Σύμφωνα με την σχετική τουρκική navtex, το πλωτό γεωτρύπανο “Abdulhamid Han” θα πραγματοποιήσει γεώτρηση μεταξύ Ρόδου και Κύπρου, κατά το προσεχές εξάμηνο.
Ο χάρτης, που συνοδεύει την τουρκική navtex, προβλέπει, ότι οι εργασίες του πλω- του γεωτρύπανου θα γίνουν μέσα σε τουρκική υφαλοκρηπίδα, πολύ κοντά σε ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα.
Ας ελπίσουμε, ότι θα αγκυροβολήσει, θα παραμείνει μέσα σ’ αυτήν και δεν θα θίξει την εν δυνάμει (βάσει του διεθνούς δικαίου) ελληνική ΑΟΖ ή την ήδη διακηρυγμένη κυπριακή ΑΟΖ.
Γιατί, αν τις θίξει, η κρίση που θα προκληθεί, μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, θα είναι κατά πολύ χειρότερη από εκείνη του 20, γιατί το “Abdulhamid Han” κάνει γεωτρήσεις, δεν είναι ερευνητικό σκάφος.
Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι ανατολικά της Ρόδου (και συγκεκριμένα ανατολικά
του 28ου μεσημβρινού) δεν υπάρχει συμφωνία οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών (υφαλοκρηπίδας, ΑΟΖ κλπ), όχι μόνο με την Τουρκία, αλλά ούτε με την Αίγυπτο, ενέχει - ανά πάσα στιγμή - τον κίνδυνο μιας ελληνο-τουρκικής σύγκρουσης.
Σε διπλωματικό επίπεδο, βλέπουμε πως παρά την πρόσφατη επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Κάϊρο, δεν υπάρχει αποτέλεσμα στην επίτευξη 2μερούς συμφωνίας Ελλάδας - Αιγύπτου, για οριοθέτηση ανατολικά της Ρόδου, ενώ έχουν περάσει 3 χρόνια από την υπογραφή της συμφωνίας δυτικά της Ρόδου.
Και η εκκρεμότητα αυτή μας κάνει να είμαστε ιδιαίτερα ανήσυχοι, για δυο λόγους :
1ο, γιατί η Τουρκία έχει ήδη εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Αίγυπτο (που είχαν δια-κοπεί, λόγω του εμφυλίου πολέμου στην Λιβύη) και
2ο, στην διαπραγμάτευση που κάνει η Τουρκία για οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, η προσφορά της προς την Αίγυπτο είναι αρκετές χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα πιο δελεαστική, από αυτήν της ελληνικής προσφοράς.
Και αλίμονο, αν υπογραφεί τούρκο - αιγυπτιακή συμφωνία, τότε θα ισχυροποιηθεί το παράνομο λεγόμενο τούρκο - λυβικό μνημόνιο και η χώρα μας θα υποστεί μια βαρειά διπλωματική ήττα στην ανατολική Μεσόγειο !
Αντίθετα, οι εύστοχοι διπλωματικοί χειρισμοί, σε συνδυασμό με μια βελτιωμένη ελ- ληνική πρόταση οριοθέτησης προς το Κάϊρο, που θα οδηγήσουν στην ελληνο - αιγυπτι-
ακή συμφωνία και ανατολικά της Ρόδου, θ´ αποφέρει διπλωματική νίκη της χώρας μας.
Γιατί : - ανατολικά θα κλειδώσει την συμφωνία οριοθέτησης με την Κύπρο και
- δυτικά θα αχρηστεύσει στην πράξη το παράνομο μνημόνιο Άγκυρας - Τρίπολης.
Στην ίδια διπλωματική στρατηγική πρέπει να ενταχθεί και η επανέναρξη διαλόγου με τους θεσμικούς παράγοντες της Λιβύης, τόσο με την κυβέρνηση της Τρίπολης, όσο και με την ηγεσία του λυβικού κοινοβουλίου στην δυτική Λιβύη (χώρα ακόμη διχασμένη, αφού εκκρεμεί η διεξαγωγή των γενικών εκλογών).
Και τέλος, αν πραγματοποιηθεί η συμφωνηθείσα, τον Οκτώβρη 2020, προσφυγή της Ελλάδας και της Αλβανίας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, η χώρα μας θα έχει προ- χωρήσει στην εφαρμογή της Διεθνούς Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας με όλους τους γείτονες της, πλην της Τουρκίας.
Αυτό θα αποτελεί ένα μεγάλο ευνοϊκό στοιχείο, στις διπλωματικές και πολιτικές συνομιλίες της με την προς ανατολάς γείτονα, για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, τόσο στο Αιγαίο, όσο και στην ανατολική Μεσόγειο.
Ρόδος 14 / 8 / 2023
Κοσμάς Σφυρίου.
