Πρόταση Διανησιωτικής Συνεργασίας στο Αιγαίο, «Αιγαιακός Διάδρομος», με τον Δήμο Πειραιά ως Κόμβο-Γέφυρα με τα νησιά του Αιγαίου
Στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, για ουσιαστική ενίσχυση των δεσμών φιλίας και συνεργασίας μεταξύ του Πειραιά και των νησιών του Αιγαίου και σε συνέχεια της συνάντησής μας τον Απρίλιο του 2025 με τον Δήμαρχο Πειραιά κύριο Γιάννη Μώραλη, καταθέσαμε πρόταση για τη θεσμική εδραίωση της διανησιωτικής συνεργασίας, με στόχο την ανάπτυξη κοινών δράσεων, ανταλλαγή τεχνογνωσίας και την προώθηση της νησιωτικής πολιτικής.Η πρόταση για διαβούλευση, καταρτίστηκε από το Κίνημα Δημοκρατίας – Τομέας Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και περιλαμβάνει ένα πλαίσιο στρατηγικών συνεργειών μεταξύ του Δήμου Πειραιά και των νησιωτικών Δήμων του Αιγαίου, με έμφαση: Στην ενίσχυση της ψηφιακής συνδεσιμότητας μέσω διαδραστικής πλατφόρμας διαλόγου και ενημέρωσης.Στην από κοινού ανάδειξη της ναυτικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς.Στη δημιουργία θεσμικών εργαλείων, για συντονισμό δράσεων σε περιόδους κρίσης, ιδιαίτερα σε θέματα ακτοπλοΐας, τουρισμού και πολιτικής προστασίας.Στην ενθάρρυνση της νεανικής συμμετοχής, με την προώθηση διαδημοτικών πρωτοβουλιών σε επίπεδο μαθητών, φοιτητών και νέων επαγγελματιών του ναυτικού και ναυτιλιακού τομέα.Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία στοχεύει να αναδείξει τον Πειραιά, όχι μόνο ως κέντρο θαλάσσιων μεταφορών, αλλά και ως πυλώνα διασύνδεσης, συνεργασίας και ανάπτυξης, για ολόκληρο το νησιωτικό Αιγαίο.Η ανταπόκριση του Δημάρχου στην ιδέα αυτή, κατά τη συνάντηση μας τον Απρίλιο, ήταν εποικοδομητική και αναμένουμε τις αντίστοιχες ενέργειες που θα ορίσουν την αφετηρία, για έναν ευρύτερο θεσμικό διάλογο με τους νησιωτικούς δήμους.Το Κίνημα Δημοκρατίας συνεχίζει να εργάζεται με συνέπεια, για μια αλληλέγγυα, λειτουργική και προοδευτική νησιωτική πολιτική, ενισχύοντας, με πυρήνα τον Δήμο, τον ρόλο του Πειραιά ως κόμβο - γέφυρα σε ολόκληρο το Αιγαίο.Πρόταση Θέμα: Πρόταση Διανησιωτικής Συνεργασίας στο Αιγαίο,«Αιγαιακός Διάδρομος»,με τον Δήμο Πειραιά ως Κόμβο-Γέφυρα με τα νησιά του ΑιγαίουΟ Πειραιάς, αποτελεί διαχρονικά το φυσικό και οικονομικό κέντρο σύνδεσης της νησιωτικής Ελλάδας με την ηπειρωτική χώρα. Είναι ο κόμβος των μεγάλων και μικρών συναντήσεων, είναι ο κόμβος των μεγάλων και μικρών χαρών των νησιωτών. Με τη στρατηγική του θέση, τις λιμενικές και μεταφορικές του υποδομές και τη μακρά ναυτική του παράδοση, ο Πειραιάςέχει διαδραματίσει διαχρονικά καταλυτικό ρόλο στην διοικητική, οικονομική και πολιτιστική ζωή των νησιών του Αιγαίου. Εκτιμούμε ότι ο Πειραιάς, με κέντρο τη Δημοτική Αρχή μπορεί συνεχίζοντας το ρόλο του να αναπτύξει, να οργανώσει και να θεσμοθετήσει, σε συνεργασία με τις νησιωτικές κοινωνίες του Αιγαίου, μιαοργανωμένη και παραγωγική διανησιωτική συνεργασία αξιοποιώντας εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές και προγράμματα.Η πρότασή μας εστιάζει στη δημιουργία ενός Διανησιωτικού Κόμβου Συνεργασίας με έδρα τον Δήμο Πειραιά, ως Μητροπολιτική Αυτοδιοίκητή Δομή, ο οποίος θα λειτουργεί ως πλατφόρμα σύνδεσης και υποστήριξης μεταξύ των νησιών και της ενδοχώρας.Στόχοι της ΠρωτοβουλίαςΕνίσχυση της συνοχής και συνεργασίας μεταξύ των νησιών και του κέντρου, με τη δημιουργία μόνιμης διαδημοτικής πλατφόρμας συνεργασίας.Ενδυνάμωση τοπικών οικονομιών και επιχειρηματικότητας.Προώθηση της νησιωτικής πολιτικής μέσω τοπικών θεσμών.Ανάδειξη του Πειραιά ως συντονιστικού κόμβου για την περιφερειακή ανάπτυξη του Αιγαίου.Προτεινόμενοι Άξονες Συνεργασίας1. Συγκοινωνία & ΔιασύνδεσηΨηφιακή πλατφόρμα διασύνδεσης των λιμανιών του Αιγαίου. Δημιουργία ενιαίου συστήματος πληροφόρησης και κρατήσεων, που θα συνδέει τον Πειραιά με όλα τα νησιά, με στόχο την ενίσχυση της διαφάνειας, προσβασιμότητας και διαλειτουργικότητας των ακτοπλοϊκών συνδέσεων.Προώθηση «έξυπνων» λύσεων μεταφοράς, συντονισμός μελετών βιώσιμης κινητικότητας.Υποστήριξη δράσεων για “πράσινη” ναυσιπλοΐα και θαλάσσια συγκοινωνία χαμηλών εκπομπών. Δημιουργία Greenenergyhub στον Πειραιά και νησιωτικό δίκτυο με Ευρωπαϊκήχρηματοδότηση, με συμμετοχή και διαδημοτικής επιχείρησης. Ενιαίο παρατηρητήριο ακτοπλοϊκής σύνδεσης και αναγκών.2. Παιδεία & ΝεολαίαΑνταλλαγές μαθητών και φοιτητών: Εκπαιδευτικές συνεργασίες μεταξύ σχολείων Πειραιά και νησιών, με θεματικές σε θάλασσα, περιβάλλον, ναυτιλία, πολιτισμό.Θερινά σχολεία στον Πειραιά και στα νησιά: Διοργάνωση θερινών σεμιναρίων, για νέους νησιώτες, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πειραιά & Πανεπιστήμιο Αιγαίου ή άλλα Ιδρύματα.3. Πολιτισμός & ΤουρισμόςΔιανησιωτικόΕτήσιο Φεστιβάλ Πειραιά, στο οποίο τα νησιά παρουσιάζουν την παράδοσή τους μέσα από χορό, γαστρονομία, τέχνη και χειροτεχνία στον Πειραιά.Πολιτιστικές ανταλλαγές, περιοδεύοντα φεστιβάλ και συνέργειες πολιτιστικών ιδρυμάτων.Διασύνδεση πολιτιστικών και τουριστικών φορέων για κοινή προβολή της Αιγαιακής ταυτότητας.Δημιουργία κοινού ψηφιακού αρχείου για τη ναυτική, εμπορική και κοινωνική ιστορία των νησιών.Προώθηση ενιαίων τουριστικών πακέτων: Δημιουργία τουριστικών διαδρομών που ξεκινούν από τον Πειραιά και περιλαμβάνουν συγκεκριμένα νησιά, προωθώντας το islandhopping σε θεματικές (γαστρονομία, ιστορία, κατάδυση κ.λπ.).Δράσεις, πολιτιστικές, επιστημονικές κ.α., για την ανάδειξη των ιστορικών διαχρονικά σχέσεων του Πειραιά με τα νησιά του Αιγαίου.4. Οικονομία & ΕπιχειρηματικότηταΔίκτυο Νησιωτικής Επιχειρηματικότητας με έδρα τον Πειραιά: Παροχή mentoring, χρηματοδοτικών εργαλείων και logistics για νησιώτες επιχειρηματίες με στήριξη από τον Πειραιά.“Θάλασσα & Καινοτομία” – Επιχειρηματική θερμοκοιτίδα: Κοινή πρωτοβουλία ανάπτυξης νεοφυών επιχειρήσεων στους τομείς της ναυτιλίας, του τουρισμού και του περιβάλλοντος, με έδρα τον Πειραιά και παραρτήματα στα νησιά.Δημιουργία συνεργατικών σχημάτων clusters ανάμεσα σε νησιωτικές επιχειρήσεις και μητροπολιτικές δομές με κέντρο τον Πειραιά.Προώθηση της «νησιωτικής startup» μέσω θερμοκοιτίδων με έδρα τον Πειραιά και δορυφορικές παρουσίες στα νησιά.Ψηφιακές αγορές και e-commerce, για τοπικά νησιωτικά προϊόντα.5. Περιβάλλον & ΒιωσιμότηταΠρωτοβουλία “Νησιά Χωρίς Απόβλητα”: Πιλοτικό πρόγραμμα ανακύκλωσης με υποστήριξη από τις υποδομές του Πειραιά, μεταφορά απορριμμάτων, για ανακύκλωση σε μεγάλες μονάδες.Διαχείριση υδάτινων πόρων: Συνεργασία για τεχνολογικές λύσεις αφαλάτωσης και διαχείρισης νερού, με υποστήριξη από τεχνικούς, ερευνητικούς και επιστημονικός φορείς του Πειραιά (π.χ. Πανεπιστήμια).Τεχνική υποστήριξη σε μικρούς νησιωτικούς δήμους για την υιοθέτηση ψηφιακών υπηρεσιών.Εφαρμογή λύσεων «έξυπνης πόλης» σε νησιά, μέσω πιλοτικών έργων με αφετηρία τον Πειραιά.Εκπαιδευτικά σεμινάρια, πλατφόρμες ανταλλαγής καλών πρακτικών.6. Υγεία & ΠρόνοιαΤηλεϊατρική υποστήριξη από τον Πειραιά στα νησιά: Δίκτυο γιατρών του Πειραιά, που προσφέρουν απομακρυσμένες υπηρεσίες στα νησιά.Περιοδικά “Ιατρικά Καραβάνια”: Επισκέψεις ιατρικών ομάδων σε μικρά νησιά, με υποστήριξη του Δήμου Πειραιά.Συνεργασία με Υπουργεία και ΦορείςΟ Δήμος Πειραιά θα μπορούσε να αναλάβει πρωτοβουλία για δημιουργία Διαδημοτικού Δικτύου Νησιωτικής Συνεργασίας, σε συνεννόηση με:Υπουργείο Ναυτιλίας & Νησιωτικής ΠολιτικήςΥπουργείο ΕσωτερικώνΥπουργείο ΑνάπτυξηςΥπουργείο Υγείας ΚΕΔΕ&ΕΝΠΕΠανεπιστήμια Πειραιά & ΑιγαίουΕπιμελητήριαΕπόμενα ΒήματαΣυγκρότηση Ομάδας Εργασίας από τον Δήμο Πειραιά.Συγκρότηση Ομάδας Εργασίας από το Κίνημα ΔημοκρατίαςΠρόσκληση δήμων νησιών Αιγαίου για συμμετοχή.Πιλοτική εφαρμογή δράσεων το 2025-2026.Διεκδίκηση ευρωπαϊκών και εθνικών κονδυλίων.Ο Πειραιάς μπορεί να γίνει πρότυπο συνεργατικού αναπτυξιακού κόμβου, για το σύνολο των νησιών του Αιγαίου. Η πρότασή μας δεν αφορά απλώς μια σειρά τεχνικών δράσεων, αλλά μια στρατηγική επιλογή, για ενίσχυση της εθνικής συνοχής και ισόρροπης ανάπτυξης, με σεβασμό στις ιδιαιτερότητες της νησιωτικότητας.Είμαστε στη διάθεση του Δήμου Πειραιά, για περαιτέρω επεξεργασία της πρότασης και συνεργασία με τεχνικούς και επιστημονικούς φορείς για την εξειδίκευσή της.Με εκτίμηση,Για τον Τομέα Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής του Κινήματος Δημοκρατίας Κατερίνα Γιαννακά