεωτική εκπαίδευση, απαιτείται αφενός η εγγραφή τους στο σχολείο για το τρέχον σχολικό έτος και αφετέρου η επαρκής φοίτησή τους για το αμέσως προηγούμενο σχολικό έτος. Η τελευταία προϋπόθεση θεωρείται ότι συντρέχει, όταν το ανήλικο μέλος δεν υποχρεούται να επαναλάβει την ίδια τάξη λόγω του αριθμού των απουσιών του.
β) Σε περίπτωση μη εκπλήρωσης της υποχρέωσης επαρκούς φοίτησης λόγω αδικαιολόγητων απουσιών το νοικοκυριό δύναται να επανυποβάλει αίτηση για το πρόγραμμα έξι (6) μήνες μετά από τη διαπίστωσή της, υπό την προϋπόθεση της εγγραφής στο νέο σχολικό έτος. Η αναστολή του δικαιώματος υποβολής αίτησης εφαρμόζεται μία φορά κατά τη διάρκεια του ίδιου σχολικού έτους.
Άρθρο 6
Ειδικοί όροι ένταξης στο πρόγραμμα
1. Οι ωφελούμενοι του προγράμματος «Στέγαση και Εργασία» του άρθρου 15 του ν. 4756/2020, οι οποίοι μετά τη λήξη του δικαιώματός τους, απεντάσσονται από το πρόγραμμα, δικαιούνται να λάβουν το Επίδομα Στέγασης κατόπιν ηλεκτρονικής υποβολής σχετικής αίτησης και κατά παρέκκλιση των άρθρων 3 και 4 και της παρ. 2 του άρθρου 5 της παρούσας.
2. Το ποσό του Επιδόματος Στέγασης που δικαιούνται οι ωφελούμενοι ισούται με το 75% της επιδότησης ενοικίου, σύμφωνα με τα όρια που καθορίζονται στην κοινή υπουργική απόφαση της παρ. 7 του άρθρου 15 του ν. 4756/2020, όπως αυτή εκάστοτε ισχύει για διάστημα δώδεκα μηνών από τον μήνα που έπεται της λήξης του προγράμματος για κάθε ωφελούμενο, υπό την προϋπόθεση ύπαρξης σύμβασης μίσθωσης κατοικίας για το ως άνω χρονικό διάστημα.
3. Μετά τη λήξη του ως άνω χρονικού διαστήματος των δώδεκα (12) μηνών, οι ωφελούμενοι δικαιούνται να λάβουν εκ νέου το Επίδομα Στέγασης κατόπιν ηλεκτρονικής υποβολής σχετικής αίτησης για επιπλέον διάστημα δώδεκα (12) μηνών, υπό την προϋπόθεση ύπαρξης σύμβασης μίσθωσης κατοικίας για το ως άνω χρονικό διάστημα και κατά παρέκκλιση του άρθρου 4 και της παρ. 2 του άρθρου 5.
Άρθρο 7
Εξαιρέσεις υπαγωγής στο πρόγραμμα
Από την ένταξη στο πρόγραμμα εξαιρούνται νοικοκυριά που:
α) Είναι ενταγμένα σε οποιοδήποτε άλλο πρόγραμμα επιδότησης ή κάλυψης ενοικίου,
β) Μισθώνουν μη ηλεκτροδοτούμενες κατοικίες,
γ) Μισθώνουν μέρος κατοικίας,
δ) Μισθώνουν ως κατοικία, ακίνητο συγγενών πρώτου βαθμού εξ’ αίματος ή εξ’ αγχιστείας, συζύγου ή πρώην συζύγου, καθώς και ετέρου μέρους συμφώνου συμβίωσης.
ε) Μισθώνουν κατοικία για την οποία είχε δηλωθεί παραχώρηση εντός των τριών τελευταίων ετών πριν την υποβολή της αίτησης.
Άρθρο 8
Διαδικασία ένταξης στο πρόγραμμα
Η διαδικασία ένταξης στο πρόγραμμα αποτελείται από τα κάτωθι στάδια:
1. Υποβολή Αίτησης
Αίτηση δύναται να υποβληθεί καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος του προγράμματος. Η αίτηση, η οποία επέχει θέση υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 (Α’ 75) ως προς τα δηλωθέντα στοιχεία, υποβάλλεται με χρήση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (gov.gr) είτε από τους αιτούντες απευθείας είτε μέσω των αρμοδίων υπηρεσιών των Δήμων ή των Κέντρων Κοινότητας των Δήμων στους οποίους διαμένουν οι αιτούντες. Τα νοικοκυριά με απροστάτευτα τέκνα και οι μονογονεϊκές οικογένειες υποβάλλουν αίτηση αποκλειστικά στις ως άνω υπηρεσίες.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την οριστική υποβολή της αίτησης αποτελεί η συμπλήρωση όλων των υποχρεωτικών πεδίων της, συμπεριλαμβανομένων των στοιχείων επικοινωνίας και συγκεκριμένα της διεύθυνσης ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και του αριθμού κινητής τηλεφωνίας. Τα στοιχεία επικοινωνίας δύνανται να αντλούνται από το Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας του άρθρου 17 του ν. 4704/2020 (Α’ 133).
Η αίτηση υποβάλλεται υποχρεωτικά από το πρόσωπο στο όνομα του οποίου έχει συναφθεί το μισθωτήριο συμβόλαιο της κύριας κατοικίας και εφόσον έχει υποβληθεί δήλωση φορολογίας εισοδήματος από όλα τα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού. Σε περίπτωση νοικοκυριού που απαρτίζεται και από φιλοξενούμενα μέλη, η αίτηση υποβάλλεται αποκλειστικά από τον/την υπόχρεο ή τον/τη σύζυγο του υπόχρεου υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος της φιλοξενούσας μονάδας, για το σύνολο των μελών του νοικοκυριού.
Όλα τα δεδομένα που αφορούν σε προσωπικά στοιχεία, στη σύνθεση του νοικοκυριού, σε φορολογικά και οικονομικά στοιχεία και τα οποία είναι αναγκαία, συναφή και πρόσφορα για τον έλεγχο πλήρωσης των κριτηρίων των άρθρων 4, 5 και 7, προκύπτουν από ηλεκτρονικές διασταυρώσεις μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ) με τις βάσεις δεδομένων, ιδίως της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Κοινωνικής Ασφάλισης (Η.ΔΙ.Κ.Α.), του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.), του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (Δ.Ε.Δ.Δ.Η.Ε.), του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη (Γενική Γραμματεία Με-ταναστευτικής Πολιτικής), του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και συγκεντρώνονται από την Η.ΔΙ.Κ.Α.
1.1 α) Διαδικασία υποβολής αίτησης απευθείας από τον αιτούντα: ο αιτών υποβάλλει ηλεκτρονικά την αίτηση μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος, στην οποία εισέρχεται με τη χρήση των προσωπικών του κωδικών διαπιστευτηρίων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης (κωδικοί taxisnet). Η επεξεργασία των δηλούμενων στοιχείων μέσω της ηλεκτρονικής διασταύρωσης γίνεται για τους σκοπούς του άρθρου 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74). Σε περίπτωση πολυπρόσωπου νοικοκυριού ζητείται η συναίνεση των ενήλικων μελών του νοικοκυριού μέσω της πρόσβασής τους στην ανωτέρω ηλεκτρονική πλατφόρμα με τη χρήση των κωδικών – διαπιστευτηρίων της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ.. Η συναίνεση όλων των ενηλίκων μελών είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της αίτησης.
αα) Ο αιτών συμπληρώνει υποχρεωτικά στα αντίστοιχα πεδία της αίτησης τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) και τον Αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (Α.Μ.Κ.Α.). Όσα στοιχεία είναι διαθέσιμα μέσω διαλειτουργικότητας από τις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων των φορέων του δημοσίου τομέα του άρθρου 2 του ν. 4727/2020, εμφανίζονται προσυμπληρωμένα στα αντίστοιχα πεδία της αίτησης και ο αιτών συμπληρώνει αυτά που λείπουν.
ββ) Μετά την ολοκλήρωση συμπλήρωσης της αίτησης και σε περίπτωση που δεν προκύπτει αναντιστοιχία μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και του αποτελέσματος των διασταυρώσεων, ο αιτών υποβάλλει οριστικά την αίτηση.
γγ) Σε περίπτωση που προκύπτει αναντιστοιχία μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και του αποτελέσματος των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων, η αίτηση παραμένει σε εκκρεμότητα και ο αιτών υποχρεούται να προσκομίσει αποκλειστικά στις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου ή στο Κέντρο Κοινότητας του τόπου διαμονής του τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.
β) Διαδικασία υποβολής μέσω των αρμόδιων υπηρεσιών των Δήμων ή των Κέντρων Κοινότητας: ο αιτών με αυτοπρόσωπη παρουσία προσκομίζει το έντυπο συναίνεσης στον εξουσιοδοτημένο υπάλληλο του Δήμου διαμονής του ή του Κέντρου Κοινότητας του Δήμου διαμονής, υπογεγραμμένο, με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής, από όλα τα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού. Το έντυπο βρίσκεται αναρτημένο στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του προγράμματος. Η επεξεργασία των στοιχείων του εντύπου συναίνεσης μέσω της διασταύρωσής τους από τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους γίνεται για τους σκοπούς του άρθρου 3 του ν. 4472/2017 (Α’ 74). Το έντυπο συναίνεσης υποβάλλεται και στην περίπτωση μονοπρόσωπου νοικοκυριού. Αιτήσεις υποβάλλονται με εξουσιοδότηση μόνο σε περίπτωση που συντρέχουν σοβαροί λόγοι υγείας του αιτούντα, όπως αυτό αποδεικνύεται από σχετικά δικαιολογητικά που χορηγούνται από δημόσια αρχή.
αα) Για τη συμπλήρωση της αίτησης ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος ενημερώνει τον αιτούντα για όσα στοιχεία έχουν προσυμπληρωθεί και είναι διαθέσιμα μέσω διαλειτουργικότητας από τις ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων των φορέων του δημοσίου τομέα σύμφωνα με το άρθρο 2 του ν. 4727/2020. Ο αιτών επισημαίνει τα στοιχεία που λείπουν και ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος, αφού συμπληρώσει τα στοιχεία της αίτησης στην ανωτέρω ηλεκτρονική πλατφόρμα, εκτυπώνει την αίτηση με τα δηλωθέντα στοιχεία.
ββ) Η εκτυπωμένη αίτηση υπογράφεται από τον αιτούντα, πριν την οριστική της υποβολή και φυλάσσεται στο αρχείο από τον εξουσιοδοτημένο υπάλληλο. Με την υπογραφή του ο αιτών δηλώνει ότι επιβεβαιώνει το περιεχόμενο της αίτησης και σε περίπτωση που δεν προκύπτει αναντιστοιχία μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και του αποτελέσματος των διασταυρώσεων η αίτηση υποβάλλεται οριστικά.
γγ) Σε περίπτωση που προκύπτει αναντιστοιχία μεταξύ των δηλωθέντων στοιχείων και του αποτελέσματος των διασταυρώσεων, η αίτηση παραμένει σε εκκρεμότητα και ο αιτών υποχρεούται να προσκομίσει στις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου ή του Κέντρου Κοινότητας κάθε πρόσφορο δικαιολογητικό για την τεκμηρίωση της πραγματικής κατάστασης του νοικοκυριού.
1.2. Προσκόμιση και έλεγχος δικαιολογητικών: οι εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι των αρμοδίων υπηρεσιών του Δήμου ή του Κέντρου Κοινότητας, ελέγχουν τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά και βεβαιώνουν την αποδοχή ή τη μη αποδοχή των δηλωθέντων στην αίτηση, επιλέγοντας το αντίστοιχο πεδίο της ανωτέρω ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Μετά τον έλεγχο,η αίτηση υποβάλλεται οριστικά και τηρείται αρχείο των δικαιολογητικών κάθε νοικοκυριού.
1.3. Μετά την οριστική υποβολή, και σε περίπτωση που η αίτηση εγκριθεί, η πράξη έγκρισης εκτυπώνεται σε ένα αντίτυπο, το οποίο παραλαμβάνεται από τον αιτούντα.
2. Επεξεργασία της αίτησης
Η επεξεργασία της αίτησης και η επιλογή των δικαιούχων γίνεται με βάση: α) τα δηλωθέντα από τον αιτούντα στοιχεία, β) τις ηλεκτρονικές διασταυρώσεις ως προς αυτά, οι οποίες διενεργούνται με τη χρήση διαδικτυακών υπηρεσιών μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης γ) τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά, όπου αυτά απαιτούνται.
α) Σε περίπτωση που μετά την οριστική υποβολή και επεξεργασία της αίτησης, το νοικοκυριό πληροί τα κριτήρια υπαγωγής στο πρόγραμμα και υπάρχει ταύτιση των δηλωθέντων στοιχείων με αυτά που προκύπτουν από τις διασταυρώσεις, η αίτηση γίνεται δεκτή και σημαίνεται αυτομάτως με την ένδειξη «Εγκεκριμένη».
β) Σε περίπτωση που μετά την οριστική υποβολή και επεξεργασία της αίτησης το νοικοκυριό δεν πληροί τα κριτήρια υπαγωγής στο πρόγραμμα, η αίτηση σημαίνεται αυτομάτως με την ένδειξη «Μη Έγκριση». Οι λόγοι της απόρριψης αναγράφονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του προγράμματος.
3. Τροποποίηση της αίτησης
Η εγκεκριμένη αίτηση δύναται να τροποποιηθεί από τον δικαιούχο απευθείας, ή μέσω των αρμόδιων υπηρεσιών του Δήμου ή του Κέντρου Κοινότητας του τόπου διαμονής, καθ’ όλη τη διάρκεια του προγράμματος αποκλειστικά για τη διόρθωση των στοιχείων επικοινωνίας, της διεύθυνσης κατοικίας και του αριθμού τραπεζικού λογαριασμού (ΙΒΑΝ).
Άρθρο 9
Απαιτούμενα Δικαιολογητικά
Τα δικαιολογητικά που προσκομίζονται κατά περίπτωση στις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου ή του Κέντρου Κοινότητας, για την τεκμηρίωση των κριτηρίων και των προϋποθέσεων ένταξης στο πρόγραμμα είναι:
1. Σε περίπτωση που η σύνθεση του νοικοκυριού κατά το μήνα υποβολής της αίτησης είναι διαφορετική από αυτήν που εμφανίζεται από τα αποτελέσματα των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων, απαιτείται η προσκόμιση οποιουδήποτε δικαιολογητικού που τεκμηριώνει τη μεταβολή (π.χ. πιστοποιητικό γέννησης, αντίγραφο ληξιαρχικής πράξης θανάτου κ.τ.λ.).
2. Για τον έλεγχο του κριτηρίου διαμονής απαιτείται η εμπρόθεσμη υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος για τα έτη αυτά, ή κάθε άλλο πρόσφορο δικαιολογητικό.
3. Ειδικά για τις περιπτώσεις που ο αιτών ή ενήλικο μέλος του νοικοκυριού είναι αλλοδαπός και το κριτήριο διαμονής δεν δύναται να βεβαιωθεί ηλεκτρονικά μέσω διαλειτουργικότητας των σχετικών πληροφοριακών συστημάτων, για τον έλεγχό του απαιτείται η προσκόμιση άδειας διαμονής σε ισχύ ή η βεβαίωση κατάθεσης αιτήματος ανανέωσής της. Για τη διαπίστωση της πενταετούς ή δωδεκαετούς διαμονής απαιτείται η προσκόμιση αδειών διαμονής που να καλύπτουν το αναφερόμενο διάστημα.
4. Σε περίπτωση που η εγγραφή και η επάρκεια φοίτησης, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 5, δεν δύναται να βεβαιωθούν ηλεκτρονικά μέσω διαλειτουργικότητας των πληροφοριακών συστημάτων του Επιδόματος Στέγασης και του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης από τον Διευθυντή ή τον Προϊστάμενο της σχολικής μονάδας.
Άρθρο 10
Υποχρεώσεις των δικαιούχων
Οι δικαιούχοι και τα υπόλοιπα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού:
1. Υποβάλλουν Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος κάθε έτος.
2. Συναινούν στη διενέργεια κοινωνικής έρευνας και σε κατ’ οίκον επισκέψεις από υπαλλήλους των αρμοδίων υπηρεσιών των Δήμων ή των Κέντρων Κοινότητας, αν απαιτηθεί, για επιτόπια επαλήθευση της σύνθεσης και των συνθηκών διαβίωσης του νοικοκυριού.
3. Ενημερώνουν καθ’ όλη τη διάρκεια της περιόδου χορήγησης του επιδόματος για ενδεχόμενη διακοπή ή λήξη ισχύος του μισθωτηρίου.
4. Εξασφαλίζουν τη φοίτηση των ανήλικων μελών του νοικοκυριού στην υποχρεωτική εκπαίδευση.
5. Υποβάλλουν αίτημα ανάκλησης της πράξης έγκρισης στις περ. β, γ, δ, ε και στ της παρ. 1 του άρθρου 13.
6. Συμπεριλαμβάνουν όλες τις αλλαγές που αναφέρθηκαν κατά τη διαδικασία υποβολής της αίτησης στην επόμενη δήλωση φορολογίας εισοδήματος.
Άρθρο 11
Χρόνος, τρόπος και διάρκεια καταβολής του επιδόματος
1. Η καταβολή της επιδόματος πραγματοποιείται κατόπιν αίτησης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 8 και έχει διάρκεια έξι μήνες.
2. Το δικαίωμα στην καταβολή του επιδόματος ισχύει από την 1η ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν κατά τον οποίο υποβλήθηκε η αίτηση.
3. Το επίδομα καταβάλλεται μηνιαίως με πίστωση σε τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου, ο οποίος τηρείται υποχρεωτικά σε πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα. Το επίδομα δεν καταβάλλεται εάν ο αιτών δεν έχει δηλώσει στην αίτηση για ένταξη στο πρόγραμμα αριθμό τραπεζικού λογαριασμού στον οποίο είναι δικαιούχος ή συνδικαιούχος, ή σε περίπτωση αποτυχίας της ταυτοποίησης του μέσω ΑΦΜ.
4. Μετά την πάροδο έξι μηνών από την έκδοση της πράξης έγκρισης, ο δικαιούχος δύναται να επανυποβάλει αίτηση ένταξης στο πρόγραμμα.
5. Το Επίδομα Στέγασης χορηγείται από τον Ο.Π.Ε.Κ.Α. βάσει του πίνακα δικαιούχων που συντάσσει η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε. (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.). Ο Ο.Π.Ε.Κ.Α. επιχορηγείται για την καταβολή του επιδόματος από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Άρθρο 12
Αναστολή καταβολής επιδόματος
1. Η καταβολή του επιδόματος αναστέλλεται αυτοδίκαια, εάν μέσω των ηλεκτρονικών διασταυρώσεων που διενεργεί η Η.ΔΙ.ΚΑ. Α.Ε. ή από έγγραφα στοιχεία που περιέρχονται στις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου ή του Κέντρου Κοινότητας ή του Ο.Π.Ε.Κ.Α. προκύπτει αναντιστοιχία ανάμεσα σε όσα δηλώθηκαν στην αίτηση και στην πραγματική κατάσταση του νοικοκυριού. Ο δικαιούχος ειδοποιείται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή μέσω γραπτού μηνύματος στον αριθμό κινητού τηλεφώνου που έχει δηλώσει, για την αναστολή της καταβολής.
2. Οι δικαιούχοι δύνανται έως το τέλος του μεθεπόμενου μήνα από την ημερομηνία αναστολής να προσκομίσουν κάθε πρόσφορο δικαιολογητικό που τεκμηριώνει τα δηλωθέντα στην αίτηση. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου ή του Κέντρου Κοινότητας, όποτε κρίνουν ότι απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση της υπόθεσης, διεξάγουν κοινωνική έρευνα και καλούν τους δικαιούχους να παράσχουν διευκρινίσεις.
3. Αν μετά τη διερεύνηση της υπόθεσης, δεν επιβεβαιωθεί η αναντιστοιχία μεταξύ των δηλουμένων στην αίτηση στοιχείων και της πραγματικής κατάστασης του νοικοκυριού κατά το μήνα υποβολής της αίτησης και σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις του προγράμματος, η παροχή καταβάλλεται αναδρομικά. Σε περίπτωση που επιβεβαιωθεί η αναντιστοιχία, η πράξη έγκρισης ανακαλείται, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 13.
Άρθρο 13
Ανάκληση της πράξης έγκρισης
1. Ο δικαιούχος ή οποιοδήποτε άλλο ενήλικο μέλος του νοικοκυριού με την υποβολή εντύπου ανάκλησης στις αρμόδιες υπηρεσίες του Δήμου ή του Κέντρου Κοινότητας του τόπου διαμονής:
α. Δύναται να αιτηθεί την ανάκληση της πράξης έγκρισης καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της. Σε αυτή την περίπτωση, το νοικοκυριό δεν δύναται να υποβάλει εκ νέου αίτηση πριν την πάροδο έξι μηνών από τον μήνα έγκρισης της τελευταίας αίτησης.
β. Υποχρεούται να αιτηθεί την ανάκληση της πράξης έγκρισης εντός του μήνα έγκρισης σε περίπτωση που μετά την υποβολή και εντός του ίδιου μήνα, μεταβληθεί η σύνθεση του νοικοκυριού ή η κατάσταση διαμονής σε σχέση με τα δηλωθέντα στοιχεία.
γ. Υποχρεούται να αιτηθεί την ανάκληση της πράξης έγκρισης εάν το νοικοκυριό σταματήσει να μισθώνει την κύρια κατοικία του.
δ. Υποχρεούται να αιτηθεί την ανάκληση της πράξης έγκρισης εντός του μήνα κατά τον οποίο το νοικοκυριό μετακομίζει στο εξωτερικό. Δεν διακόπτεται η καταβολή του επιδόματος εάν η απουσία του δικαιούχου οφείλεται σε λόγους νοσηλείας σε θεραπευτήρια του εξωτερικού, ανεξάρτητα από τη χρονική διάρκεια αυτής.
ε. Υποχρεούται να αιτηθεί την ανάκληση της πράξης έγκρισης, στην οποία εμπλέκεται ακούσια. Σε αυτή την περίπτωση δύναται να υποβάλει αίτηση πριν την πάροδο έξι μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της πράξης έγκρισης.
στ. Υποχρεούται να αιτηθεί την ανάκληση της πράξης έγκρισης έως και τον επόμενο μήνα από εκείνον του θανάτου του δικαιούχου, με την επιφύλαξη της περ. (ε) της παρ. 2 του παρόντος άρθρου.
2. Η πράξη έγκρισης του Επιδόματος Στέγασης ανακαλείται αυτοδίκαια:
α) Εάν ένα ή περισσότερα μέλη νοικοκυριού συμμετέχουν σε παραπάνω από μια αιτήσεις ή έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα με παραποιημένα στοιχεία. Σε αυτή την περίπτωση το νοικοκυριό δικαιούται να επανυποβάλει αίτηση για το πρόγραμμα μετά την πάροδο πέντε (5) ετών και με την προϋπόθεση ότι έχουν επιστραφεί τα αχρεωστήτως καταβληθέντα.
β) Εάν μετά την πάροδο της περιόδου αναστολής καταβολής του επιδόματος, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στην παρ. 1 του άρθρου 12, επιβεβαιωθεί η αναντιστοιχία μεταξύ των δηλούμενων στην αίτηση στοιχείων και της πραγματικής κατάστασης του νοικοκυριού. Σε αυτή την περίπτωση το νοικοκυριό δικαιούται να επανυποβάλει αίτηση μετά την πάροδο έξι (6) μηνών από την ημερομηνία αναστολής.
γ) Εάν δικαιούχος ή μέλος του νοικοκυριού δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις των περ. 2, 3 και 5 του άρθρου 10. Στην περίπτωση 2 το νοικοκυριό έχει δικαίωμα επανυποβολής αίτησης από τον επόμενο μήνα από αυτόν κατά τον οποίο εκπληρώθηκε η υποχρέωση.
δ) Σε περίπτωση εκ παραδρομής έγκρισης ή τεχνικής αστοχίας.
ε) Σε περίπτωση θανάτου του δικαιούχου. Σε αυτή την περίπτωση δύναται να επανυποβληθεί νέα αίτηση για τα υπόλοιπα μέλη του νοικοκυριού πριν την πάροδο έξι μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της πράξης έγκρισης.
στ) Εφόσον, κατόπιν τεσσάρων διαδοχικών εντολών πίστωσης δεν έχει καταστεί δυνατόν να πιστωθεί το επίδομα από τη ΔΙΑΣ Α.Ε. στον τραπεζικό λογαριασμό του δικαιούχου.
Άρθρο 14
Αχρεωστήτως καταβληθέντα -Αναδρομικότητα πληρωμών
1. Υπό την επιφύλαξη αυστηρότερων ποινών, που προβλέπονται στην κείμενη ποινική νομοθεσία, σε περίπτωση δήλωσης από τον αιτούντα ψευδών στοιχείων ή απόκρυψης αληθινών στην αίτηση ένταξης του στο πρόγραμμα, με σκοπό τον προσπορισμό περιουσιακού οφέλους στον ίδιο ή σε τρίτο, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 22 του ν. 1599/1986 (Α’ 75).
Σε κάθε περίπτωση, μετά από αυτεπάγγελτη ή κατόπιν αναφοράς έρευνα, τα σχετικά στοιχεία παραπέμπονται στον αρμόδιο εισαγγελέα για την εξέταση των ενδεχόμενων ποινικών ευθυνών των υπευθύνων.
2. α) Τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά της περ. α της παρ. 2 του άρθρου 13 είτε επιστρέφονται είτε αναζητούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ.
β) Τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά των περ. β, γ, δ, ε και στ της παρ. 1του άρθρου 13, που προκύπτουν λόγω εκπρόθεσμης ανάκλησης της πράξης έγκρισης, καθώς και των περ. β και δ της παρ. 2 του άρθρου 13 είτε επιστρέφονται είτε συμψηφίζονται σε επόμενες καταβολές είτε αναζητούνται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ.
γ) Τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά καταλογίζονται και επιστρέφονται άτοκα. Για την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών εφαρμόζονται όσα προβλέπονται στις παρ. 3, 5 και 6 του άρθρου 45 του ν. 4520/2018. Σε περίπτωση μη επιστροφής τους, καταλογίζονται μετά την έκδοση νομίμου τίτλου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν.δ. 356/1974 «Περί Κώδικος Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων» (Α’ 90) στα πρόσωπα στα οποία αχρεωστήτως κατεβλήθησαν.
3. Εάν ο δικαιούχος δεν έλαβε το ποσό του επιδόματος που του αναλογεί εξαιτίας αμέλειας υπαλλήλου των αρμοδίων υπηρεσιών του Δήμου ή του Κέντρου Κοινότητας κατά τη διαδικασία υποβολής της αίτησης, ή εν γένει για λόγο που τεκμηριωμένα δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του δικαιούχου, το ποσό καταβάλλεται αναδρομικά, μετά από σχετική εισήγηση των αρμοδίων υπηρεσιών του Δήμου ή του Κέντρου Κοινότητας προς τον Ο.Π.Ε.Κ.Α.
4. Εάν ο δικαιούχος δεν έλαβε το ποσό του επιδόματος εξαιτίας δήλωσης στην αίτηση για ένταξη στο πρόγραμμα αριθμού τραπεζικού λογαριασμού στον οποίο δεν είναι δικαιούχος ή συνδικαιούχος ή αποτυχίας της ταυτοποίησης μέσω ΑΦΜ, το ποσό καταβάλλεται αναδρομικά, μετά από τη σχετική τροποποίηση της αίτησης και εφόσον δεν έχουν γίνει τέσσερις διαδοχικές αποτυχημένες προσπάθειες πίστωσης από τη ΔΙΑΣ Α.Ε.
Άρθρο 15
Κοινοποίηση πράξεων – Ενδικοφανείς προσφυγές
1. Οι πράξεις έγκρισης, απόρριψης, αναστολής, ανάκλησης και καταλογισμού κοινοποιούνται στον δικαιούχο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 46 του ν. 4520/2018. Οι ως άνω πράξεις φέρουν την υπογραφή του αρμοδίου οργάνου του Ο.Π.Ε.Κ.Α..
2. Κατά των ανωτέρω πράξεων επιτρέπεται η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής σύμφωνα με το άρθρο 46 του ν. 4520/2018.
Άρθρο 16
Αρμόδιες Υπηρεσίες
Αρμόδιες υπηρεσίες για την υλοποίηση του Επιδόματος Στέγασης είναι οι εξής:
α) η Διεύθυνση Καταπολέμησης της Φτώχειας της Γενικής Διεύθυνσης Κοινωνικής Αλληλεγγύης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, β) η Διεύθυνση Οικονομικής Διαχείρισης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, γ) ο Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.), δ) η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ) του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ε) η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), στ) η Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.), του ν. 3607/2007 (Α’ 245), όπως ισχύει, ζ) οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού (Δήμοι), η) τα Κέντρα Κοινότητας.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ασκούν τις αρμοδιότητες που ορίζονται στο π.δ. 134/2017 (Α’ 168), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
Η Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης διασφαλίζει, μέσω του Κέντρου Διαλειτουργι-κότητας, τη διαλειτουργικότητα μεταξύ της ανωτέρω πλατφόρμας του Επιδόματος Στέγασης και έτερων πληροφοριακών συστημάτων των φορέων του δημοσίου τομέα του άρθρου 2 του ν. 4727/2020 για την ηλεκτρονική διασταύρωση των δηλωθέντων στοιχείων της αίτησης.
Η Α.Α.Δ.Ε διαθέτει τις απαραίτητες διαδικτυακές υπηρεσίες για την ηλεκτρονική διασταύρωση των δηλω-θέντων στοιχείων της αίτησης με όλα τα στοιχεία που διαθέτει το Υπουργείο Οικονομικών.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Ο.Π.Ε.Κ.Α.:
α) Χορηγούν το Επίδομα Στέγασης
β) Εκδίδουν τις πράξεις έγκρισης, απόρριψης, αναστολής, ανάκλησης και καταλογισμού του Επιδόματος Στέγασης.
γ) Κοινοποιούν τις ανωτέρω πράξεις στους δικαιούχους σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 46 του ν. 4520/2018.
δ) Μεριμνούν για την ανάκτηση αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 14.
ε) Εκτελούν όλες τις απαραίτητες διαδικαστικές ενέργειες για την αναδρομική καταβολή του επιδόματος και τους συμψηφισμούς ποσών.
στ) Εξετάζουν τις ενδικοφανείς προσφυγές σύμφωνα με το άρθρο 46 του ν. 4520/2018.
ζ) Δύναται να ζητούν οποιοδήποτε δικαιολογητικό κριθεί απαραίτητο για τη διαπίστωση των δηλωθέντων στοιχείων, καθώς και να διενεργούν τακτικούς ή έκτακτους ελέγχους, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 15 του ν. 4520/2018.
η) Χορηγούν κωδικούς πρόσβασης στους υπαλλήλους των εμπλεκομένων με το πρόγραμμα υπηρεσιών για πρόσβαση στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του προγράμματος.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.:
α) Αναπτύσσουν και διαχειρίζονται το πληροφοριακό σύστημα του προγράμματος.
β) Δημιουργούν τη βάση δεδομένων των δικαιούχων του προγράμματος, στην οποία έχουν διαβαθμισμένη πρόσβαση εξουσιοδοτημένοι υπάλληλοι των αρμοδίων υπηρεσιών των Δήμων, των Κέντρων Κοινότητας, του Ο.Π.Ε.Κ.Α. και της Διεύθυνσης Καταπολέμησης της Φτώχειας.
γ) Διασταυρώνουν ηλεκτρονικά μέσω του Κέντρου Διαλειτουργικότητας της Γ.Γ.Π.Σ.Δ.Δ. τα δηλωθέντα στοιχεία με τις διαθέσιμες βάσεις δεδομένων, όπως: τις βάσεις δεδομένων της Α.Α.Δ.Ε., και των πληροφοριακών συστημάτων άλλων φορέων του δημοσίου τομέα του άρθρου 2 του ν. 4727/2020, καθώς και των πιστωτικών ιδρυμάτων.
δ) Μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος διενεργούν τον συμψηφισμό ποσών ή τον προσδιορισμό τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.
ε) Ενημερώνουν, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος, όσους έλαβαν το επίδομα χωρίς να το δικαιούνται, αποστέλλοντάς τους ατομική ειδοποίηση επιστροφής των αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών «μέσω κωδικού πληρωμής».
στ) Ελέγχουν τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα και καταρτίζουν τους πίνακες δικαιούχων.
ζ) Αποστέλλουν με σχετικό έγγραφο τους πίνακες δικαιούχων στην αρμόδια Διεύθυνση του Ο.Π.Ε.Κ.Α.
η) Αποστέλλουν στους δικαιούχους ενημερώσεις/ ειδοποιήσεις με ηλεκτρονικό μήνυμα στη δηλωθείσα διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του δικαιούχου ή με μήνυμα στον δηλωθέντα αριθμό κινητού τηλεφώνου τους.
θ) Παρέχουν υποστήριξη στις αρμόδιες για το πρόγραμμα υπηρεσίες των Δήμων και των Κέντρων Κοινότητας (τηλεφωνική γραμμή για την παροχή κατευθύνσεων, οδηγιών και πληροφόρησης που αφορούν αποκλειστικά στη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του προγράμματος).
Οι αρμόδιες υπηρεσίες των Δήμων και των Κέντρων Κοινότητας:
α) Ορίζουν το προσωπικό που εργάζεται για την εφαρμογή του προγράμματος και τους εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους που έχουν διαβαθμισμένη πρόσβαση στο πληροφοριακό σύστημα του προγράμματος.
β) Εφαρμόζουν τη στρατηγική δημοσιότητας και ενημέρωσης του πληθυσμού, με ιδιαίτερη έμφαση στις ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες.
γ) Υποστηρίζουν τις ιδιαίτερα ευάλωτες ομάδες κατά τη διαδικασία υποβολής της αίτησης (υποστήριξη για υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, συγκέντρωση των απαιτούμενων δικαιολογητικών, συμπλήρωση της αίτησης, υποστήριξη για το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού).
δ) Επεξεργάζονται και υποβάλλουν τις αιτήσεις των εξυπηρετούμενων που διαμένουν στο δήμο τους στην πλατφόρμα του προγράμματος.
ε) Ελέγχουν τα προσκομιζόμενα δικαιολογητικά.
στ) Διεξάγουν κοινωνική έρευνα, όπου απαιτείται, για την επαλήθευση του τόπου διαμονής της σύνθεσης του νοικοκυριού και των συνθηκών διαβίωσης του νοικοκυριού.
ζ) Ενημερώνουν τους δικαιούχους για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή στο πρόγραμμα.
η) Τηρούν το αρχείο των δικαιολογητικών των δικαιούχων.
θ) Υποβάλλουν προς τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΠΕ-ΚΑ εισηγήσεις για αναδρομική καταβολή ποσών, καθώς και εισηγήσεις για αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά σε περίπτωση αναστολής της καταβολής του επιδόματος με ενέργειες των αρμόδιων υπηρεσιών του Δήμου ή των Κέντρων Κοινότητας.
ι) Διαβιβάζουν στις αρμόδιες υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ καταγγελίες προς διερεύνηση σχετικά με τους δικαιούχους του προγράμματος.
ια) Παρακολουθούν την εφαρμογή του προγράμματος σε τοπικό επίπεδο.
Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς λαμβάνουν τα απαιτούμενα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα για τη διασφάλιση της προστασίας των δεδομένων των υποκειμένων, σε όλες τις επεξεργασίες που είναι απαραίτητες για τη διαδικασία ελέγχου των κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος στέγασης. Τα δεδομένα που συγκεντρώνει η Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε. θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά και μόνο για τις ανάγκες επεξεργασίας των αιτήσεων χορήγησης του επιδόματος στέγασης.
Άρθρο 17
Λοιπές διατάξεις
Το Επίδομα Στέγασης δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος, απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή τρίτου, συμπεριλαμβανομένης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ν. 4172/2013 (Α’ 167), δεν κατάσχεται εις χείρας του Δημοσίου ή οποιουδήποτε τρίτου, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής ή ειδικής διάταξης, δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα και δεν υπολογίζεται στον καθορισμό της εισοδηματικής ενίσχυσης ή στα εισοδηματικά όρια για την καταβολή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και του Επιδόματος Παιδιού του άρθρου 214 του ν. 4512/2018.
Άρθρο 18
Μεταβατικές Διατάξεις
1. Για την εφαρμογή της παρ. 3 του άρθρου 5, η πιστοποίηση της επαρκούς φοίτησης των ανήλικων μελών του νοικοκυριού για το αμέσως προηγούμενο σχολικό έτος, ζητείται για πρώτη φορά μετά την ολοκλήρωση του διδακτικού έτους 2021-2022.
2. Η εγγραφή σε σχολείο του ανήλικου μέλους του νοικοκυριού, για το οποίο συντρέχουν οι προϋποθέσεις φοίτησής του στην υποχρεωτική εκπαίδευση, ως προϋπόθεση καταβολής του επιδόματος, απαιτείται για πρώτη φορά για το σχολικό έτος 2021-2022».
