Στα μέσα Νοεμβρίου εκτιμούν οι τράπεζες ότι θα υπογράψουν τις συμβάσεις με το Υπουργείο Οικονομικών για να ξεκινήσουν τη διαδικασία για τις πρώτες χρηματοδοτήσεις επιχειρήσεων στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ).
Οι κύριοι όροι της επιχειρησιακής σύμβασης μεταξύ Δημοσίου και τραπεζών αναμένονται από τις τράπεζες ενδεχομένως και σήμερα. Παράλληλα αναμένεται η πρόσκληση ενδιαφέροντος που θα απευθύνει στις τράπεζες ο αρμόδιος Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών Θ. Σκυλακάκης, καλώντας τις τράπεζες να ενεργήσουν ως ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί για τη χορήγηση δανείων που θα δοθούν αφενός με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης («Δάνεια ΤΑΑ») και αφετέρου με ίδια κεφάλαια της Τράπεζας («Δάνεια Συγχρηματοδότησης») για τη χρηματοδότηση επενδύσεων που θα πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας του ΤΑΑ.
Όπως αναφέρουν στελέχη τραπεζών στο insider.gr, αφού λάβουν την πρόσκληση ενδιαφέροντος, οι τράπεζες θα ετοιμάσουν και θα καταθέσουν φακέλους και αίτημα για τη συμμετοχή τους στη διοχέτευση των δανείων του ΤΑΑ. Τα παραπάνω θα αξιολογηθούν από το ΥΠΟΙΚ και κατόπιν θα υπογραφούν οι συμβάσεις με την κάθε τράπεζα ξεχωριστά για να ξεκινήσει η διαδικασία των χορηγήσεων δανείων στις επιχειρήσεις.
Οι τράπεζες έλαβαν τους κύριους όρους της επιχειρησιακής σύμβασης τους οποίους παρουσίασε το insider.gr την Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου και την ίδια μέρα, περίπου μία ώρα πριν από τα μεσάνυχτα, έστειλαν τις παρατηρήσεις τους στο σχετικό προσχέδιο.
Οι παρατηρήσεις αυτές, στις οποίες απάντησε χθες το ΥΠΟΙΚ, έγιναν στην πλειοψηφία τους αποδεκτές και θα ενσωματωθούν στο τελικό κείμενο της επιχειρησιακής σύμβασης και των όρων της.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του insider.gr, οι τράπεζες ζητούσαν να:
- Το Υπουργείο Οικονομικών να εκταμιεύσει αρχικά το ποσό των 500 εκατ. ευρώ ως πρώτη δόση κεφαλαίων του ΤΑΑ που θα τηρεί η Τράπεζα σε ειδικό λογαριασμό στην ΤτΕ (Αποθεματικός Λογαριασμός). Το Υπουργείο Οικονομικών απάντησε ότι το ποσό της πρώτης δόσης θα παραμείνει στα 200 εκατ. ευρώ. Η επόμενη δόση θα εκταμιευθεί τον Ιανουάριο, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει συμβασιοποιηθεί από την Τράπεζα η πρώτη δόση. Εάν υπάρξει ανάγκη μεγαλύτερης συμβασιοποίησης, στο τελικό κείμενο της επιχειρησιακής σύμβασης θα προβλέπεται η δυνατότητα αυτή κατόπιν έγκρισης του ΤΑΑ.
- Υπουργείο Οικονομικών και τράπεζες συμφωνούν για τον Λογαριασμό Επιστροφής ΤΑΑ. Ειδικότερα, η κάθε τράπεζα, εκτός από τους λογαριασμούς εξυπηρέτησης του κάθε δανείου ΤΑΑ, θα τηρεί Λογαριασμό Επιστροφής Ποσών ΤΑΑ, ο οποίος θα είναι έντοκος, σύμφωνα με το δημοσιευμένο επιτόκιο επιχειρήσεων της Τράπεζας και θα εξειδικευτεί στην επιχειρησιακή σύμβαση. Στον Λογαριασμό Επιστροφής Ποσών ΤΑΑ θα πιστώνονται όλα τα εισπραττόμενα ποσά αποπληρωμής των δανείων του ΤΑΑ, τα οποία στη συνέχεια θα μεταφέρονται ανά μήνα, σε ειδικό/ούς λογαριασμούς που θα υποδείξει το Ελληνικό Δημόσιο.
- Το Υπουργείο Οικονομικών θα μειώσει από τις 30 στις 20 ημέρες το διάστημα από την υπογραφή της επιχειρησιακής σύμβασης με την Τράπεζα μέχρι αυτή να απευθύνει ανοιχτή δημόσια πρόσκληση για την εκδήλωση ενδιαφέροντος από επιχειρήσεις με επιλέξιμα επενδυτικά έργα.
- Οι τράπεζες θεωρούσαν χαμηλό το ποσό του κόστους (έως 1,5 εκατ. ευρώ) για τον έλεγχο επιλεξιμότητας της επένδυσης από τον αξιολογητή, το οποίο αναλαμβάνει να καλύψει το ΤΑΑ. Πρότειναν το κόστος αυτό να γίνει 5 εκατ. ευρώ, αλλά η πρότασή τους απορρίφθηκε.
- Αναφορικά με την αξιολόγηση κάθε επιλέξιμου επενδυτικού σχεδίου από τις τράπεζες, αυτές ζήτησαν το διάστημα αυτό να είναι εύλογο, σύμφωνα με τη συνήθη τραπεζική πρακτική. Το Υπουργείο Οικονομικών διατηρεί τον προσδιορισμό του εύλογου αυτού διαστήματος, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 4 μήνες.
- Οι τράπεζες είχαν ένσταση στο σημείο όπου αναφέρεται πως αυτές οφείλουν να εγκρίνουν μόνο σχέδια επιλέξιμων επενδύσεων που έχουν θετική καθαρή παρούσα αξία (net present value), καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις (π.χ. ψηφιακά έργα) δεν μπορεί να γίνει ο υπολογισμός. Το ΥΠΟΙΚ απάντησε ότι αυτό δεν μπορεί να αλλάξει καθώς προβλέπεται από τους όρους του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας.
- Στον ορισμό της πιστωτικής σχέσης μεταξύ τράπεζας και δανειοδοτούμενης επιχείρησης, οι τράπεζες ζήτησαν και έγινε αποδεκτό, να υπάρχει ευελιξία ώστε τα μικρού ύψους δάνεια να μπορούν να έχουν τη μορφή μιας κοινής πιστωτικής σύμβασης.
- Στο σημείο όπου αναφέρεται ότι δεν επιτρέπεται η χρήση των πόρων των Δανείων ΤΑΑ και των Δανείων Συγχρηματοδότησης για την αναχρηματοδότηση δανείων, οι τράπεζες ζήτησαν και έγινε δεκτό, ο περιορισμός αυτός να μην ισχύει για δάνεια που έχουν εκταμιευθεί μετά την υποβολή αίτησης και αφορούν την υλοποίηση της επένδυσης (bridge).
- Σχετικά με την υποχρεωτική καταγγελία της σύμβασης από την τράπεζα, και την υποχρέωση να κινήσει τις νομικές διαδικασίες για την είσπραξη των οφειλόμενων από τον τελικό αποδέκτη στην περίπτωση που αυτός ή η επιλέξιμη επένδυση δεν ήταν εξαρχής ή παύσουν να είναι επιλέξιμοι, οι τράπεζες είχαν επίσης ένσταση, επιπλέον διότι ορίζονταν διαφορετικά χρονικά όρια αναλόγως της υπαιτιότητας του τελικού αποδέκτη. Το ΥΠΟΙΚ απάντησε ότι θα διαφοροποιεί η διατύπωση του όρου, ενώ τα χρονικά περιθώρια ( 1 ή 3 χρόνια) δίνονται για να αρχίσουν οι σχετικές νομικές ενέργειες για την επιστροφή του δανείου, η οποία εξαρτάται και από την ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης.
- Σχετικά με την αμοιβή διαχείρισης της Τράπεζας από το ΤΑΑ, η οποία είναι 1% επί του κεφαλαίου των δανείων ΤΑΑ για τα οποία έχει συναφθεί δανειακή σύμβαση και πλέον 1% επί των ποσών που εκταμιεύονται από την τράπεζα προς τους τελικούς αποδέκτες, το ΥΠΟΙΚ συγκεκριμενοποίησε ότι θα υπάρχει επιπλέον αμοιβή διαχείρισης 0,05% ετησίως επί του ανεξόφλητου ποσού για όλη την εναπομείνασα διάρκεια του δανείου.
- Αναφορικά με την πρόβλεψη για ρυθμίσεις δανείων ΤΑΑ, στους κύριους όρους της επιχειρησιακής σύμβασης προβλέπεται ότι η Τράπεζα ως διαχειρίστρια δύναται να διαπραγματευθεί και να εγκρίνει κατά τα εφαρμοζόμενα από την ίδια πιστωτικά κριτήρια την ρύθμιση του Δανείου ΤΑΑ. Έγκριση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών θα χρειάζεται για ρυθμίσεις Δανείων ΤΑΑ που: (α) προβλέπουν αναδιάρθρωση οφειλών με διαγραφή κεφαλαίων ΤΑΑ εφόσον έχουν προηγηθεί αντίστοιχες τέτοιες ρυθμίσεις με αθροιστική διαγραφή κεφαλαίων ΤΑΑ ποσού που υπερβαίνει το μισό τοις εκατό (0,5%) των συνολικών εκταμιευθέντων στην Τράπεζα κεφαλαίων ΤΑΑ ή/και (β) περιλαμβάνουν αναδιάρθρωση οφειλών με αναστολή δόσεων ή επιμήκυνση χρονοδιαγράμματος αποπληρωμής εφόσον έχουν προηγηθεί αντίστοιχες τέτοιες ρυθμίσεις για αναδιάρθρωση οφειλών που υπερβαίνει το δέκα τοις εκατό (10%) των συνολικών εκταμιευθέντων στην Τράπεζα κεφαλαίων ΤΑΑ. Οι τράπεζες ζήτησαν να αυξηθούν τα όρια 0,5% και 10% και να υπάρξει κάποιο ποσό ελάχιστου κεφαλαίου, π.χ. 10 εκατ. ευρώ, πάνω από το οποίο θα απαιτείται έγκριση του Υπουργού. Ωστόσο, επειδή τα παραπάνω είναι όροι του Ταμείου Ανάκαμψης, το ΥΠΟΙΚ δεν μπορεί να προβεί σε αλλαγές.
- Το ΥΠΟΙΚ έκανε δεκτό η τράπεζα να ευθύνεται έναντι του Δημοσίου για τη διαχείριση του δανείου μόνο για δόλο και βαρειά αμέλεια.
- Οι τράπεζες ζήτησαν να έχουν εγκαίρως αναλυτικές προδιαγραφές για το ειδικό ηλεκτρονικό πληροφοριακό σύστημα στο οποία θα κάνουν τις αναφορές για την εκτέλεση της επιχειρησιακής συμφωνίας.
- Αναφορικά με την υποχρέωση της τράπεζας να διοχετεύει, κατ΄ ελάχιστον, ποσοστό ίσο με το 38,5% των κεφαλαίων ΤΑΑ που της εκταμιεύονται σε Επιλέξιμες Δράσεις που εμπίπτουν στον θεματικό άξονα της Πράσινης Μετάβασης, ποσοστό ίσο με το 20,8% των κεφαλαίων ΤΑΑ που της εκταμιεύονται σε Επιλέξιμες Δράσεις που εμπίπτουν στον θεματικό άξονα της Ψηφιακής Μετάβασης και να ελέγχει τακτικά ότι το εκταμιευθέν δάνειο χρησιμοποιείται ορθά, οι τράπεζες ζήτησαν να διευκρινιστεί κάθε πότε θα γίνεται ο έλεγχος. Επίσης, να διευκρινιστεί σε ποιο στάδιο θα γίνεται, ενώ ζήτησαν η υποχρέωση για τη διοχέτευση των ποσοστών των κεφαλαίων να αφορά το συνολικό χαρτοφυλάκιο που θα δημιουργηθεί.
- Τέλος, στην περίπτωση της καταγγελίας της σύμβασης από το Ελληνικό Δημόσιο για παρατυπίες ή μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων της τράπεζας, η τράπεζα θα μπορεί να επανορθώσει ή να παρέχει ικανοποιητικές εξηγήσεις εντός 30 ημερών.
