Παρότι αναφέρεται η στήριξη του διαθέσιμου εισοδήματος, τα μέτρα ύψους 1,1 δισ. ευρώ είναι δυσανάλογα μικρά σε σχέση με τις κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χώρα, όπως ο αυξανόμενος αριθμός πολιτών κάτω από το όριο της φτώχειας και οι επιπτώσεις του πληθωρισμού.
Το πρόγραμμα για το στεγαστικό και το δημογραφικό είναι περιορισμένο και δεν επαρκεί για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, ειδικά για νέους και πολύτεκνες οικογένειες.
Ανισορροπία Μεταξύ Ανάπτυξης και Κοινωνικής Δικαιοσύνης
→Η αύξηση στις δημόσιες επενδύσεις είναι θετική, αλλά ο προσανατολισμός των δαπανών φαίνεται να προωθεί κυρίως μεγάλες επενδύσεις σε έργα υποδομών, αφήνοντας εκτός επαρκούς χρηματοδότησης μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας.
→Η εξάρτηση από χρηματοδοτήσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης (ΤΑΑ) δημιουργεί κινδύνους βιωσιμότητας, καθώς απαιτούνται άμεσες και αποδοτικές απορροφήσεις που δεν έχουν ακόμη διασφαλιστεί.
→Η αύξηση φορολογικών εσόδων του Κράτους βασίζεται, κατά πολύ, στους έμμεσους φόρους, πλήττοντας δυσανάλογα τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα. Οι πολίτες αντιμετωπίζουν υψηλά κόστη σε βασικά αγαθά, ενέργεια και στέγαση, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να βρίσκεται στην τελευταία θέση της ΕΕ ως προς την αγοραστική δύναμη.
→Οι χαμηλοί μισθοί διατηρούν τη χώρα στην τρίτη θέση από το τέλος στις χώρες του ΟΟΣΑ, επιδεινώνοντας τις οικονομικές ανισότητες.
Περιβαλλοντική Αντιμετώπιση: Ρητορική χωρίς Σχέδιο
→Το "Green budgeting" εμφανίζεται ως ένα νέο εργαλείο, αλλά παραμένει ασαφές το πώς οι περιβαλλοντικές δαπάνες θα ενσωματωθούν στον πυρήνα της δημοσιονομικής στρατηγικής.
→Οι δαπάνες για την κλιματική κρίση και την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών φαίνονται ανεπαρκείς, ειδικά μετά τις τεράστιες καταστροφές στη Θεσσαλία.
- Ασάφεια στη Μακροπρόθεσμη Διαχείριση του Χρέους
→Ενώ παρατηρείται μείωση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ, η στρατηγική βασίζεται σε σενάρια αυξημένης ανάπτυξης (πλασματικός ρυθμός ανάπτυξης 2% αφού προέρχεται από την ενσωμάτωση των κόκκινων δανείων των funds και παράλληλα μείωση δημόσιας κατανάλωσης), που μπορεί να μην επαληθευτούν, ειδικά αν επιδεινωθεί το διεθνές περιβάλλον, κάτι που προβλέπεται σχεδόν βέβαιο.
→Η επιβάρυνση από τους τόκους του δημόσιου χρέους παραμένει υψηλή και αποτελεί μακροχρόνια πρόκληση για τη χώρα.
- Αναποτελεσματικότητα στη Δημιουργία Ανθεκτικότητας
→Η ανεργία προβλέπεται να μειωθεί στο 9,7%, αλλά τα μέτρα είναι επιφανειακά, καθώς εστιάζουν κυρίως σε προσωρινές πολιτικές μείωσης κόστους εργασίας και στην ενσωμάτωση θέσεων εργασίας μερικής απασχόλησης, χωρίς να δημιουργούν τις συνθήκες μακροχρόνιας σταθερότητας στην αγορά εργασίας, αφού το πραγματικό ποσοστό ανεργίας σε θέσεις πλήρους απασχόλησης είναι πάνω από 15%.
→Η αύξηση μισθών, παρά τις προβλέψεις, παραμένει περιορισμένη σε πραγματικούς όρους και δεν αντιμετωπίζει επαρκώς την απώλεια αγοραστικής δύναμης, αφού ποσοστιαία είναι πολύ μικρότερη της ακρίβειας και του πληθωρισμού, με αποτέλεσμα τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος.
→Οι επενδύσεις επικεντρώνονται σε στρατιωτικό και μεταφορικό εξοπλισμό, χωρίς σημαντική ενίσχυση του παραγωγικού ιστού.
Ο Προϋπολογισμός σε Αριθμούς
- Αύξηση Φορολογικής Επιβάρυνσης:
→1,5 δισ. ευρώ επιπλέον σε έμμεσους φόρους.
→1 δισ. ευρώ αύξηση στο φόρο εισοδήματος για φυσικά πρόσωπα και ελεύθερους επαγγελματίες.
- Μειώσεις στις Δαπάνες:
→150 εκατ. ευρώ μείωση στους μισθούς.
→64 εκατ. ευρώ μείωση στις κοινωνικές παροχές.
→29 εκατ. ευρώ μείωση για νοσοκομεία και πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας.
→Άνω των 70 εκατ. ευρώ μείωση για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς.
- Αυξήσεις Εσόδων Δήμων:
→+500 εκατ. ευρώ από αυξήσεις δημοτικών τελών και χρεώσεων στους δημότες.
Ένας Κρατικός Προϋπολογισμός βασισμένος σε «δημιουργική λογιστική» αποσυνδεδεμένη από την πραγματικότητα.
Ένας Κρατικός Προϋπολογισμός «μη ανθρωποκεντρικός» με προτεραιότητα στους μακροοικονομικούς δείκτες και όχι στους μικροοικονομικούς και στις κοινωνικές ανάγκες.
Ένας Κρατικός Προϋπολογισμός με υποχρηματοδότηση βασικών δομών όπως υγείας, παιδείας και δήμους, αλλά και με αύξηση φόρων κατά 2,5 δισ. ευρώ, επιβαρύνοντας επαγγελματίες, εργαζόμενους και συνταξιούχους.
Ο προϋπολογισμός του 2025 είναι μια σφαγή για την κοινωνία: φόροι που εξοντώνουν, περικοπές που διαλύουν βασικές δομές και μια κυβέρνηση που προτιμά τη δημιουργική λογιστική από τη στήριξη του λαού. Μια πολιτική ντροπή που θρέφει την ακρίβεια και εξοντώνει τους πολλούς για χάρη των λίγων.
Γιώργος Χασαπλαδάκης
Οικονομολόγος – Περιφερειολόγος, με ειδίκευση στην Οικονομική και Επιχειρησιακή Στρατηγική