Το να πιστέψεις στον εαυτό σου απαιτεί γερά θεμέλια και αντοχή στον πειρασμό των «σειρήνων». Κοστίζει χρήμα, χρόνο και –κυρίως– επιμονή, όταν η φωνή του «να βγει η σεζόν» σε παρασύρει σε εκπτώσεις χαρακτήρα. Κι όμως, κάθε φορά που μια επιχείρηση επιλέγει τη συνέπεια αντί για τα «εύκολα και γρήγορα» χρήματα, κερδίζει κάτι ανεκτίμητο: εμπιστοσύνη.
Στο μάρκετινγκ οι επιχειρήσεις συχνά περιγράφονται σαν ζωντανοί οργανισμοί· με χαρακτήρα, προσωπικότητα και κουλτούρα. Κι όπως οι άνθρωποι, έτσι κι αυτές καλούνται καθημερινά να αποδεικνύουν αν μένουν πιστές στις αξίες τους. Η επένδυση στην ταυτότητα, στην κουλτούρα και στην εκπαίδευση του προσωπικού σημαίνει πειθαρχία, συνέπεια και διοχέτευση πόρων – όχι βραχυπρόθεσμες παραχωρήσεις.
Τι σημαίνει ταυτότητα (Brand Identity)
Η ταυτότητα μιας επιχείρησης είναι όλα όσα την κάνουν ξεχωριστή: τι πουλάει, πώς το πουλάει, πώς επικοινωνεί και τι εμπειρία προσφέρει. Δεν είναι το λογότυπο ούτε η βιτρίνα· είναι η υπόσχεση που δίνει και ο τρόπος που την τηρεί καθημερινά.
Σκεφτείτε ένα μικρό μαγαζί που πουλάει μόνο κατιμέρια και λουκουμάδες. Έγινε γνωστό γιατί τα κάνει καλά: τα κατιμέρια είναι πάντα φρέσκα, οι λουκουμάδες τραγανοί και μελωμένοι, η συσκευασία προσεγμένη, η εξυπηρέτηση χαμογελαστή. Ο πελάτης ξέρει ακριβώς τι θα βρει – και το βρίσκει κάθε μέρα. Η συνέπεια δεν αφορά μόνο την ποιότητα αλλά και τη σταθερή παρουσία. Αν το μαγαζί πουλάει κατιμέρια μόνο όταν υπάρχει «ζήτηση», ο πελάτης χάνει την εμπιστοσύνη του, γιατί δεν μπορεί να βασιστεί σε αυτό.
Το λάθος θα ήταν να προσπαθήσει να τα κάνει όλα, πουλώντας και τούρτες. Έτσι, χάνει την εξειδίκευσή του και μπερδεύει το κοινό. Φυσικά, συμπληρωματικά προϊόντα, όπως καφές ή παγωτό, ενισχύουν την εμπειρία χωρίς να αλλοιώνουν την ταυτότητα. Σήμερα κερδίζει αυτός που κάνει λίγα πράγματα και τα κάνει καλά. Η θεωρία του κόστους ευκαιρίας το εξηγεί: οι πόροι είναι περιορισμένοι. Όσο πιο πολύ διασπώνται, τόσο μειώνεται η ποιότητα.
Από το μικρό μαγαζί, στο νησί μας
Το ίδιο ισχύει και για προορισμούς όπως η Κως. Αν προβάλλεται ως «νησί αυθεντικών εμπειριών» αλλά μετά «κατεβάζει ρολά», η ταυτότητά της χάνεται. Ο επισκέπτης τη θεωρεί απλώς καλοκαιρινό προορισμό με φυσική ομορφιά, χωρίς συγκεκριμένη ταυτότητα. Όπως στο παράδειγμα με τα κατιμέρια, έτσι κι εδώ η συνέπεια είναι κρίσιμη: όχι μόνο στο τι προσφέρουμε, αλλά και στο να το προσφέρουμε σταθερά, ώστε ο ταξιδιώτης να ξέρει τι θα βρει κάθε φορά που επιστρέφει.
Η παγίδα των trends
Η συνέπεια δεν είναι εύκολη. Κάθε χρόνο εμφανίζονται νέες μόδες: viral προϊόντα, γεύσεις, διακόσμηση, τρόποι επικοινωνίας. Είναι ανθρώπινο να θέλεις να τα δοκιμάσεις, όμως αν δεν συνδέονται με την ταυτότητα της επιχείρησης, την απομακρύνουν από τον χαρακτήρα της. Το γλυκοπωλείο με κατιμέρια δεν χρειάζεται rainbowdonuts επειδή «πουλάνε» στο TikTok. Ούτε ένα μεσογειακό εστιατόριο χρειάζεται sushi αν δεν ανήκει στο concept του. Οι μόδες περνούν· η ταυτότητα μένει. Και αυτή είναι που χτίζει πιστούς πελάτες.Και η εμπιστοσύνη, που χτίζεται με κόπο και χρόνο, μπορεί να χαθεί μέσα σε λίγες μόνο σεζόν. Ξέρετε τι λένε για την Ρώμη άλλωστε.
Ο φαύλος κύκλος της εποχικότητας
Στην Κω, η εποχικότητα μοιάζει με φαύλο κύκλο. Μετά τον Σεπτέμβρη, πολλά καταστήματα κλείνουν. Οι λίγοι ταξιδιώτες του Οκτώβρη ή Νοέμβρη βρίσκουν ένα νησί άδειο και απογοητεύονται. Την επόμενη φορά δεν επιστρέφουν και μεταφέρουν την κακή εμπειρία τους. Έτσι η ζήτηση μειώνεται ακόμη περισσότερο, και οι επιχειρηματίες θεωρούν ότι «δεν αξίζει» να μείνουν ανοιχτοί.
Το αποτέλεσμα είναι η Κως να παγιώνεται ως καθαρά καλοκαιρινός προορισμός. Κι όμως, ο ήπιος καιρός της άνοιξης και του φθινοπώρου είναι ιδανικός για ποδηλασία, περιηγήσεις, πολιτιστικές και γαστρονομικές εμπειρίες. Αλλά αν η αγορά είναι κλειστή, δεν υπάρχει προϊόν να προσφέρουμε. Και χωρίς προϊόν, καμία καμπάνια δεν μπορεί να δουλέψει.
Θέλουμε πραγματικά;
Η λύση δεν είναι εύκολη, αλλά υπάρχει. Αρχίζει με τη συνέπεια των ίδιων των επιχειρήσεων: να μένουν ανοιχτές έστω και με μικρότερο ωράριο ή προσωπικό. Να δίνουν στον ταξιδιώτη λόγο να έρθει και εκτός αιχμής. Η επιμήκυνση της σεζόν μπορεί να στηριχθεί σε θεματικές εμπειρίες –γαστρονομία, ευεξία, ποδηλασία, πολιτισμό– που δεν εξαρτώνται αποκλειστικά από το τρίπτυχο «ήλιος και θάλασσα».
Παράλληλα, χρειάζεται και η στήριξη των κατοίκων. Αν θέλουμε ζωή στο νησί, πρέπει να επιλέγουμε τις επιχειρήσεις που μένουν ανοιχτές τον χειμώνα. Και, βέβαια, η συνέπεια στις τιμές και στην ποιότητα είναι καθοριστική. Ο επισκέπτης επιστρέφει εκεί που ξέρει τι θα βρει, και όχι σε περιστασιακές εμπειρίες.
Εν κατακλείδι
Η ταυτότητα χτίζεται με κόπο και συνέπεια. Δεν είναι τα trends ούτε τα βραχυπρόθεσμα κέρδη που κάνουν μια επιχείρηση ή έναν προορισμό ελκυστικό, αλλά η σταθερότητα, η ποιότητα και η αξιοπιστία. Αν θέλουμε η Κως να γίνει πραγματικός προορισμός πέρα από το καλοκαίρι, χρειάζεται επένδυση, κόπο και –πάνω απ’ όλα– συνέπεια. Γιατί αν κανείς δεν κρατήσει το φως ανοιχτό τον Οκτώβρη, δεν θα υπάρξει ποτέ Νοέμβρης με ζωή στο νησί.
*Για την σύνταξη και επιμέλεια του κειμένου, έχει χρησιμοποιηθεί τεχνητή νοημοσύνη.
*Ο Αντώνης Χατζηκωνσταντής είναι ελεύθερος επαγγελματίας στον κλάδο του Μάρκετινγκ με εξειδίκευση στην εμπειρία πελάτη,και τη στρατηγική επικοινωνία. Είναι απόφοιτος του Τμήματος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών (BSc) και κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στη Διοίκηση Επιχειρήσεων (M.B.A., AUEB). Διατηρεί τη δική του επαγγελματική δραστηριότητα με έδρα την Κω, υποστηρίζοντας επιχειρήσεις στον τουρισμό, την εστίαση και τον ευρύτερο τομέα των υπηρεσιών να αναπτυχθούν με επίκεντρο τον άνθρωπο.